‘Mama, is het wel veilig op de middelbare school?’ De vraag van mijn zoon snijdt door mijn ziel. Hij zit nog in groep 7, maar zijn zorgen reiken al ver vooruit. Het nieuws van de laatste tijd heeft hem diep geraakt. Tijdens het journaal hoorde hij over een havo-leerling van het Segbroek College in Den Haag die een vuurwapen liet zien aan een medeleerling. Op school praatten zijn klasgenoten over de aanhouding van twee jongens van 15 en 19 jaar in verband met het wapen dat een rol speelde bij de dood van een 16-jarige leerling van het Haagse Hofstad Lyceum. Het nieuws is overal, en hij vangt alles op.

We zitten samen op de bank als hij zijn angsten met me deelt. Over anderhalf jaar gaat hij zelf naar de middelbare school. Die gedachte, die eerst vooral spannend en leuk was, is nu vermengd met angst. In zijn ogen zie ik een bezorgdheid die geen kind zou moeten voelen. Op het schoolplein gaat het erover, en thuis ziet hij de zorgen op onze gezichten als het journaal weer een incident meldt.

Dit raakt me extra diep omdat ik zelf weet wat schoolgeweld kan aanrichten. In 2004 werd conrector Hans van Wieren vermoord door een leerling tijdens de pauze in een volle kantine op het voormalige Terra College in Den Haag. Ik zat toen zelf in de brugklas. De angst en de zorgen van toen komen weer bovendrijven als ik naar mijn zoon kijk. Twintig jaar later lijkt er weinig veranderd. Dezelfde discussies, beloftes en machteloosheid.

‘s Avonds in bed ligt hij soms te woelen. Dan vraagt hij of we een goede school kunnen kiezen, eentje die veiliger is. Maar welke school kan me garanderen dat mijn kind veilig is? Het is een vraag die me als moeder machteloos maakt.

Wat me het meest verontrust, is hoe gemakkelijk jongeren aan wapens kunnen komen

Het probleem zit dieper dan alleen wapens op school. Het gaat over een maatschappij waarin kinderen zich zo onveilig voelen dat ze denken wapens nodig te hebben. Over sociale media die ruzies uit de hand laten lopen. Over bezuinigingen op begeleiding terwijl kinderen juist meer hulp nodig hebben. Over scholen die pas ingrijpen als het te laat is.

Wat me het meest verontrust, is hoe gemakkelijk jongeren aan wapens kunnen komen. Via Snapchat en Telegram worden messen en zelfs vuurwapens openlijk aangeboden. Een mes kopen is voor sommige jongeren net zo gewoon als het bestellen van nieuwe sneakers. Ze dragen ze ‘voor hun eigen veiligheid’, zeggen ze. Of om status te krijgen in hun groep. De verantwoordelijkheid wordt intussen heen en weer geschoven als een hete aardappel – van ouders naar school, van school naar politie, van politie naar gemeente. Maar we zijn allemaal verantwoordelijk voor het creëren van een omgeving waarin kinderen geen wapens denken nodig te hebben.

De recente gebeurtenissen op het Segbroek College en het Hofstad Lyceum zijn geen geïsoleerde incidenten. Ze zijn symptomen van een dieperliggend probleem dat we als samenleving tot nu toe niet hebben kunnen oplossen. Er zijn al talloze onderzoeken gedaan, stapels rapporten geschreven. Maar wat we nodig hebben is concrete actie.

Het begint bij ons als ouders. We moeten het gesprek aangaan met onze kinderen over wapens, over geweld, over het vinden van andere oplossingen voor conflicten. Scholen moeten stoppen met wachten op het volgende incident en nu werk maken van preventief beleid. Dat betekent investeren in mentoren, in training van docenten, in het vroegtijdig signaleren van problemen. De overheid moet meer geld vrijmaken voor jongerenwerk en preventie in plaats van alleen te reageren als het mis gaat.

Mijn zoon wil gewoon veilig naar school kunnen. Hij wil leren, spelen, ontdekken wie hij is. Dat zijn normale wensen voor een kind van tien. Als moeder kan ik niet accepteren dat angst de toekomst van onze kinderen bepaalt. Want elk incident op school is er één te veel, en elk kind dat bang is om naar school te gaan, is er één te veel.

School hoort een plek te zijn waar dromen beginnen, niet waar ze eindigen in angst. Laten we ervoor zorgen dat de volgende generatie niet opgroeit met dezelfde angsten als wij twintig jaar geleden. Het is tijd dat we onze verantwoordelijkheid nemen. Dit voor mijn zoon, en voor alle kinderen die nu met dezelfde zorgen worstelen. Niet morgen, niet na het volgende incident, maar nu!