De speeltijd is voorbij. De kandidaten die de afgelopen weken online het hele land doortrokken om hun aangeleerde riedeltjes af te draaien zitten nu weer opgehokt thuis. Daar volgen zij met gekromde tenen de allerlaatste peilingen. Het woord is nu aan de kiezers.

Journalisten en verslaggevers hoeven niet langer speeches te analyseren, op zoek te gaan naar politieke schandaaltjes of zich af te vragen waarom de lijststrekker vandaag wel een das om heeft of die ander vandaag in plaats van op hoge hakken in sneakers verschijnt.

De pers mag zich weer heel saai bezighouden met de in de verkiezingsstrijd hevig verwaarloosde aandacht voor slachtoffers van de kinderopvangtoeslag en de instortende huizen op het Groningse platteland. De kandidaat-Kamerleden die allemaal een plekje willen in de Haagse Kamerbankjes kregen even voorrang boven de alledaagse ellende van duizenden andere medelanders.

De speeltijd is voorbij. De tijd dat Otto Frank, vader van Anne, ooit het dagboek van zijn in de oorlog omgekomen dochter in handen kreeg, ligt ver achter ons. Met de boodschap die het dagboek uitdraagt, dachten wij dat daarmee voorgoed racisme uit ons land werd verbannen. Ook gingen wij ervan uit dat de drie woorden ‘Nooit meer Auschwitz’ tot in eeuwigheid het discrimineren en het haten uit de samenleving konden verbannen.

De meldpunten racisme, de registratie van discriminatie, de oproepen tot aangifte en het instellen van nationale coördinatoren, er werden allemaal maatregelen genomen. En denk ook aan de lange rijen bezoekers op die unieke plek, waar ooit acht mensen ondergedoken hebben gezeten. Al deze maatregelen moesten voor eens en altijd voldoende zijn, om elke burger een gelijke plek in onze samenleving te gunnen.

Maar de speeltijd is voorbij. Als pogingen hebben zij gewerkt. Maar als oplossing faalden zij.

Vandaag is het zover. Het moment om Den Haag te laten zien dat er voor ons als kiezers helemaal geen speeltijd bestaat.

Het speelkwartier is voorbij

Ik richt mij tot die landgenoten op wie voortdurend de pijlen zijn gericht, van het publiekelijke racisme en discriminatie vanuit het Haagse Binnenhof. En tot hen die constant pijnlijk getroffen worden door de gedogers en politieke meelopers van deze parlementaire haatcampagnes.

Naast de hedendaagse discriminatiefracties bestaat op de lijst onderhand een breed aanbod van andere partijen, die ervoor kiezen om onze samenleving vrij te houden van het racismespook. Of het nu Denk is, Nida, BIJ1 of misschien een andere partij, dat maakt niet zo veel uit. Wat wel het verschil gaat maken is wanneer zij samen de kans krijgen groot te worden. Dan blijven in ieder geval die anderen, hun haatwonden likkend, in de hoek zitten.

Ook als de partijen die de fatsoensnormen wel in acht nemen toch nog niet zo groot zijn: met voldoende stemmen worden zij alsnog interessant als coalitiepartner. Daarmee kunnen ze in ieder geval de haters en hun gedogers van de regeringstafel weghouden.

Het is misschien wat ongebruikelijk dat een rabbijn, en dat ben ik, een stemadvies geeft. De tijd dat de pastoor leden van zijn parochie opriep om op de Katholieke Volkspartij te stemmen, of van de dominee om op de Antirevolutionairen of het Gereformeerd Politiek Verbond te stemmen ligt ver achter ons. Het dictum ‘geen politiek van de kansel’ gaat heel erg op in deze tijd.

Maar juist om toch vooral de preekstoel niet te gebruiken voor een politieke stem blijkt in deze tijd gevaarlijk. Ook de bezoekers van gebedshuizen vluchten te vaak in de richting van het populisme en de haatzaaierij, getuige dit interview op de Kanttekening met onderzoeksjournalist Sander Rietveld.

Nieuwe partijen maken fouten. Op sommige momenten is er bij nieuwe fracties, die zich tegen het uitsluitende karakter van de anderen verzetten, nog sprake van de bekende kinderziekten. Ze zijn nog jong. Soms zijn zij juist nog te veel naar binnen gekeerd. Daardoor voelt het voor nieuwe kiezers nog niet helemaal als een politiek thuis. Er valt daarom nog veel huiswerk te doen.

Maar hoe dan ook: nu is de kiezer aan zet. Kies ervoor dat voor eens en altijd afgerekend wordt met vreemdelingenhaters, racisten en hun meelopers in het hart van onze democratie. De bel is gegaan, het speelkwartier is voorbij.