In de aanloop naar de ramadan heb ik mezelf en mijn naasten beloofd dat deze ramadan heel anders zou worden. Zo hoor je het te beleven. Het kan je laatste ramadan zijn. Misschien ben je er volgend jaar niet meer, of kun je niet meer vasten. Carpe diem en memento mori in één.

In de Turkse traditie wordt ramadan de sultan van de overige elf maanden genoemd. Dat klopt, denk ik. De islamitische maanden zijn maanmaanden en schuiven elk jaar tien dagen op. Je kunt een maand daarom niet koppelen aan een jaargetijde. Terwijl de andere maanden alleen maar tekenen van perioden in de tijd zijn, komt de ramadan met voorschriften en instructies.

Na het gebed ging ik teleurgesteld met hoofdpijn aan de thee

De diepgelovige zal met het vasten en andere rituelen zoeken naar verdere spirituele beleving. De gemiddelde gelovige zal de neerwaartse spiraal in eetgewoonten en gedrag resetten en meer ruimte maken voor spiritualiteit. De gelovige zondaar zal proberen minder te zondigen. Het is per slot van rekening ramadan. Ik las ergens dat de politie blij is met de ramadan; er zijn dan minder incidenten.

Op de tweede dag van het vasten kreeg ik in de loop van de middag hoofdpijn. Misschien kwam dat door te weinig water drinken. Maar het vasten is nu in de winter, van ongeveer zes uur ’s morgens tot zes uur ’s avonds. Dat is toch geen topsport? Bij de sohoor in de vroege ochtend had ik melk gedronken, enkele dadels gegeten en twee grote glazen water gedronken. Meer paste er niet in. Je gaat dan toch niet al in de middag uitdrogen?

Mijn hoofdpijn en zorgen zouden na de iftar-maaltijd wel afnemen. De zon ging onder. Ik at een dadel, dronk een glas water en nuttigde een maaltijd. De hoofdpijn bleef echter aanhouden. Na het gebed ging ik teleurgesteld met hoofdpijn aan de thee. Bij het vijfde glas thee verdween de hoofdpijn. Zo kwam ik tot de ontdekking dat ik een theeverslaving heb. Deze ramadan is anders begonnen.