8.4 C
Amsterdam

Abbas verliest steun Palestijnen

Thomas von der Dunk
Thomas von der Dunk
Publicist. Cultuurhistoricus.

Lees meer

Palestina-etnische-zuivering.jpg
Foto: © AP

Wanhopige mensen doen wanhopige dingen. En tot de mensen die het meest reden hebben om wanhopig te zijn, behoren de Palestijnen. Inmiddels al bijna een halve eeuw wordt ook het laatste kwart van het oorspronkelijke mandaatgebied Palestina, dat hen na de oprichting van de staat Israël in 1948 nog als territorium gelaten was, illegaal door Israël bezet.

Over geen enkele andere zaak zijn vermoedelijk zoveel resoluties van de Verenigde Naties geweest, alleen hebben die, als gevolg van een veto van de Verenigde Staten, nooit enige consequentie, waardoor Israël in de praktijk een vrijbrief heeft gekregen om in de door haar bezette gebieden te doen wat haar goeddunkt. Voor Europa, dat zich laat gijzelen door haar schuldgevoel over de Holocaust, geldt nog steeds sterk hetzelfde.

Bezetting is overigens een eufemisme, voor wat in de praktijk plaatsvindt. Er is, in de vorm van de sinds 1967 vrijwel een ononderbroken nederzettingenpolitiek, sprake van een – vaak met godsdienstige argumenten gelegitimeerde – steeds verder voortschrijdende Israëlische kolonisatie van het Palestijnse territorium. Het is een vorm van sluipende landroof, waarbij de Palestijnen een normaal bestaan onmogelijk wordt gemaakt. Hele generaties groeien op in een in situatie waarin geen uitzicht is op verbetering.

Met soms oogluikend toestaan, soms openlijke instemming van de Israëlische regering worden zij door de kolonisten van de beste grond verdreven en met een aan de Zuid-Afrikaanse Apartheid herinnerend pasjessysteem in getto’s opgesloten. Elders worden zij uit nederzettingen waar zij al generaties wonen weggetreiterd, zodat steeds grotere delen van de westelijke Jordaanoever inmiddels ‘Palestijnenvrij’ zijn. Sommige Israëlische ministers hebben er de afgelopen jaren niet omheen gedraaid dat dit het plan is voor het hele Heilige Land. In het geval van andere staten zou het Westen dan niet schromen van etnische zuivering te spreken. In dit geval durft men dat niet.

De Palestijnen zijn in eigen land tot tweederangs mensen gedegradeerd, en worden door de militaire Israëlische autoriteiten gekoeioneerd. Daarbij is de Palestijnse ‘regering’ van Abbas – los van haar eigen corruptie en incompetentie – in de ogen van de Palestijnse bevolking in de positie van een collaborateurregime terecht is gekomen, omdat zij de facto als verlengstuk van de Israëlische autoriteiten fungeert. Niet voor niets zijn er, mede onder druk van het Westen (dat een overwinning van het veel strijdbaarder Hamas vreest), al jaren geen verkiezingen gehouden om democratisch te testen hoeveel gezag Abbas nog echt bezit.

Ongeacht wat zijzelf doen, verslechtert de positie van de Palestijnen verder. Komen zij weer eens stenengooiend in opstand, dan heeft Israël een excuus om hun ‘terrorisme’ met eigen staatsterreur in de vorm van willekeurige detentie en de collectieve bestraffing door vernietiging van de huizen van de familie van de daders te beantwoorden. Ook worden dan als extra straf weer een paar Israëlische nederzettingen uitgebreid. Houden de Palestijnen zich een tijd rustig, dan leidt dat niet tot enige toeschietelijkheid; ook dan worden de nederzettingen uitgebreid. Kortom: wat de Palestijnen ook doen, die volgende nederzetting komt er altijd.

Tegen die achtergrond grijpen Palestijnse jongeren nu in wanhoop naar een volgende vorm van geweld om de aandacht van de wereld te vestigen op het structurele onrecht dat hen door Israël wordt aangedaan: door volkomen willekeurige gewone onschuldige Israëlische burgers op straat neer te steken. Tot verontwaardiging van het Westen weigert Abbas zich daarvan te distantiëren. Die verontwaardiging is begrijpelijk, maar Abbas’ weigering is dat ook – en als het Westen nog serieus een oplossing wil, zou zij voor de reden van Abbas’ weigering meer oog moeten hebben.

Abbas was jarenlang het gematigde troetelkind van het Westen, die door onderhandelingen voor zijn volk zou bereiken, wat zijn voorganger Arafat (1929-2004) met geweld niet was gelukt. Alleen: hij heeft, door de weigering van het Westen om substantiële druk op Netanyahu en diens voorgangers uit te oefenen, niets bereikt. Door al zijn gematigdheid, in combinatie met zijn bereidheid om in Israëls opdracht met geweld de opstandigheid onder zijn eigen Palestijnen te onderdrukken, heeft hij elke legitimatie onder zijn eigen volk verloren.

Doordat Abbas in ruil voor zijn gematigde opstelling al die jaren niets substantieels heeft teruggekregen, kan hij veel Palestijnen niet meer van het nut van onderhandelingen overtuigen; de Israëlische landroof – de kernoorzaak van het conflict – gaat immers nog steeds gestaag door, of Abbas nu praat of schiet. In hun ogen is hij zo een ‘nuttige idioot’ van Amerika, Europa en Israël geworden.

Om niet zijn laatste restje gezag in eigen kring te verliezen, moet hij dus toch enige afstand tot westerse directieven zien te houden, en dus niet op hun bevel de messentrekkerij scherp veroordelen. Verkiezingen zouden anders in de huidige situatie zeker zijn einde betekenen, en zonder twijfel een veel radicalere Palestijn aan de macht brengen. Dat is ook wat het Westen zal moeten beseffen, als men nu een scherpe veroordeling door Abbas van het Palestijnse jeugdgeweld verlangt zonder hem argumenten aan te reiken waarmee hij zijn eigen volk overtuigen kan: wil men dat?

Thomas von der Dunk is publicist en cultuurhistoricus.

Nu u hier toch bent...

Goede journalistiek kost geld. Leden en donaties maken onze gebalanceerde berichtgeving over biculturaliteit, zingeving en vrijheid mogelijk. Steun ons daarom als u ons werk belangrijk vindt.

Vertel mij meer!
- Advertentie -