Veiligheidstroepen schieten traangas in een menigte van duizenden burgers om ze uit elkaar te drijven. Heel snel volgen kogels. Paniek. Bloed. Twee doden. Tientallen gewonden. Maar waar hebben deze burgers dit allemaal aan te danken? Het enkele feit dat ze deelnamen aan een verkiezingsrally van een oppositieleider. Dit incident komt niet uit een spannende thriller, maar vond eerder deze week plaats in Lubumbashi, een stad in het zuidoosten van de Democratische Republiek Congo.

23 december aanstaande vinden verkiezingen plaats in Congo. De zittende president Joseph Kabila wilde er alles aan doen om aan de macht te blijven. De Grondwet schrijft voor dat hij maximaal twee termijnen op het pluche mag zitten. Aanvankelijk wilde hij de Grondwet veranderen zodat hij zich voor een derde termijn kon kandideren. Maar burgers uit het hele land, met name jongeren, kwamen massaal in opstand. Ze smachten naar ‘democratie’. Eerlijke verkiezingen. Inspraak. De mogelijkheid om hun leiders ter verantwoording te roepen. Helaas werden de demonstraties weer met harde hand neergeslagen. Tientallen demonstranten verloren hun leven – anderen belandden in de gevangenis, tot de dag van vandaag.

Na deze interne weerstand en de druk van de ‘internationale gemeenschap’, gaf Kabila zich uiteindelijk gewonnen. Hij heeft een opvolger aangewezen, Emmanuel Shadary, die namens zijn coalitie de verkiezingen moet gaan winnen. Hetzelfde trucje werd eerder door Vladimir Poetin toegepast, toen hij Dmitri Medvedev als zijn tijdelijke kroonprins aanwees. Kabila hoopt met de winst van Shadary zijn zin te blijven drukken op de Congolese politiek.

Maar daar denken de Congolese oppositieleiders anders over. Ondanks het feit dat ze het electorale proces niet vertrouwen (twijfel over mogelijk fraudegevoelige stemcomputers), hebben ze besloten om de krachten te bundelen. Ze hebben samen een unieke kandidaat naar voren geschoven; Martin Fayulu, een voormalige zakenman die de afgelopen jaren zijn intrede in de Congolese politiek heeft gedaan. De strategie van de oppositie lijkt tot nu toe te werken. Overal waar Fayulu naartoe gaat in het land, wordt hij als held ontvangen. Vorige week kwamen honderdduizenden mensen bijeen in Kisangani, een andere grote Congolese stad.

Dinsdag was Lubumbashi, de derde stad van Congo, aan de beurt. De stad van de wereldbekende voetbalclub TP Mazembe, het Barcelona van het Afrikaanse continent. Een voetbalclub die in handen is van Moïse Katumbi. Dezelfde Katumbi die als een succesvolle zakenman besloot om de Congolese politiek in te gaan en burgemeester van Lubumbashi te worden. Hij heeft twee termijnen gediend, trouw aan Kabila. Maar toen hij zijn ambitie voor het presidentschap kenbaar maakte, werd hij nationale vijand nummer één. De Congolese justitie zit hem achterna, omdat hij huurlingen zou hebben gebruikt en publieke gelden zou hebben verduisterd. Katumbi woont nu al meer dan twee jaar in ballingschap in Europa. Maar hij is nog steeds razend populair in Lubumbashi, waar hij als messias wordt gezien.

Nu heeft Katumbi vanuit ballingschap samen met andere Congolese oppositieleden zich achter Martin Fayulu geschaard als hun unieke oppositiekandidaat. Het regime van Kabila verkeert daardoor in totale nervositeit. Zo nerveus dat het zelfs bereid is om op de eigen burgers te schieten, simpelweg omdat ze de oppositiekandidaat toejuichen. En dat voor het toeziend oog van de wereld. Of wacht, de wereld keek deze week helemaal niet naar Congo, maar naar Oslo. Want daar kreeg een andere Congolese man, dr. Denis Mukwege, de Nobelprijs voor de Vrede toegereikt. De ironie – Mukwege bracht zijn Nobelprijs voor de Vrede terug naar een land waar vrede vooral in boeken bestaat.