Home Columns Witte politiekorpsen en veiligheidsdiensten

Witte politiekorpsen en veiligheidsdiensten

Politiebaas Erik Akerboom vertrekt dit jaar naar de AIVD. Op zich weinig uitzonderlijk nieuws. We zien wel vaker een politietransfer naar de veiligheidsdiensten. Zo stapte Pieter-Jaap Aalbersberg als hoofd Amsterdamse politiekorps twee jaar geleden over naar de NCTV. De nieuwe korpschef, diegene die Akerboom dus gaat vervangen, is Henk van Essen.

U ziet de bui vast al hangen: de klok slaat allemaal witte mannen. De diversiteitskwestie binnen het korps leverde een interessant vraaggesprek op met Erik Akerboom in de Volkskrant. Hierin heeft Akerboom het over de ‘moeizame veranderbaarheid van de organisatie’ en wordt hij aan de tand gevoeld over zijn doelstellingen. Heeft hij bereikt wat hij heeft willen bereiken met betrekking tot diversiteit?  Ik heb een aantal dingen opgesomd. Dingen die we de volgende keer maar beter achterwege kunnen laten.

Ten eerste: kunnen we alsjeblieft stoppen om de etnische achtergrond van mensen met een migratieachtergrond een ‘multiculturele achtergrond’ te noemen? Al helemaal in een interview waar de witte achtergrond van de witte, autochtone of blanke mensen onbenoemd worden gelaten. Voor de laatste keer: we leven in een multiculturele samenleving, waar iedere burger een etnische achtergrond heeft.

De vraag die de journalisten stellen aan Erik Akerboom – ‘Uw plaatsvervanger is geen vrouw en heeft ook geen ‘multiculturele achtergrond’’ –  blijft wel relevant natuurlijk. Het antwoord van Erik Akerboom:

‘Het zou fantastisch zijn als we daar een vrouw of iemand met een migratieachtergrond konden benoemen, of beide, maar korpschef is niet een baantje waarmee je experimenteert. Ik had graag gezien dat Henk had kunnen concurreren met vrouwen die het willen, kunnen en de ervaring hebben. Maar die ervaringsopbouw naar leidinggevende topfuncties bij de politie is zeer beperkt.’

Houd me vast: kunnen we alsjeblieft ook stoppen met de implicatie dat mensen met een migratieachtergrond of vrouwen onbetrouwbaar of onkundig zijn? Heel goed overigens dat de journalisten de politievrouw Liesbeth Huyzer noemen. Haar woordvoerder heeft laten weten dat Huyzer niet door de minister is gevraagd. Die minister is Ferdinand Grapperhaus, van Veiligheid en Justitie. Ja, precies diegene die in het Vondelpark ‘drie chickies’ aansprak terwijl zij keurig op 1,5 meter afstand zaten te picknicken.

U ziet de bui vast al hangen: de klok slaat allemaal witte mannen

Erik Akerboom vindt verder dat we de discussie over de hoofddoek niet naar het korps moeten trekken. Dat betekent dus sowieso dat die discussie binnen het korps keihard speelt. Dat zegt hij zelf ook:

‘De ene helft [van de politietop] zei: het dragen van het uniform met een hoofddoek betekent dat je geloof islamitisch is, maar dat je in de eerste plaats de rechtsstaat dient. En de andere helft zei: een hoofddoek is een teken van onderdrukking. Je ziet die tweedeling door het hele korps en om die reden zegt Erik de korpschef: het momentum is ongeschikt. Ik sluit niet uit dat het in de toekomst, als die beladenheid eraf is, gewoon kan. Voor nu is mijn lijn: het uniform draag je zonder uitingen van geloofsovertuiging. Punt.’

Kan de volgende politiechef zo spoedig mogelijk stoppen met het discrimineren van moslima’s die politieagent willen worden? In de eerste plaats slaat die schijntegenstelling tussen het ‘dienen van de rechtstaat’ en ‘dat je geloof islamitisch is’ helemaal nergens op. De rechtstaat betekent juist dat de vrijheid van godsdienst gewaarborgd dient te zijn.

En wat betreft dat ‘ongeschikte momentum’: voor wie is dat ongeschikt? Zeker niet voor de moslima die in haar carrière wordt gehinderd door een discriminerende regel. Het momentum voor verandering is ten slotte altijd nu en mag nooit bepaald worden door mensen die op ongefundeerde basis tegen verandering zijn.

Maar goed. Erik Akerboom was zo’n slechte nog niet. Hij moest diversiteit ‘forceren’ om het volume aan culturen binnen te krijgen. ‘Het gaat erom dat we die mensen binnenhouden’. De volgende politiechef moet gewoon doorpakken. ‘Als je geen diversiteitsdoelen stelt, gaat het niet gebeuren’, zegt Akerboom. Hiermee neemt hij wel een standpunt in, dat ze rauw lusten bij de politie.

Ik hoor graag dat Akerboom die diversiteitsdoelen ook stelt voor de AIVD, en andere veiligheidsdiensten. Alleen op die manier kunnen de veiligheidsdiensten rechtvaardiger worden.