Niet Donald Trump, maar de Venezolaanse María Corina Machado heeft de Nobelprijs voor de Vrede gewonnen. Dat heeft het Noorse Nobelprijscomité vandaag bekendgemaakt.
Ze wordt geprezen om haar onvermoeibare inzet voor de bevordering van democratische rechten in Venezuela en haar streven naar een vreedzame overgang van dictatuur naar democratie. Machado is een belangrijke oppositieleider in Venezuela. Ze wordt gezien als een van de belangrijkste voorvechters van een democratisch bestel in een land dat al jaren een autoritair en door en door corrupt bestuur heeft.
Machado is de oprichter en nationale coördinator van de politieke partij Vente Venezuela. In 2011 werd ze gekozen als lid van de Nationale Assemblée, met een recordaantal stemmen in de verkiezingen van 2010. Maar haar mandaat werd stopgezet in 2014, omdat het regime haar ervan beschuldigde de grondwet te overtreden.
Ze liet zich niet wegjagen. Terwijl ze zich moest onttrekken uit het publieke leven, bleef ze in haar land. Tijdens de presidentsverkiezingen van 2024 wilde ze het opnemen tegen president Nicolás Maduro, maar ze werd uitgesloten van deelname.
Volgens het Noorse Nobelprijscomité is het belangrijk om erkenning te geven aan mensen die de moed hebben om autoritaire leiders uit te dagen, juist in een tijd dat autoritaire regimes weer toenemen. Dit zou een herinnering moeten zijn aan het feit dat vrijheid niet vanzelfsprekend is, aldus het comité tijdens de bekendmaking. Het was uitgesproken kritisch over leiders die media sluiten, tegenstanders de mond snoeren en democratie onder druk zetten.
Het leek een impliciete uithaal naar de Amerikaanse president Donald Trump, die graag had gewild dat de prijs naar hem ging. Hier maakte hij geen geheim van, hij benadrukte zelfs meerdere malen dat hij genomineerd was, onder andere door Benjamin Netanyahu. Trump stelt dat hij inmiddels zeven oorlogen heeft beëindigd, hoewel niet duidelijk is welke dat zijn. Hij is vooral trots op de deal tussen Israël en Hamas, een deal waarvan nog moet blijken of het ook tot vrede zal leiden.
President Trump zette bovendien de Noren flink onder druk. Achter de schermen zou hij hebben gelobbyd bij Jens Stoltenberg, oud-NAVO-baas en de huidige Noorse minister van Financiën. De verwachting is dat Trump zijn verlies zal beantwoorden met bijvoorbeeld hogere importtarieven voor Noorwegen.
Er waren dit jaar 338 kandidaten voor de Nobelprijs voor de Vrede: 244 personen en 94 organisaties. Wie dit zijn, blijft geheim. Soms melden kandidaten zelf dat ze zijn voorgedragen. Dit deden bijvoorbeeld Donald Trump, Paus Franciscus, Jens Stoltenberg, en enkele organisaties, zoals de Campaign for Uyghurs en Teacher Li.
Vorig jaar won Nihon Hidankyo de Nobelprijs voor de Vrede. Deze Japanse organisatie van overlevenden van de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki werd beloond voor de inzet om een wereld zonder kernwapens te bereiken.
