Na vijftien jaar op de wachtlijst kreeg columnist Tayfun Balcik een eigen sociale huurwoning in Amsterdam, schreef hij vorige week – een woning in Geuzenveld, aan de rand van de stad. Hij wordt, net als zoveel andere biculturele Nederlanders, de stad uitgedrukt door witte stadplanners, schreef hij ook. In deze gastbijdrage reageert historicus Marcel Rijken kritisch op zijn verhaal. ‘Dát heeft dus niets met biculturaliteit te maken.’
Van harte gefeliciteerd met je nieuwe huis in Amsterdam Geuzenveld, Tayfun. Het is je gegund. En wat naar om te horen dat je vijftien jaar moest wachten op een sociale huurwoning. Je woede over sociale onrechtvaardigheid snap ik. Maar het is flauw om met een beschuldigende vinger te wijzen naar witte mensen.
Ik zal je mijn verhaal vertellen. Een verhaal van een witte man. Ik heb ook geschiedenis gestudeerd. De afronding van mijn scriptie is inmiddels een levensproject gebleken waarnaar op verjaardagen nog nauwelijks gevraagd wordt. Inmiddels ben ik een veertiger en getrouwd. Net als mijn witte vrouw, die ik via mijn studentennetwerk ontmoette, ben ik beland in een van die vele baantjes die nodig zijn, maar weinig opvallend blijven. Samen hoogopgeleid, samen ongeschoold werk. Maar we zijn tevreden. We hebben weinig stress. En verdienen voldoende om de schoorsteen te laten roken.
We zijn cultuurmensen, mijn vrouw en ik. We bezoeken musea. Vanuit Dordrecht valt dat niet altijd mee. Tot anderhalf jaar geleden woonden wij in een sociale huurflat in een Dordtse buitenwijk. Op z’n snelst en op z’n duurst was ik in één uur en 45 minuten bij het Rijksmuseum in Amsterdam. Voor Groningen, Enschede of Maastricht moeten we de tijd nemen. Drie uur heen en drie uur terug.
Nu wonen we in Vlissingen. We hadden door geluk opeens kapitaal, en zochten naar een betaalbare koopwoning. Binnen Dordrecht liep onze zoektocht dood. Ondertussen hadden we een verslaafde buurman met hoorbaar psychische problemen gekregen en kon onze rust op elk moment verstoord worden door boem-boem-muziek van boven. De onderburen hadden een vrolijk schreeuwend kindje, en nummer twee was op komst.
Het werd Vlissingen. Voor wat we ervoor kregen eigenlijk een verbazingwekkend lage koopprijs. Dat vinden wij na renovatie en anderhalf jaar woonplezier nog steeds. Wat we wonnen was woongenot en een fijne kust. Helaas was cultuur, waar we zo veel van houden, nu nog verder weg.
Maar we laten ons niet kisten. Voor ons begint de Randstad nu anderhalf uur later. In drieënhalf uur kunnen we in het Rijksmuseum zitten. Dat doen we dus ook. We vermaken ons in de trein met het luisteren naar muziek of podcasts. Ons werk hielden we in Dordrecht en Rotterdam aan, totdat we vergelijkbaar werk in Zeeland vonden.
Beste Tayfun, je schrijft dat je voor veel geld een kleine huurwoning in een wat minder aantrekkelijke buurt in Amsterdam betrokken hebt. Binnen 25 minuten ben je in Amsterdam Centraal. Je woont tussen ‘Turken en Marokkanen’. Welnu, ik woonde tot anderhalf jaar geleden tussen alles wat van over de aardbol naar Nederland kwam.
‘Minima en biculturele Nederlanders worden al decennia de stad uit gejaagd’ schrijf je. Misschien is het eerlijker om het alleen over minima te hebben, want rijke biculturelen worden de stad niet uitgejaagd. En heb je wel eens gehoord van die dorpsjongens die geen huis meer in hun dorp kunnen krijgen, omdat rijke mensen uit de stad er zijn gaan wonen? Dát heeft dus niets met biculturaliteit te maken.
‘Minima en biculturele Nederlanders worden al decennia de stad uit gejaagd’ schrijf je. Misschien is het eerlijker om het alleen over minima te hebben
Dat er krapte is op de Amsterdamse woningmarkt lijkt me nogal wiedes. Amsterdam is immers de culturele hoofdstad van Nederland, het financiële hart van Nederland, de stad van de grachtengordel en de Zuidas. Geen wonder dat mensen met geld graag in Amsterdam willen wonen. Geen wonder dat Amsterdam heel duur is geworden.
Uiteraard kan ik niet in je portemonnee kijken. Maar voor het bescheiden bedrag waarvoor wij ons huis in Vlissingen kochten, kan je prima in Den Helder een huis kopen. Of je huurt er iets. En binnen een uur en vijftien minuten sta je op Amsterdam Centraal.
Ten slotte nog een ode aan de fiets. Je schrijft dat je bezweet aankomt op het Leidseplein of Rembrandtplein voor de bios, een debat of een ander cultureel evenement. Dit, omdat je nu in plaats van een kwartiertje een half uur moet fietsen. Omhels je rijwiel, Tayfun. Fietsen maakt vrij. Dat hebben wij in Zeeland wel geleerd. Heerlijk gewoon.
Onze voormalige premier Jan Peter Balkenende, een Zeeuw, sprak eens over een (VOC-)mentaliteit die in het verdomhoekje is geraakt. De huidige burgemeester van Amsterdam vond dit een schande, maar ik denk dat je je hier best door kunt laten inspireren. Kom op, vent! Niet klagen maar dragen!
Of is dat typisch Zeeuws?
