Vandaag begint het joodse Chanoekafeest, dat acht dagen duurt. Joden herdenken tijdens dit ‘lichtfeest’ de herovering van de Joodse Tempel in Jeruzalem in 164 voor Christus door de Makkabeeën.
Chanoeka draait om Judas de Makkabeeër, die in 167 voor Christus samen met zijn broers in opstand kwam tegen het Seleucidenrijk in Syrië, een van de opvolgingsstaten van het wereldrijk van Alexander de Grote. Koning Antiochus IV had de joodse tempel ontwijd en wilde de joden de Griekse cultuur opleggen. Judas en zijn broers wilden trouw blijven aan het geloof en de cultuur van hun voorvaderen en rebelleerden. Met hun guerrillaoorlog wisten ze – uiteindelijk – de Seleuciden te verslaan en een eigen koninkrijk te stichten, dat een kleine honderd jaar later door de Romeinen zou worden veroverd.
Het Chanoekafeest herdenkt het opnieuw inwijden van de tempel in 164, nadat die door Antiochus was ontheiligd.
Volgens de Talmoed ontdekten de Makkabeeën tijdens de zuivering van de tempel onder het puin een onaangeroerd flesje met heilige olie. Ze besloten dit flesje te gebruiken om de zevenarmige kandelaar, de menora, aan te steken. De menora moet constant branden, maar in het flesje was er olie voor slechts één dag. Er gebeurde, volgens de Talmoed, een wonder. Het olie uit het ene flesje zorgde ervoor dat de menora acht dagen bleef branden. Daarom duurt het Chanoekafeest ook acht dagen, waarbij elke avond een nieuw lichtje wordt aangestoken op een achtarmige kandelaar.
