De Verenigde Naties vinden dat landen herstelbetalingen kunnen overwegen als maatregel om mensen van Afrikaanse afkomst te compenseren die afstammen van tot slaaf gemaakten. Dit staat in een nieuw uitgebracht rapport van secretaris-generaal Antonio Guterres.
Geen enkel land heeft, volgens het rapport, op alomvattende wijze verantwoordelijkheid genomen voor de trans-Atlantische slavernij, die heeft geleid tot de ontworteling van naar schatting 25 tot 30 miljoen mensen uit Afrika gedurende meer dan 400 jaar. Herstelbetalingen kunnen een oplossing zijn: ‘Volgens de internationale mensenrechtenwetgeving kan compensatie voor economisch berekenbare schade, voor zover passend en evenredig aan de ernst van de schending en de omstandigheden van elk geval, ook een vorm van herstel zijn.’
Wel wijst het rapport op de juridische haken en ogen die aan de kwestie van herstelbetalingen kleven. ‘In de context van historische misstanden en schade geleden als gevolg van kolonialisme en slavernij, kan de inschatting van de economische schade uiterst moeilijk zijn vanwege de tijd die verstreken is en de moeilijkheid om de daders en slachtoffers te identificeren.’ Tegelijkertijd benadrukt het rapport dat deze juridische complexiteit landen niet van de plicht ontslaat om serieus naar herstelbetalingen te kijken.
De Europese Unie verklaarde in juli dit jaar dat de trans-Atlantische slavernij tot ‘onnoemelijk lijden’ heeft geleid en zinspeelde daarbij ook op de noodzaak van herstelbetalingen voor deze ‘misdaad tegen de menselijkheid’.
