De verbijstering en consternatie die het optreden van de Amerikaanse president Donald Trump bij velen oproept doet mij denken aan een aardig verhaal naar aanleiding van de Vietnam-oorlog. Het gaat over een Amerikaanse kolonel die na de oorlog een voormalige Vietnamese collega tegenkomt. Zij spreken over de langdurige oorlog die door de Fransen en later de Amerikanen in Vietnam tegen de Noord-Vietnamezen werd gevoerd.

Een oorlog tegen ‘het communistische gevaar’, zoals de Noord-Vietnamezen onder Ho Chi Minh door de Verenigde Staten en een groot deel van de westerse wereld werden beschouwd. Een oorlog die door de Amerikanen als zeer frustrerend werd ervaren, tegen een tegenstander die openlijke gevechten meed, maar daarentegen onverhoeds toesloeg vanuit hinderlagen, veel slachtoffers veroorzaakte en daarna weer het hazenpad koos en zich wekenlang koest hield.

Een ongrijpbare vijand als de Vietcong maakte dat het publieke draagvlak voor de oorlog in het Amerikaanse thuisland verschrompelde, men was de vele Amerikaanse ‘body bags‘ zat en men voelde zich steeds ongemakkelijker over de vele onschuldige slachtoffers van de Amerikaanse bombardementen. Ook de wereldopinie was steeds minder op de hand van de Amerikanen, iets wat de Noord-Vietnamezen goed wisten uit te buiten.

Daardoor nam de steun voor Noord-Vietnam zelfs toe. Het was niet zo zeer de onvrede over het militaire resultaat van de Amerikaanse interventie dat de Amerikanen uit Vietnam verdreef, maar de eigen publieke en wereldopinie die de uitzichtloze, dodelijke oorlog al lang moe was, waardoor de VS uiteindelijk de handdoek in de ring gooide en toenmalig president Richard Nixon peace with honor nastreefde. De Amerikaanse terugtrekking uit Vietnam in 1973 leidde uiteindelijk tot de Noord-Vietnamese overwinning in 1975 en de hereniging van Noord- en Zuid-Vietnam tot het huidige Vietnam.

In het gesprek met zijn voormalige Vietnamese tegenstander zegt de Amerikaanse kolonel you know, you never defeated us on the battlefield. Waarop de Vietnamese kolonel antwoordt that may be true, but it’s also irrelevant.

Dat lijkt ook van toepassing op het verschijnsel Trump. Het is waar dat we te maken hebben met een zeer verwende, kinderachtige aandachtsjunk die niet tegen zijn verlies kan, voortdurend vals speelt, liegt en bedriegt, geen respect heeft voor de Amerikaanse rechtsstaat, internationale orde, buitenlandse regeringsleiders en binnenlandse politici, Democraten én Republikeinen, veiligheidsdiensten, ambtenaren, enzovoorts.

Het is de vraag of het relevant is voor zijn functioneren en welslagen als president. Zijn eigen achterban glimt van trots, omdat hij blijkbaar niet alleen duidelijk zegt wat hij doet, maar ook daadwerkelijk doet wat hij zegt. Die achterban is toch al wars van de ‘linkse media’ en het politieke establishment in Washington D.C. Die achterban ligt ook niet wakker van de rest van de wereld, sterker nog, die wil daar het liefst niets mee te maken hebben.

Het is ook zeer de vraag of al die consternatie en verbijstering tot iets zal gaan leiden. Het zal de decreten van Trump niet gaan beïnvloeden, terwijl zijn achterban de hele heisa juist zal zien als bevestiging van wat ze al lang wist: de media en de politiek zijn tegen onze Donald en hij bestrijdt ze te vuur en te zwaard. He’s our boy! Well done!

Tot nu toe is de oppositie tegen Trump net zo effectief als de Amerikaanse strijd tegen de Vietcong in Vietnam: het deert hem niet, zolang zijn eigen achterban vierkant achter hem blijft staan en zelfs sterker wordt. Het is tijd om te gaan nadenken over een effectievere manier van oppositie voeren. En dat kan alleen maar door hem te beoordelen op zijn daden.