Vandaag start de zaak die Zuid-Afrika tegen Israël heeft aangespannen. In het Internationaal Gerechtshof zullen rechters zich buigen over de aanklacht dat Israël zich in Gaza schuldig maakt aan genocide. Demonstranten die zowel Israël als Zuid-Afrika verdedigen verzamelen zich op het plein voor het Vredespaleis. Ze willen hun stem laten horen in een van de meest spraakmakende internationale rechtszaken van dit moment.
Israël zal zich morgen verdedigen tegen de aanklacht dat het genocide pleegt tegen de Palestijnen in Gaza. De aanklacht wordt vandaag voorgelegd. Hafida (24, pseudoniem) steunt de zaak. ‘Zuid-Afrika neemt als enige land ter wereld verantwoordelijkheid door de terroristische staat Israël ter verantwoording te roepen. Dat is een historisch moment. Tot nu toe heeft niemand dat aangedurfd’, zegt ze.
‘Israël is niet verheven boven andere landen’, zo gaat ze verder. ‘Het is geen natiestaat, eerlijk gezegd, het is een koloniaal project op bezet gebied. We zijn solidair met deze moedige stap van Zuid-Afrika en we laten aan de wereld zien dat we achter Zuid-Afrika staan.’
Daartegenover staan de Christenen voor Israël en Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI), die een solidariteitsbijeenkomst organiseren voor Israël. ‘Zuid-Afrika klaagt Israël aan voor genocide, maar slaat de plank mis’, vertelt Naomi Mestrum, directeur van het CIDI. ‘Voor het plegen van genocide is vereist dat er sprake is van een intentie om een bepaalde bevolkingsgroep te vernietigen. Die intentie heeft Israël niet en ook nooit gehad.’
Mestrum vindt de zaak eenzijdig en zou liever de aandacht vestigen op wat Hamas op 7 oktober vorig jaar heeft gedaan. Sara van Oordt, woordvoerder van Christenen voor Israël is het daar mee eens. Ze noemt de genocidebeschuldiging ‘een volledige omkering van de realiteit’. ‘Als Hamas niet beteugeld wordt, wordt de ambitie van Hamas om de Joden uit te roeien werkelijkheid, wat ook blijkt uit hun daden van 7 oktober. Israël kan niet anders dan de terroristen van Hamas uitschakelen.’
Een internationale zaak
Het is een bijzondere gelegenheid in Den Haag. Terwijl de oorlog in Gaza doorgaat, is het Vredespaleis vandaag het toneel van internationale betrekkingen. Het is niet verwonderlijk dat het juist Zuid-Afrika is dat deze aanklacht indient. Zuid-Afrika heeft, net als Israël overigens, het Genocideverdrag van 1948 ondertekend. De regering neemt het al langer op voor de Palestijnen en vergelijkt de situatie met het apartheidsregime dat in Zuid-Afrika dienst heeft gedaan.
Mestrum vindt dat Zuid-Afrika de International Court of Justice (ICJ) misbruikt als een politiek instrument. ‘Of liever, Zuid-Afrika laat zich voor het karretje spannen door de Palestijnen en Hamas, die het ICJ op deze manier willen misbruiken in de juridische oorlogsvoering tegen Israël die al jaren bezig is.’
Bij Hafida overheerst vooral de teleurstelling in de internationale gemeenschap. Zo zegt ze: ‘Mijn hoop en geloof in wereldwijde instituties heb ik totaal verloren, door hoe ze zich de afgelopen drie maanden hebben gedragen tegenover de situatie in Palestina. Dan heb ik het voornamelijk over de Verenigde Naties, dat toch als de moeder van de internationale rechten van de mens wordt beschouwd. Tevergeefs dus.’
Of ze verwacht dat het Internationaal Gerechtshof hier verandering in gaat brengen? Ze verwacht van niet. ‘Internationale menselijke waarden blijken eigenlijk allemaal een groot theaterstuk. Internationaal recht heeft vooral misdadigers buiten het Westen veroordeeld. Het lijkt alsof deze instituties zichzelf dekken. Israël is onderdeel van het Westen, dus ik zet mijn vraagtekens bij deze zaak. Maar goed, we zullen het zien.’
Verschillende meningen op een plein
Dat er vandaag verschillende partijen op het plein staan, allen met verschillende meningen en ambities, maakt de dag spannend. Mestrum is niet bang voor eventuele botsingen met pro-Palestijnse demonstranten, vertelt ze. ‘Het is onze intentie dat alles in goede orde verloopt. En de andere partij wil dat vast ook. We leven in een vrij land. Iedereen mag zijn stem laten horen. Ik ben niet bang voor ongeregeldheden. ‘Gelukkig hebben we de politie in de buurt, die op de orde toeziet.’
‘Het demonstratierecht is een groot goed’, zegt Van Oordt, ‘maar oproepen tot of verheerlijken van geweld is nooit acceptabel.’ Ze doelt daarbij op de omstreden leus ‘From the river to the sea, Palestine will be free’. Ze legt dit uit als ‘het verdrijven van de Joden uit hun land’. Volgens Christenen voor Israël is antizionisme hetzelfde als antisemitisme.
‘Uiteindelijk komt het vaak op hetzelfde neer’, aldus Van Oordt. ‘Kritiek op Israël is prima, zolang de balans niet zoek is. De Joodse staat Israël strijdt om haar bestaan, en Joden wereldwijd komen daardoor zwaar onder druk te staan.’
Over het recht om te demonstreren zijn de aanwezigen het eens. ‘Wij moeten als burgerbevolking het heft in eigen handen nemen door zulke protestacties’, zegt Hafida. Via de officiële weg en met praten hebben we nog niks bereikt. Ondertussen is al 1 op de 100 Palestijnen gedood. We hebben te maken met koloniaal geweld, dat moet gestopt worden. Desnoods met geweld van vrijheidsstrijders. Dat is geen terrorisme. Als je genocidaal wordt uitgeroeid, dan is jezelf daartegen verdedigen alles behalve terreur, maar een daad van verzet.’
