In ‘Vervloekt is de overkant’ schrijft Abdelali Bentohami (45) over zijn vader die als gastarbeider naar Nederland kwam. ‘Het leven viel hem zwaar en het gemis van zijn familie hakte erin.’

De meeste mensen kennen de Amsterdamse chirurg Abdelali Bentohami van zijn medische hulporganisatie Santé Pour Tous, waarmee hij al ruim veertien jaar door Marokko trekt. Ook is Bentohami eigenaar van twee klinieken voor medische specialistische zorg, Bento Clinics en Bento Surgical. Naast zijn ondernemingen in Nederland wil Bentohami de mensen in Marokko blijven helpen. Bijvoorbeeld in Askram, het geboortedorp van zijn ouders, waar een tekort is aan zorg en economisch perspectief. Zijn droom is om ooit een ziekenhuis in de regio Al Hoceima op te zetten. Die droom ontstond toen hij als klein jongetje met zijn vader langs een ziekenhuis in Marokko liep. Het beeld van de arme mensen die voor het ziekenhuis stonden te dringen, maakte een enorme indruk.

Naast zijn drukke bestaan als ondernemer en chirurg is hij ook schrijver. Zijn passie voor het schrijven is tijdens de middelbare school ontstaan. ‘Ik heb toen veel boeken moeten lezen. Ik deed examens in vier verschillende talen: Engels, Nederland, Frans en Duits. Sindsdien ben ik geïnspireerd geraakt door literatuur’, vertelt Bentohami.

Twee jaar geleden bracht hij zijn eerste boek uit, De wolf van Askram, dat gebaseerd is op zijn eigen leven. ‘Gedurende de eerste lockdown in de coronatijd had ik plotseling veel ruimte om na te denken over mijn levenservaringen. Ik schreef de dingen op die ik in het leven had meegemaakt, en ik heb een rijke fantasie’, vertelt hij trots.

Bentohami zegt prima te kunnen leven in de witte Nederlandse wereld met zijn Marokkaanse achtergrond. ‘Vaak wordt me gevraagd of ik mij een Marokkaan voel of een Nederlander. Ik antwoord dan dat ik mij een echte Amsterdammer voel. Mijn stad is niet aan landsgrenzen gebonden. In Amsterdam komen zoveel culturen samen. Ik probeer de jongeren met een migratieachtergrond mee te geven dat ze rijk en krachtig zijn, en dat ze zich niet hoeven te schamen voor wie ze zijn. Nederland is mijn geboorteland en het is één van de beste landen van de wereld. Maar één van de mooiste landen blijft het land van mijn vader en moeder. Ik heb mij altijd rijk gevoeld.’

‘Ik wil met mijn verhaal iedereen bereiken. Ook de mensen die niet mijn wortels delen’

Eind deze maand verschijnt zijn tweede boek Vervloekt is de overkant. Het boek gaat over zijn vader. ‘Ik ben het kind van een gastarbeider. Mijn vader vertelt altijd verhalen over vroeger, over hoe hij op jonge leeftijd afscheid moest nemen van zijn ouders, zussen en broers’, zegt Bentohami ontroerd.

‘Ik ben altijd een emotionele jongen geweest en de verhalen van mijn vader raken mij. Ik probeer me voor te stellen hoe dat afscheid voor hem is geweest. En hoe het was om als ongeletterde Riffijnse boer via Tanger in het grote moderne Barcelona terecht te komen, waar hij de mensen, de taal en de wegen niet kende. Het leven in Europa viel hem zwaar en het gemis van zijn familie hakte erin. Hij zocht naar een bestaan waarin hij voldoende kon verdienen om zijn familie uit de armoede te redden. Ik probeer mij in te beelden hoe dat het voor hem moet zijn geweest.’

Bentohami wil niet veel verklappen over de inhoud van Vervloekt is de overkant, maar het schrijven over zijn vader was een emotionele achtbaan. ‘Ik ben ontzettend trots op mijn Riffijnse en Marokkaanse achtergrond. Het leven van veel migranten was hard. Ze zijn bijna allemaal gevlucht voor de armoede, het gebrek aan zorgvoorzieningen en toekomstperspectief. Ik stam van hen af en zij geven mij kracht en energie. Die veerkracht komt terug in mijn boek.’

‘De meeste mensen uit mijn gemeenschap zullen het verhaal herkennen omdat wij dezelfde achtergrond hebben. Maar ik wil met mijn boek iedereen bereiken. Ook de mensen die niet mijn wortels delen. Ik wil ze een inkijkje geven in het leven van een arbeidsmigrant. Hopelijk zal er dan meer begrip zijn. Ik heb het gevoel dat wij in deze samenleving meer over elkaar praten dan met elkaar, en naast elkaar leven en niet met elkaar. Ik hoop hier met mijn boek verandering in te brengen. Want waar de communicatie stopt, begint de haat.’

Abdelali Bentohami, Vervloekt is de overkant, Bento Uitgevers, 272 blz.