De VVD, NSC en BBB onderhandelen met de PVV over een te vormen kabinet. Moet Geert Wilders een kans krijgen om te regeren? Dit vinden onze panelleden. 

Ahmed Abdillahi, postbezorger:

‘Ik vind van niet. Dat hoor je van bijna iedereen. Wilders mag echt geen kans krijgen. Hij heeft nooit berouw getoond voor zijn racistische uitspraken, die zijn faciliteerders bij de NSC, BBB en VVD nu voor het gemak vergeten.               

Veel mensen hunkeren naar iets nieuws, maar er is niks nieuws aan Wilders. Hij is het langstzittende Kamerlid en maakte xenofobie en racisme salonfähig. Gaan we dat nu belonen? De enige reden waarom hij gewonnen heeft is omdat links het de afgelopen vijftien jaar liet afweten. Een stem op de PVV is een proteststem tegen het rechtse, neoliberale politieke klimaat waaraan links heeft meegewerkt. 

De massa is bewust dom gehouden. De grote graaiers, het bedrijfsleven, zij hebben zichzelf verrijkt. En nu lijkt de geest uit de fles met de PVV. De polarisatie neemt hierdoor alleen maar toe. Kijk wat er is gebeurd in de Verenigde Staten, waar het Capitool werd bestormd. Dat is ons voorland, wanneer Wilders een kans krijgt.’

Ibrahim Özgül, ondernemer en bestuurder:

‘Wilders moet zeker de kans krijgen. Het is goed dat hij een keer in het kabinet komt, het liefst alleen in een minderheidskabinet. Dan mag hij het land regeren en kan iedereen zien wat hij ervan bakt, of niet. 

Ik bedoel dit niet denigrerend of respectloos richting zijn stemmers of volgers, maar ik geloof eerlijk gezegd niet dat het eerste kabinet Wilders goed zal functioneren. Hij heeft gewoon geen goed team. Hij kan op het gebied van migratie een paar wetten voorstellen, maar hoe gaat hij de financiën doen? Of het onderwijs en de zorg? 

In het Turks zeggen we: één ramp is beter dan duizend adviezen. Dus laat hem aan de macht komen, want dan kan het land zien wat hij te bieden heeft. Het probleem is wel dat het een totale chaos wordt. En dat weer rechtzetten is zonde van de tijd, het geld en de energie. Maar goed, wie niet wil luisteren, moet maar voelen.’ 

Anushka Soehkradj, sociaal werker:

‘Nee, ik denk niet dat Wilders de democratie afschaft als hij de kans krijgt. Hij wil het vertrouwen dat Nederland hem gaf niet schaden. We onthouden vooral de uitschieters van Wilders. Hij is natuurlijk niet altijd tactvol, eerder impulsief. Hij erkent dat ook. Laten we niet vergeten dat zijn achterban groot is en hij zegt wat velen denken. 

Ik verwacht dat hij zijn nieuwe functie met de nodige zorgvuldigheid bekleedt. Daarom ben ik geneigd hem een kans te geven. Hij kan spottend, sarcastisch en zelfs cynisch uit de hoek komen, maar ik zou dat ook doen als ik niet werd gehoord. Hij lijkt bereid een toontje lager te zingen nu hij zich serieuzer genomen voelt. Dat waardeer ik. Wel geloof ik dat Wilders’ bereidheid tot schikken met de tijd iets minder wordt. 

Alles went: ook de macht die deze verantwoordelijkheid met zich meebrengt. Het zit in de aard van de mens om grenzen op te zoeken. Er worden fouten gemaakt en we moeten elkaar af en toe terugfluiten. Geef het tijd. Voor de juiste balans moeten we soms van het ene uiterste naar het andere gaan.’ 

Dimple Sokartara, communicatieadviseur:

Dit is een lastige vraag, waar ik veel over nadenk en praat met vrienden. Ergens denk ik: als Wilders dan toch in het Torentje komt, dan merken we in elk geval wat dat betekent. Dan zien we snel genoeg dat het niet goed gaat met Nederland. Binnen Nederland niet, maar ook niet op internationaal vlak.

Daardoor komen wellicht veel mensen tot het besef dat de PVV niet zo’n goed idee was. Wilders deed populistische beloftes. Hij speelde in op de pijnpunten van mensen en won ze op die manier voor de PVV. Ik kan het ook mis hebben. Misschien doet de PVV het juist wel goed, maar ik kan het me haast niet voorstellen op grond van alles wat hij de afgelopen twintig jaar gezegd en geroepen heeft. 

Ik heb liever geen kabinet met de PVV, maar dit is wel hoe er is gestemd in Nederland. Dat zegt ook iets. Laat het daarom maar komen, dan zien we snel genoeg wat het betekent.’

Jakob de Jonge, kunstenaar:

‘Moet Wilders het Torentje in, of niet? Lastig. Aan beide keuzes kleeft een enorm risico. Als Wilders niet regeert dan bestaat de kans dat de PVV groter wordt. En dan worden de mensen die op hem hebben gestemd nog bozer. Maar als hij wel aan de knoppen zit, dan heb je het risico dat hij onomkeerbaar beleid doorvoert, wat heel schadelijk is voor de mensen die het treft. 

Dit afwegend denk ik dat Wilders als premier het minste pijn doet. De PVV is immers een protestpartij en bedacht nooit oplossingen voor wat dan ook. Alles wat Wilders zegt zit vol contradicties, zoals voorstellen die in strijd zijn met de rechtsstaat. 

Zolang hij niet in het torentje komt, geeft hij anderen de schuld. Daarom is het goed dat hij juist wel regeert en met de billen bloot gaat. Dan ziet het publiek hopelijk waar de contradicties zitten en hoe onmogelijk het is om zijn beleid uit te voeren. Het is pijnlijk, maar wel de realiteit van de Nederlandse politieke verhoudingen. We gaan een chaotische tijd tegemoet. Ik houd mijn hart vast.’  

Mostafa Hilali, militair:

Ongeveer 25 procent van de Nederlanders  wil dat Wilders regeert. Mijn hoofd zegt: prima, hij maakt er toch een potje van. Hij moet iets doen wat hij in al die jaren nooit deed: verantwoordelijkheid nemen. Als hij dan weer beledigende uitspraken doet over de islam loopt Nederland internationaal schade op. Het kan niet meer worden afgedaan als één parlementariër die wat zegt. Nee, nu is het de premier.

Mijn hart zegt wat anders. We moeten gewoon niet willen dat iemand die veroordeeld is, vanwege zijn ‘minder, minder’ uitspraken, onze premier wordt. We hebben gelachen toen Amerika met Trump een president kreeg die een moslimban wilde invoeren. Maar straks hebben we ook in Nederland een premier die er vergelijkbare ideeën op nahoudt.

Ik kijk meer naar de andere partijen en of ze dit laten gebeuren. Van de PVV weet ik precies wat ik kan verwachten. In principe niks goeds. Maar die andere partijen? Ik geef je als voorbeeld de verworpen motie van Van Baarle (Denk) waarin stond dat de anti-islamvoorstellen van de PVV nooit mogen worden uitgevoerd. Een meerderheid, ook partijen die claimen voor de grondwet te staan, hebben tegen deze motie gestemd. Daar maak ik mij dus zorgen om. Want de PVV kan alleen bij de gratie van andere partijen  regeren. En zij staan dus niet principieel voor de bescherming van de grondrechten van moslims.’