Het is inmiddels meer dan tien jaar geleden, maar nog altijd schrik ik als ik op de fiets zit en er een scooter achter me langs rijdt. Op achttienjarige leeftijd ben ik, terwijl ik van mijn bijbaantje naar huis fietste, van mijn fiets gesleurd. Ik had geluk: de dader reed weg voor ik zijn gezicht kon zien en ik hield er ‘alleen’ een gebroken sleutelbeen aan over.
Zes weken lang droeg ik een brace, ontfermden klasgenoten zich over mij en waren mijn jeugdliefde en broer tevergeefs op zoek naar de dader. De politie kon destijds niets doen, ook al waren er diezelfde week meerdere soortgelijke meldingen gedaan. Geen enkel slachtoffer had een goede beschrijving van de dader. Het was zoeken naar een speld in de hooiberg, werd ons medegedeeld. Het belangrijkste wat ik toen leerde? Dat ik als vrouw niet veilig ben op straat.
Op 3 maart verdween de Engelse Sarah Everard, een week later werd haar ontzielde lichaam gevonden. De vermoedelijke dader is een politieagent. De moord op Sarah gebeurde in de week van Internationale Vrouwendag. 8 maart is niet voor elke vrouw een feestdag. Zo arresteerde de politie van Istanbul vier trans- en queervrouwen die dag. Een week later kondigde de Turkse president Erdogan aan dat hij uit de Istanbul Conventie stapte, het Europese verdrag inzake geweld tegen vrouwen en meisjes. Hij onderstreepte hiermee onbedoeld de noodzaak van Internationale Vrouwendag.
Sarah Everards verhaal maakt ook veel los in ons land. Op social media betuigen vrouwen massaal hun steun aan elkaar. De foto die het meest gepost en gerepost wordt heeft de caption ‘Text me when you’re home’. Iets dat normaal zou moeten zijn is helaas niet vanzelfsprekend. Iedere vrouw die ik ken is minimaal één keer in haar leven lastig gevallen op straat.
Ik herhaal het graag even voor u: iedere vrouw die ik ken is minimaal een keer in haar leven lastig gevallen op straat.
Linda Meiden wijdde er de afgelopen maand een campagne aan: ‘Stop straatintimidatie.’ Het blad deed onderzoek, waaruit bleek dat 89 procent van de ondervraagde vrouwen te maken heeft gehad met fysieke of verbale intimidatie op straat. Toen RTL Boulevard haar vroeg waarom de campagne in het leven is geroepen, reageerde hoofdredacteur Yeliz Cicek met de korte maar veelzeggende woorden: ‘De simpele reden is omdat het eigenlijk nog elke dag plaatsvindt.’
Er is niets ‘huiselijks’ aan geweld, niets ‘straats’ aan straatintimidatie
Helaas staat de casus in Engeland niet op zichzelf. En vrouwen lopen niet alleen gevaar op straat, maar ook thuis. In Nederland sterft iedere tien dagen een vrouw aan de gevolgen van huiselijk geweld. Verschillende betrokken onderzoekers en journalisten pleiten al langer voor een andere term hiervoor, omdat er namelijk niets ‘huiselijks’ is aan geweld. Nee, deze vrouwen sterven aan de gevolgen van het geweld dat hun partner ze aandoet. En zo is er ook niets ‘straats’ aan straatintimidatie. De intimidatie heeft niets met de straat te maken, maar met de gewelddadige mannen die erin lopen.
Hoe moest de moord op Everards worden geduid? Verschillende internationale nieuwsplatforms schreven over de kleding die ze aan had – ze droeg tenslotte normale sportkleding – waar niets uitdagends aan was. Daar kan het dus niet aan gelegen hebben. Toen eenmaal bekend werd dat de verdachte een politieagent was, en hoe dat alle constructen van semi-veiligheid – want dat is het altijd geweest – onderuit haalde, werden duizenden Engelsen woedend. Ze spraken zich massaal uit tegen de politie en eisten gerechtigheid voor Everard. Of ze die gaan krijgen blijft nog de vraag.
Mijn sleutelbeen herstelde na een aantal weken en van de schrik was ik ook enigszins bekomen. Tot ik 26 werd. Toen werd ik opnieuw slachtoffer van serieuze straatintimidatie. Dit gebeurde midden op een druk station, op klaarlichte dag. Evenals het eerste voorval maakte plaats of tijdstip of wat ik aan had geen enkel verschil. Ik ben een vrouw en ik besta. En dat is reden genoeg om gevaar te lopen.
