Ik verbaas me erover dat er nog verwachtingen zijn over de onderhandelingen in Jeddah. En dat het koortsachtige beraad van de ‘Coalition of the Willing’, de Europese leiders, ervan uitgaat dat er een troepenmacht gevormd moet worden om, in het geval van een vredesakkoord in Oekraïne, naar de demarcatielijn te sturen. Maar is er iets dat erop wijst dat zo’n bestand er werkelijk komt?

Enkele uren nadat er een overeenkomst leek te zijn over het niet aanvallen van energiecentrales, vuurde Rusland drones af op zo’n centrale in Slovjansk, nog steeds in handen van de regering in Kyiv. Zodra er een overeenkomst leek te zijn over het niet aanvallen van oorlogsschepen in de Zwarte Zee, riep Poetin vanuit Moskou dat daaraan een extra voorwaarde verbonden was: de opheffing van sancties tegen Russische landbouwproducten. Wetend dat dit een voorwaarde is die Trump niet kan vervullen, omdat het vooral Europese sancties betreft en de EU er niet aan denkt die in te trekken, blijft het een spel zonder serieuze intentie.

Verwonderlijk is dat maskirovka-spel van Poetin niet. Op de derde dag van de invasie in 2022 noemde hij Oekraïne ‘een onvervreemdbaar deel van onze eigen geschiedenis, cultuur en spirituele ruimte’. Zijn doel is om Oekraïne als staat te vernietigen en het gebied in te lijven als de kolonie die het ook in de Sovjet-Unie en gedurende anderhalve Tsaren-eeuw was.

Dit is Poetins heilige missie. Hij benut Trumps pogingen om vrienden te worden met Rusland enkel om tactische voordelen te behalen, door te doen alsof hij onderhandelt. Maar er is geen haar op zijn hoofd die denkt aan concessies. Hij hamert nog altijd op het doel dat hij voor ogen had toen hij Oekraïne binnenviel: een Rusland-vriendelijke regering, een zwak Oekraïens leger en wat hij ‘neutraliteit’ noemt—geen lidmaatschap van de NAVO of de EU. Kortom, Oekraïne weer Russisch.

Trump en Poetin paaien

Ik vermoed dat de ‘onderhandelingen’ achter gesloten deuren eigenlijk een ander brandpunt hebben. Het gaat niet om het beëindigen van de oorlog, maar om hoe Poetin en Trump zo soepel mogelijk hun wereldrijken mogen uitbouwen, zonder elkaar in de weg te zitten. Vandaar het gepraat over wederzijdse ijshockeywedstrijden, hoera, dat schept een goede sfeer en het juichen over hoe gezellig die landen weer met elkaar spelen. Daarom schrapt Trump de Amerikaanse subsidie voor Radio Liberty/The Voice of Europe, een zender die Poetin een doorn in het oog is omdat hij zijn propagandagordijn blijft doorprikken. En daarom ontbreekt protest van Poetin over Trumps pogingen om Groenland en Canada in handen te krijgen, plannen die toch echt zijn belangen in de Arctische oceaan in de weg staan.

Poetins doel is om Oekraïne als staat te vernietigen

Dit zijn allemaal opmerkelijk warme gebaren, in tegenstelling tot de vage ‘vredesdeals’ voor Oekraïne waarover Trump zo graag opschept. De Amerikaanse onderhandelaars loven Poetin, en op zijn beurt noemt Poetin Trump ‘constructief’. De wederzijdse Amerikaans-Russische complimenten steken schril af tegen de woorden die Washington en Moskou kiezen voor Zelensky.

Kon het duidelijker? Achter het masker van vredesonderhandelingen wordt vooral gewerkt aan een gemeenschappelijke Russisch-Amerikaanse verstandhouding, die zich tegen Europa, en inclusief Oekraïne, richt en impliciet vóór de uitbreiding van hun beider imperia.

Coalition of the Willing

De Frans-Engelse inspanningen om een Europese legermacht op te bouwen die ‘de vrede’ zou kunnen bewaren, zijn goed bedoeld. Maar hoe kan het zover komen als er geen echt vredesakkoord wordt gesloten? Bovendien is het voor Rusland onaanvaardbaar als een westerse vredesmacht de orde komt handhaven. Alleen al daarom kan er geen akkoord tot stand komen waarin een Europees leger een rol speelt. Gelukkig komt in de gesprekken nu steeds meer de realistische versterking van het Oekraïense leger centraal te staan.

Pissed off

Even lijkt alles nu weer anders. Alsof Donald en Vladimir pissig op elkaar zijn. Donald is ‘very angry, pissed off’ als Vladimir, aan boord van zijn nieuwe atomaire onderzeeër Perm in Moermansk, weer eens herhaalt dat de regering van Zelensky ‘illegitiem’ is en tjielpt dat de Verenigde Naties het land maar onder haar hoede moeten nemen. Wat eigenlijk betekent dat de ‘vredelievende’ Poetin met spijt de onderhandelingen moet stopzetten.

Ergerlijk voor Trump is dat zijn Moskouse collega voor het eerst zijn wenkbrauwen fronst over Trumps streven om de Groenlanders te ‘bevrijden’ van het Deense juk. Vladimir waarschuwt dat hij dit Amerikaanse plan nauwlettend in de gaten houdt, omdat het Arctische gebied Rusland toebehoort. Trump springt uit zijn vel over de vertraging van het ‘vredesproces’ in Oekraïne en dreigt Rusland met secundaire sancties, waardoor ieder die Russische olie koopt, kan fluiten naar zakendoen in het almachtige Amerika.

Betekent dit dat de geostrategische afspraak tussen Trump en Poetin, het nieuwe Hitler-Stalin Pact, al afbrokkelt voordat die goed en wel gesloten is?

Dat moet ik nog zien. Ik geloof niet dat Trump echt zo boos is op Poetin, want dan zou hij Oekraïne moeten steunen, en hij doet precies het tegenovergestelde. Hij perst Oekraïne af met een voorstel voor een mineralen-dictaat dat het niet mag weigeren, anders zal het land iets ‘héél, héél verschrikkelijks’ overkomen. Poetin kan weer lachen als hij dit leest.

Ik geloof niet dat Trump echt zo boos is op Poetin

Ik geloof niet dat de bouw van een nieuw Hitler-Stalin Pact al is stopgezet. De laatste tijd heb ik me verdiept in de ideologen achter Trump, zoals de hier nog onbekende maar duistere Curtis Yarvin en de al schrikwekkende vicepresident J.D. Vance, die bekend staat om zijn deelname aan chatgroepen over oorlogsplannen waaraan een journalist deelnam.

Het valt me op dat hun ideeën spiegelbeelden zijn van die van de christen-fascistische ideologen achter Poetin. Uiteindelijk zijn het ideeën die richting geven aan de politiek, en als die overeenkomen, is dat een prima basis voor samenwerking.

Mijn wieg

In de dagen dat ik in mijn moeder tot leven kwam, was er zojuist een einde gekomen aan het Hitler-Stalin Pact. Hitler was diep in het rijk van zijn ex-partner binnengedrongen. De wereldoorlog was in volle gang. Waar ze maar konden, maakten de wapenbroeders van gisteren elkaar af. Maar een paar jaar daarvoor, toen mijn zus Lucie met een stralend gezicht in haar eerste schoolbank zat, hadden ze wel samen de wereld in brand gestoken door hun stiekem afgesproken, gezamenlijke aanval op Oost-Europa in de nazomer van 1939.

Op het moment dat ik door mijn moeders weeën uit haar schoot werd gestoten, in dat katholieke ziekenhuis op de hoek van de Haagse Koninginnegracht, ging mijn geboorteschreeuw haast verloren in een wanhopig schreeuwende wereld. Een noodradio met een slinger hadden we niet, wel een draadje met een luidspreker naar het illegale toestel van de buren, dat mijn handige oudste broer Bob had aangelegd. In mijn wieg lag ik te nieuwsgierig te luisteren naar de bassende stem van Winston Churchill.