Ik kijk tussen de bedrijven door de b-serie Domina over het Romeinse Rijk. Het wordt nergens zo intrigerend als de HBO-serie Rome uit 2005, waar de machtsstrijd tussen Caesar, Brutus en Atia meesterlijk wordt gespeeld door Britse acteurs. Enkele van hen kregen ook in de wereldberoemde fantasy-serie Game of Thrones rolletjes.
Maar toch blijf ik Domina kijken.
Niet alleen omdat de Romeinse tijd altijd mijn interesse heeft gehad, maar ook omdat de mannen in deze serie de tweede viool spelen. Dat realiseerde ik pas nadat de zoveelste bevallingscene weer een eeuw moest duren. Toen pas viel het kwartje en legde ik de link tussen de naam Domina, de vele vrouwen én het diversiteitsstreven dat hierachter ligt. Meer oog voor vrouwen is niet alleen een rol geven aan vrouwelijke acteurs, maar ook meer oog voor hún perspectief op de geschiedenis.
‘De belangrijkste functie van de Romeinse vrouw is het leveren van mannelijk nageslacht’
De vraag bij zulke historische diversiteitsproducties is in hoeverre het historisch accuraat is om ‘machteloze’ vrouwen zoveel schermtijd te geven. Want laten we wel wezen, ze hadden weinig tot niks in de melk te brokkelen. Je ziet de vrouwen in Domina dan ook van de weeromstuit worden uitgehuwelijkt, om zo allianties tussen machtige families te smeden.
De belangrijkste functie van de Romeinse vrouw is het leveren van mannelijk nageslacht, zodat het voortbestaan van de (mannelijke) geslachtslijn gewaarborgd blijft. En als haar dat niet lukt, wordt ze verstoten. In het beste geval belandt ze dan in een tempel. Anders wacht de verstoten vrouw een noodlottig bestaan in het bordeel, of in slavernij.
Je hoeft Domina niet te kijken om daarachter te komen. Toch lijkt het mij goed om het vrouwelijke perspectief zo expliciet mogelijk de ruimte te geven. Want dat maakt het machtscontrast met mannen en de ongelijkheid tussen de seksen alleen maar duidelijker.
Helaas missen de personages van kleur in Domina de nodige diepgang. Wees niet ongerust, je ziet in deze serie geen Caesar of zijn bondgenoot Agrippa die door een zwarte acteur wordt gespeeld. Overigens ben ik daar op zich niet tegen, zolang het maar maatschappelijk relevant is: in de getto’s vinden genoeg machtsspelletjes à la Brutus en Caesar plaats. In Domina zijn de personages van kleur echter schaars. Het zijn een paar zwarte handelaars en kruidenvrouwen die langskomen en die zijn dan ook nog eens kleurenblind op het toneel gezet, alsof kleur niet bestaat en geen enkele rol speelt in de interetnische verhoudingen. Te mooi om waar te zijn.
Ergens in de serie spreken ze wel over ‘thuis’ en Egypte, maar meer dan dat wordt het niet. Waar hun familie is, waar ze met andere lotgenoten van kleur samenkomen, hoe het voelt om zwart te zijn in een witte omgeving, dat komt allemaal niet zo expliciet aan de orde. Dit in tegenstelling tot het problematiseren van het vrouwelijke perspectief. De enige keer dat er wel sprake is van een diversiteitsboodschap over kleur is wanneer de zwarte handelaar verwijst naar een leven in slavernij. Je ziet dan zijn oude en vermoeide witte slaaf in beeld komen.
Toen moest ik wel even lachen. Je hoeft geen Domina te kijken, om te ontdekken dat er in de Oudheid witte slavernij was.
Geef acteurs van kleur geen bijrol voor een politieke boodschap over racisme, wanneer ze in de serie kleurenblind worden opgevoerd. Dan heb ik liever een historisch inaccurate senaat vol met zwarte mannen waarin een zwarte Caesar wordt omgelegd in een drive-by shooting.
