Moslims stemmen vaak op linkse partijen zoals GroenLinks en D66, maar beseffen zij daarmee ook dat zij daarmee instemmen voor ruimere euthanasiewetgeving en een verbod op onverdoofd slachten? De Kanttekening vroeg drie moslims hoe zij hun persoonlijk geloof rijmen met hun partijkeuze.
Op dit moment onderhandelen VVD, CDA, D66 en GroenLinks over een mogelijk te vormen kabinet. Vooral D66 is er veel aangelegen om met GroenLinks in zee te gaan. Hun initiatiefwet Voltooid Leven heeft alleen een kans van slagen als zij met GroenLinks regeert. De andere optie met de ChristenUnie heeft bij D66 om die reden niet de voorkeur. De Voltooid Leven-wet maakt euthanasie mogelijk voor mensen die het leven als voltooid beschouwen, zij hoeven daarvoor niet te lijden aan een fysieke of psychische ziekte.
Nederlandse moslims stemmen vaak op progressieve linkse partijen vanwege de sociaal- maatschappelijke thema’s en het integratiebeleid. Maar realiseren zij zich ook dat ze daarmee indirect instemmen met de verschuiving van ethische grenzen in Nederland? Of betrekken zij het verbod op euthanasie alleen op zichzelf? Immers de algemene lijn in de islam is dat euthanasie verboden is.
Adem Simitci heeft afgelopen verkiezingen op GroenLinks gestemd, omdat die partij het oprechtst op hem overkwam. Ook waardeert hij het dat de partij van Jesse Klaver wil verbinden. “Met name op duurzaamheid, maar ze hebben ook duidelijke standpunten over de wij-samenleving en vluchtelingen.” Rachid el-Hafi en Kaya Bilal zijn beiden D66-raadslid in respectievelijk Nijmegen en Den Bosch. Bilal apprecieert vooral het oplossingsgerichte denken van zijn partij. Hafi noemt vrijheid en het recht om jezelf te zijn als voornaamste reden waarom hij zich thuis voelt bij de sociaal-liberalen. Ook op sociaal-ethisch terrein past D66 bij hem. “Ik onderschrijf het van harte dat je zelf mag bepalen wat er met je lichaam gebeurt.” Ook de andere twee heren zijn voorstander van de ethische standpunten van de progressieve partijen of staan daar hoogstens onverschillig tegenover. Hierbij maken zij een duidelijk onderscheid tussen hun persoonlijke islamitische geloofsovertuiging en de keuzevrijheid van een ander. Om die reden is het stemmen of aansluiten bij een meer conservatievere partij zoals de ChristenUnie voor hen geen optie. “Ik vind niet dat je religieuze standpunten moet projecteren op een partij”, verklaart Simtici. Ook Bilal en Hafi hebben hun religieuze achtergrond nooit laten meespelen bij politieke keuzes in de gemeenteraad.
Het voorstel van D66 om de euthanasiewet te versoepelen wordt door de raadsleden dan ook positief beoordeeld. Hafi vindt het fijn dat het nieuwe euthanasiewetsvoorstel vooral gaat over de uitvoering daarvan en niet over de vraag waarom de wet er überhaupt moet komen. ”Er zitten grenzen aan elke euthanasiewet, die zijn er ook altijd geweest. Dat bespreekbaar maken is het belangrijkst.” Bilal heeft meer moeite met het bepalen waar de grens ligt tussen verdraagzaam lijden en onverdraagzaam lijden. “Die vraag moet je eigenlijk aan een ethicus stellen.” Simitci denkt bij waardigheid voor het leven in eerste instantie aan totaal andere zaken. “Moslims hebben momenteel echt wel belangrijkere issues.” Simitci doelt hierbij op het geweld en de onderdrukking in grote delen van de moslimwereld. Ook Hafi benadrukt een aantal keer dat er momenteel urgentere zaken spelen. Zo ziet hij in zijn stad nog te weinig moslima’s binnen maatschappelijke organisaties. “Daar kunnen we als gemeenschap nog heel wat slagen maken.”
Ook kijkend naar de toekomst verwachten de drie geen standpunten tegen te komen van D66 of GroenLinks die onverenigbaar zouden zijn met hun geloof. Simitci ziet zichzelf alleen in verzet komen als de democratische waarden worden aangetast. Hafi trekt de grens wanneer andermans vrijheden worden ingeperkt. Als concreet voorbeeld noemt hij de bouw van een nieuwe Turkse moskee in Nijmegen. De lokale VVD-fractie wilde dit tegenhouden omdat ze vonden dat er al genoeg andere gebedshuizen waren. “Maar hierbij werd geen rekening gehouden met de verschillende stromingen binnen de islam. Op zo’n moment wordt de vrijheid beperkt, daar trek ik de grens.” Bilal merkt dat binnen zijn partij onverdoofd slachten altijd een interessant discussiepunt oplevert. Aan de ene kant staat de vrijheid van godsdienst, aan de andere zijde heeft D66 volgens hem dierenwelzijn ook hoog in het vaandel. “Persoonlijk denk ik dan weer als een pragmaticus. Je wil dat slachtvee goed wordt behandeld, maar of een dier nu een seconde sneller of langzamer wordt afgemaakt is voor mij een non-discussie.”
