India en in het bijzonder Goa was op het hoogtepunt van de hippiebeweging the place to be. Nu trekt Goa vooral toeristen aan met te veel geld. Onze correspondent Sara-May Leeflang doet verslag vanuit Goa.
Goa is een deelstaat aan de westelijke kust van India. Het is de kleinste deelstaat in het land. Het geldt als één van de meest populaire vakantiebestemmingen in de wereld. Het was 451 jaar lang een Portugese kolonie. Sinds de overname door India in 1961 is het geleidelijk uitgegroeid tot een economisch succes. De toeristenindustrie is de voornaamste bron van inkomsten.
Goa was hét baken van de hippies in de jaren zestig. Het is echter door de jaren heen veranderd. De alternatieve, intieme strandfeesten waar de eerste feestgangers experimenteerden met een nieuwe vorm van leven zijn ingeruild voor grote luxe strandclubs gevuld met wodkadrinkende Russen. Wie nu naar de bekende hippiestranden afreist ziet hordes buitenlandse toeristen, Indiase families en vooral veel partygangers.
De Oostenrijkse Vanessa (26) was net afgestudeerd toen ze naar Goa vertrok. ‘Ik heb een toptijd gehad. Het was bijna aan het einde van het seizoen en er werden de leukste feesten gegeven.’
In de jaren zestig kwamen op het strand van Anjuna, een dorp aan kust van Goa, de eerste hippies uit het Westen aan. Ze werden ook wel bloemenkinderen genoemd, twintigers uit de Verenigde Staten, Zuid-Amerika en Europa die op zoek waren naar een alternatieve vorm van leven en ze vonden op het onaangetaste paradijselijke strand hun antwoord. De groene natuurlijke omgeving was ideaal om te experimenteren met hallucinerende drugs om zo hun spirituele zoektocht naar een hoger niveau te tillen. De populariteit begon echter zwaar te wegen. In de jaren tachtig werd softdrugs ingeruild voor harddrugs, gitaarmuziek werd vervangen door techno en de alternatieve strandfeesten werden verboden en moesten plaatsmaken voor clubs.
‘Ik heb twee lange reizen gemaakt in India in mijn jonge hippiejaren’, vertelt kunstenaar Arie, (73) uit Utrecht. ‘Het land trok me enorm aan. Iedereen reisde er destijds heen en mensen kwamen terug met de mooiste verhalen die me inspireerden. De eerste keer dat ik naar Goa ging was in de jaren zeventig. Dat was een mooie tijd. Tijdens mijn tweede reis in de jaren tachtig zag ik echter dat Goa was veranderd. Er waren zo veel junkies, heroïnenaalden lagen op het strand. Ook onder de lokale bevolking waren veel verslaafden. Het was te triest om aan te zien.’
De Indiase bestuurders begonnen een grote schoonmaak. In 1986 is de Milieuwet ingevoerd en later in 2000 ook een wet tegen geluidsoverlast. Na tien uur ‘s avonds werd hard geluid verboden. De bestuurders wilden het type toeristen aantrekken dat kwam om geld uit te geven. Deze campagne is voor een groot deel gelukt.
Kok Anna (30) uit Frankrijk vond Goa veel te duur toen ze er afgelopen hoogseizoen verbleef. ‘Het is veel duurder vergeleken met andere plekken in India. Het is moeilijk om een goedkope accommodatie en eten te vinden. Ik reisde met een Oekraïens meisje en zij zat elke dag aan de wodka en ik dus ook. Dat is het enige wat we daar deden, drinken, op het strand liggen en feesten.’
De partyscene heeft volgens Dimitri (23), uit Rusland, maar geboren en getogen in Auroville, echter ook een duistere kant. ‘De maffia is groot in Goa.’ Een bron die anoniem wil blijven bevestigt dat. ‘Anjuna is de meest controversiële plek van India vanwege de party en drugsscene. Iedereen van de maffia komt daar langs. Ze komen kijken of je hun zaken niet in de weg zit.’
De hippie-idealen hebben het strand van Anjuna echter niet verlaten. Freddy (36), uit Centraal-Amerika, kreeg het idee om een hostel op te zetten. Hij veranderde echter van gedachten en besloot reizigers gratis onderdak te geven. ‘Wat wij zijn begonnen is een reisgemeenschap die over heel de wereld gratis kan overnachten. We leven in een gemeenschap, dus dat betekent wel dat je bijdraagt aan het kopen van eten of het maken ervan. Wij creëren hier alles. We hebben een architect die nu een dak van bamboe bouwt. We hebben kunstenaars die het huis opknappen. Een meisje uit Bhutan verzorgt de tuin. En reizigers dragen op eigen wijze een steentje bij aan de gemeenschap.’ Maar dit concept wordt volgens Freddy niet door iedereen begrepen. ‘Toeristen komen hier in het hoogseizoen en vragen hoeveel het kost om te overnachten. Als ik antwoord ‘niets’ raken ze van slag. Ze zijn niet bekend met dit idee en kunnen er niets mee. Sommigen blijven me vragen ‘hoeveel moet ik dan betalen?’ Uiteindelijk geven ze meestal rond de vijftien euro per nacht geheel vrijwillig.’
De Duitse Eveline (28), die nu ruim een jaar in Goa woont, kijkt uit naar het hoogseizoen. ‘Ik kijk uit naar alle gekke mensen die hiernaartoe komen. Overal zijn feesten. Maar ook kijk ik uit naar die intieme muziek rond een groot kampvuur in Arambol (dorp aan de kust van Goa, red.).’
Door de modernisatie en partyscene van Anjuna zijn veel hippies van nu uitgeweken naar andere kustplaatsen in Goa waar het zoeken en vinden naar liefde, vrede en vrijheid centraal staan en gepaard gaan met de gebruikelijke hasjiesj en gitaarmuziek.
Wat de lokale gemeenschap ervan vindt? Voor Freddy was het moeilijk om opgenomen te worden in de lokale gemeenschap. ‘We zitten middenin een buurt omgeven met autochtonen en hun bedrijfjes. Ze zagen ons in het begin helemaal niet zitten. Ik heb een jaar moeten investeren in contact met een man met veel grond die heel zijn familie had verloren in de laatste tsunami. We gingen met hem mee naar de tempel en ontmoetten zijn familie. Na een jaar vertrouwde hij ons. Wij mogen nu drie jaar in dit pand zitten. De afspraak is dat we het opknappen en teruggeven aan de lokale gemeenschap. Hij kan na drie jaar met dit pand een eigen zaak beginnen. Het was een puinhoop en wij maken er nu wat moois van. Dit is geen ontwikkelingswerk, maar naastenliefde.’