Moet ik meegaan in de exodus uit X? Deze vraag knaagt aan me sinds ik me realiseerde dat Elon Musk dit platform had gekocht simpelweg om Donald Trump aan de macht te helpen, met een politiek programma waarin overal de invloed van Musk te merken is.
Inmiddels is X een speeltje van de miljardair geworden. Het platform heeft zijn nut als instrument om de geesten te besmetten ruimschoots bewezen. Toen ik met collega’s in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten discussieerde over wat ik moest doen, greep The Guardian plots het initiatief. Het liberale dagblad kondigde aan niet langer te zullen posten op haar officiële accounts op X.
‘De Amerikaanse presidentsverkiezingen hebben alleen maar onderstreept wat wij al langere tijd ervaren: dat X een giftig mediaplatform is en dat haar eigenaar, Elon Musk, in staat is gebleken zijn invloed te gebruiken om het politieke discours te beïnvloeden‘, schrijft de krant.
Het patroon bij Musk is duidelijk: nadat hij Trumps overwinning veilig had gesteld door alle digitale sluizen van nepaccounts open te zetten en de propaganda te laten stromen, is hij de verpersoonlijking van Goebbels in de wereld van vandaag. De droom van die laatste was om ‘de hele Duitse pers te veranderen in één enkele typemachine’. Musk, die de volledige controle over X behoudt en veel minder geletterd is dan zijn Duitse rolmodel, zal er zeker alles aan doen om een Orwelliaanse wereld te creëren.
Onlangs blokkeerde X op verzoek van de regering in Ankara de toegang tot accounts van enkele kritische Turkse journalisten
Het is duidelijk dat Musk opzettelijk versterkt wat Steve Bannon, een van de belangrijkste architecten van Trumps eerste overwinning in 2016, beschreef als strategie. ‘De echte oppositie zijn de media. En de manier om met hen om te gaan is om hun domein te overspoelen met stront’, zei Bannon ooit.
Jonathan Rauch, auteur van het uitstekende boek The Constitution of Knowledge: A Defense of Truth, verduidelijkt wat Bannon bedoelde: ‘Dit gaat niet over overtuiging: dit gaat over desoriëntatie… Zie Twitter als een mini-model van de burgeroorlogen en geloofsconflicten – vergelijkbaar met de verschrikkelijke Europese godsdienstoorlogen van de zestiende en zeventiende eeuw, dat de mensheid tot ongeveer 1700 in feite als haar standaard bestuurlijke systeem kende.”
En Jill Lepore schreef lang voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen in de New Yorker: ‘X is de uitgestelde droom van de technocraten, een manier om de samenleving, de economie en de politiek naar hun hand te zetten. Extreem kapitalisme – muskisme – als het antwoord op existentieel risico. Met een beetje geluk wordt het een ramp.’
Er is zeker al een of andere beproeving gaande. Mijn alarmbellen gingen rinkelen toen Musk na de aankoop van X ervoor zorgde dat de gebruikers die je hebt geblokkeerd – bijvoorbeeld omdat het racisten, neonazi’s, vrouwenhaters of vijanden van de democratie zijn – toch weer jouw posts kunnen zien. Dat zette de deur open voor verdere online intimidatie.
Ook de samenwerking tussen X en autocratieën versnelt. Onlangs blokkeerde X op verzoek van de regering in Ankara de toegang tot accounts van enkele bekende, kritische Turkse journalisten. Gezien de conjunctuur kun je meer van dit soort acties verwachten.
Het Spaanse dagblad La Vanguardia volgde enige tijd later het voorbeeld van The Guardian. En na de overwinning van de alt-right in de VS besloten enkele beroemde kritische stemmen, zoals Stephen King en Jamie Lee Curtis, eveneens te stoppen.
Ik heb onlangs mijn betaalde premium-abonnement bij X opgezegd
De vraag is dus hoe we dat gaan doen. Misschien is de beste optie om X helemaal te verlaten en, zoals ongeveer een miljoen gebruikers na de verkiezingen hebben gedaan, te verhuizen naar alternatieve platforms zoals Bluesky. Anderen pleiten ervoor om, naar de lijn van The Guardian, als gebruiker op X inactief te worden. Er zijn tot slot ook mensen die met het oude argument komen om te blijven en ‘van binnenuit’ te vechten. Hoe dan ook, enige vorm van actie lijkt onvermijdelijk, aangezien Musk X heeft getransformeerd tot een propagandamachine die de grens tussen feit en fictie verder zal vervagen, om zo de traditionele media uit te roeien.
Ik kom elke dag dichter bij een conclusie. Ik heb onlangs mijn betaalde premium-abonnement bij X opgezegd en ook gepost waarom ik dat deed. Ik heb ongeveer 126.000 volgers, van wie velen elke dag op mijn berichten reageren. Waar ik mij echter echt zorgen over maak, is het archief dat ik heb opgebouwd sinds ik veertien jaar geleden lid werd van dit platform. Om die twee redenen zal ik, terwijl ik geleidelijk naar Bluesky migreer, mijn account op X inactief laten voortbestaan. Misschien zal ik er alleen mijn artikelen aanprijzen, zoals deze column. Of links plaatsen naar content die kritisch is op Musk en zijn wegen.
Bannon heeft gelijk: nu we het donkere tijdperk ingaan, zal het belangrijkste slagveld op het medialandschap plaatsvinden. Nu de winter eraan komt, vraagt het lied van Pete Seeger er als het ware om gezongen te worden: Whose side are you on?
Nu u hier toch bent...
Goede journalistiek kost geld. Leden en donaties maken onze gebalanceerde berichtgeving over biculturaliteit, zingeving en vrijheid mogelijk. Steun ons daarom als u ons werk belangrijk vindt.
Vertel mij meer!
