Home Columns Het debat over een plan B moet juist nu gevoerd worden

Het debat over een plan B moet juist nu gevoerd worden

De anticoronamaatregelen van het kabinet roepen een belangrijke vraag op. Hoe kunnen wij onszelf beschermen tegen het coronavirus, terwijl wij tegelijkertijd de economische schade zo veel mogelijk beperken?

Het doel lijkt op dit moment duidelijk te zijn: voor onze veiligheid gaan de economie en het openbare leven voor een deel op slot. De hoop is dat door onze gezamenlijke inspanningen en offers het virus op korte termijn met succes bestreden kan worden.

Maar wat als dit virus hier is om te blijven? Zullen de verregaande maatregelen dan ook blijven, met alle gevolgen van dien? Is er misschien in sommige opzichten niet sprake van paniekvoetbal? En is het niet een utopie om te denken dat we dit virus, net als andere virussen, wel even de baas kunnen?

Op dit moment hebben we als samenleving nog de hoop dat we op relatief korte termijn dit virus kunnen verslaan. Laten we daar ook van harte op hopen en daar ons nu maximaal voor inzetten. Tegelijkertijd hebben we als samenleving de morele verplichting om na te denken over wat te doen als dat niet lukt, of als het virus in de zomer verdwijnt en daarna in volle hevigheid terugkeert.

Blijven we dan bijvoorbeeld de economie en vrijwel het gehele sociale leven platleggen? De gevolgen van zelfisolatie en een op zijn gat liggende economie zullen op termijn niet mals zijn. Denk aan de volksgezondheid: andere belangrijke operaties worden uitgesteld, want de bestrijding van het coronavirus heeft nu voorrang. Denk aan onze psychische gesteldheid en onze overheidsfinanciën, waar op haar beurt de zorg van afhankelijk is.

Wat als dit virus hier is om te blijven?

We kunnen deze maatregelen maar een beperkte tijd volhouden. Niet voor niets stellen vooraanstaande wetenschappers dat we in sommige opzichten misschien wel veel te ver gaan in het bestrijden van het coronavirus.

Als het virus niet verdwijnt en we door willen gaan met ons normale leven, wat is dan het alternatief? Het virus is vooral gevaarlijk voor 65-plussers, in meerderheid mannen, al dan niet met overgewicht en andere gezondheidsproblemen. Wanneer de huidige economische of sociale schade te groot dreigt te worden, kunnen we de samenleving zo inrichten dat we deze en andere kwetsbare groepen afschermen – net zo lang het virus onder ons is.

Enkele van de huidige maatregelen kunnen we dan in stand houden, zoals het niet meer toelaten van bezoekers in verpleeghuizen of het aparte uur voor ouderen in de supermarkt. We kunnen deze maatregelen eventueel uitbreiden naar andere sectoren. Zo zorgen we ervoor dat aan de ene kant die mensen die het meest gevaar lopen worden beschermd, terwijl we aan de andere kant voorkomen dat de sociaaleconomische schade te groot wordt.

De komende weken zal blijken of we ons huidige beleid kunnen blijven voortzetten of dat we de anticoronamaatregelen weer deels moeten terugdraaien. We hebben als samenleving de plicht om deze strijd te voeren, maar ook om na te denken over een plan B voor als de huidige aanpak toch niet zal blijken te volstaan. Dat debat dient gevoerd te worden, juist nu dit virus in alle hevigheid in onze samenleving rondwaart.