Raja Muhammad Farooq Haider Khan is de minister-president van het Pakistaanse deel van Kashmir. Hij is keihard over de militaire acties van India in het Indiase deel van Kashmir, maar vreest ook voor zijn eigen gebied. ‘Dit jaar vielen er 53 doden en 246 gewonden door Indiase beschietingen.’

Vorige week vroegen mensenrechtenorganisaties en de Britse Liberal Democrats in het Europees Parlement aandacht voor de mensenrechtensituatie in het Indiase deel van Kashmir. Doordat de Indiase premier Nerandra Modi in augustus artikel 370 van de Indiase grondwet introk, is het overwegend islamitische gebied zijn autonome status kwijtgeraakt.

India stuurde er tienduizenden troepen heen en sloot Kashmir af van de buitenwereld. Internetten en bellen is niet meer mogelijk, er heerst een avondklok en goederen zoals medicijnen komen het gebied niet meer binnen.

Volgens India is dit nodig om de orde in Kashmir te beschermen tegen islamitische separatisten. Maar mensenrechtenorganisaties zijn er niet gerust op en vragen India om te stoppen met haar acties in het gebied.

De Kanttekening was in het Europarlement en kreeg de gelegenheid om Raja Muhammad Farooq Haider Khan exclusief te interviewen. Hij is de minister-president van het Pakistaanse deel van Kashmir, officieel ‘Azad Jammu en Kashmir’ geheten. Volgens Haider worden niet alleen de Kashmiris aan de Indiase zijde van de grens bedreigd, maar ook de mensen in het Pakistaanse deel van Kashmir.

Het Indiase deel van Kashmir is niet vrij, zo hebben we de afgelopen maanden kunnen zien. Maar hoe vrij is het Pakistaanse deel van Kashmir eigenlijk?

‘Azad Jammu en Kashmir geniet een hoge mate van autonomie. We hebben ons eigen hooggerechtshof, ons eigen parlement, onze eigen begroting. We beslissen alleen niet over buitenlandse zaken en defensie, want dat doet Islamabad (de hoofdstad van Pakistan, red). In het Pakistaanse deel van Kashmir kunnen journalisten wél vrij rondreizen en met de mensen in het land spreken. In het door India bezette deel van Kashmir kan dat niet.’

En zijn burgers er ook vrij? Hoe zit het bijvoorbeeld met de vrijheid van meningsuiting en met de vrijheid van godsdienst?

‘Ik ben er trots op dat wij die vrijheden respecteren. Kashmir is een multireligieus gebied. India doet het voorkomen alsof moslims niet-moslims onderdrukken, maar dat is niet waar. Wij hebben vrijheid van godsdienst, en ook vrijheid van meningsuiting.’

Pakistan is berucht om de strenge blasfemiewetten in het land. Als je de profeet Mohammed beledigt krijg je de doodstraf. Geldt de blasfemiewet bij u dan niet?

‘Nee, hier geldt de blasfemiewet ook. Maar deze wet heeft als doel de verschillende religies – de islam, maar ook het hindoeïsme, het christendom en het sikh-geloof – te beschermen. Maar ik ben heel blij dat wij in Kashmir nooit een incident met deze wet hebben gehad.’

 ‘India beschiet onze scholen, ziekenhuizen, moskeeën, vrouwen en kinderen’

Bent u het wel eens oneens met het beleid van met premier Imran Khan van Pakistan? Bijvoorbeeld dat hij nu China steunt, terwijl China de islamitische Oeigoeren onderdrukt?

‘Ik mag het met Islamabad oneens zijn, maar er zijn nu geen kwesties waarover we botsen. Over de Oeigoeren: als mens vind ik het heel slecht dat de mensenrechten worden geschonden. Ik wil dat China hiermee stopt. Maar ik ga niet over het buitenlandse beleid. Daarnaast: soms moet je compromissen sluiten. En je kent het gezegde vast wel: ‘De vijand van je vijand is je vriend.’ We hebben China nodig om druk op India uit te oefenen.’

Raakt het Indiase Kashmir-beleid u persoonlijk? Heeft u ook familie of vrienden wonen in het Indiase deel?

‘De oom van mijn moeder, hij is heel oud, woont in het door India bezette deel van Kashmir. Ik weet niet of hij nog leeft, want na 5 augustus heb ik niets meer van hem gehoord. Ik maak mij zorgen. Hij heeft medicijnen nodig. Veel mensen in ons deel van Kashmir maken zich ernstige zorgen over hun familie in het bezette deel van Kashmir. Maar het is niet alleen het Indiase deel van Kashmir dat lijdt, dat wil ik graag benadrukken.’

Hoe bedoelt u?

‘Het Indiase leger dat het Indiase deel van Kashmir bezet beschiet regelmatig onze kant van de grens. Dit jaar vielen er 53 doden en 246 gewonden door Indiase beschietingen. Het Indiase leger beschiet scholen, ziekenhuizen, moskeeën, vrouwen en kinderen. Dankzij deze zware beschietingen worden mensen in het grensgebied gedwongen om te vluchten naar veiligere gebieden.’

Haider pakt zijn mobiele telefoon en laat foto’s zien van verwoeste gebouwen, van kinderen die gewond zijn geraakt als gevolg van de bombardementen en van kinderen die zijn omgekomen. Dan vervolgt hij:

‘Dat India het door haar bezette deel van Kashmir onderdrukt, dat weten westerse media nu wel. Maar het geweld tegen de mensen van ons deel van Kashmir, daar moeten jullie ook over vertellen.’

‘Wij vestigen onze hoop op de EU’

Wat moet volgens u de toekomst van Kashmir zijn? Aansluiting bij Pakistan of een onafhankelijke, soevereine republiek?

‘Het is aan het volk van Kashmir om hierover te beslissen. De Verenigde Naties hebben ons, in verschillende resoluties, zelfbeschikkingsrecht beloofd. Waarom mogen Zuid-Soedan, Oost-Timor, Schotland en Quebec wel onafhankelijk worden, maar wij niet? India wil ons geen zelfbeschikkingsrecht geven.’

Wat verwacht u eigenlijk van de Europese Unie? Waarom klopt u bij ons aan voor hulp en niet bijvoorbeeld bij de Arabische Liga of bij de Verenigde Staten?

‘Europa weet waar nationalisme toe kan leiden. Modi is een nieuwe Hitler. Toen Hitler de Sovjet-Unie aanviel zei hij dat hij de mensen daar welvaart zou brengen. Dat precies wat Modi nu ook zegt. Het hindoe-nationalisme is heel gevaarlijk. Modi is niet alleen tegen moslims, maar ook tegen christenen, sikhs en hindoes van de laagste kasten. Van de Arabische wereld verwacht ik weinig. Modi kreeg, nadat artikel 370 van de Indiase Grondwet was ingetrokken, van de Verenigde Arabische Emiraten een prestigieuze prijs uitgereikt, wat hij interpreteerde als groen licht voor zijn beleid in Kashmir. Europa gelooft, in tegenstelling tot de Arabische Liga en de Verenigde Staten van Donald Trump, nog wel in de mensenrechten. Wij vestigen onze hoop daarom op de EU.’