De meesten associëren balletdansers, pianospelers en violisten met witte mensen. Professioneel balletdanser Daniel Robert Silva en amateur-celliste Yersica Visser-Magdalena hebben echter een niet-westerse achtergrond en bewegen zich in de wereld van de klassieke muziek. Hoe is dat voor hen? En wat vindt hun zwarte omgeving ervan?

Daniel Robert Silva zit bij het Nationale Ballet. De 23-jarige is van Braziliaanse afkomst en danst er al voor het vierde achtereenvolgende seizoen. Hij heeft ‘opgetreden’ in wereldberoemde balletstukken als het Zwanenmeer en de Notenkraker.

Op het ogenblik is de coryphée (een rang in het ballet, waarbij af en toe met een paar dansers in kleine groepen wordt gedanst, red.) aan het revalideren. Hij heeft een gebroken voet. Het ongeluk gebeurde bij een voorstelling twee maanden geleden.

Silva vertelt dat hij met balletdansen begon toen hij elf jaar oud was. ‘In mijn geboorteplaats Uberlăndia had je een sociaal project, waarin dat werd gegeven.’ Hij komt uit een omgeving waar men ‘resoluut’ was.

‘Mijn vader zag het helemaal niet zitten dat ik ging balletdansen. Ook andere familieleden staken hun mening hierover niet onder stoelen of banken.’ Silva werd gepest op school, maar er waren ook mensen die blij waren dat hij zich met het balletdansen bezig ging houden. ‘Ze vonden me meer gefocust en gedisciplineerd worden.’

Men ontdekte dat Silva echt talent had. ‘Op mijn vijftiende ging ik studeren aan Canada’s National Ballet School.’ In tegenstelling tot Brazilië was Canada een hele witte omgeving. Er was maar één andere donkere jongen in de klas, herinnert Silva zich.

‘Ik kreeg soms vervelende opmerkingen. Maar door te dansen ben ik die te boven gekomen’

Helaas kreeg Silva ook met racisme te maken en slingerden witte medeleerlingen ‘niet zulke slimme’ opmerkingen naar zijn hoofd. ‘In de balletwereld lopen er maar weinig donkere balletdansers rond. Ik kreeg helaas soms vervelende opmerkingen te verduren. Maar door te dansen ben ik die te boven gekomen.’

Silva beschouwt zichzelf een meelevend persoon en een goede luisteraar. Hij staat praktisch in het leven van alledag en geeft niet om materiële zaken. Naast ballet heeft hij ook een andere passie: schrijven.

Tegenwoordig is het allemaal anders voor hem. Zowel witte als donkere mensen in zijn omgeving reageren unaniem aangenaam verrast als ze horen dat hij een balletdanser is. ‘Ze vinden dit geweldig.’

Silva begint zijn dag om tien uur in de ochtend in de balletschool. Vervolgens heeft hij training en luncht hij. Om zes uur ’s avonds is hij klaar. Op een vrije dag gaat hij stappen in Amsterdam of doet hij het een beetje rustig aan. ‘Ik ben tevreden met hoe het nu gaat, qua werk. Ik groei als een artiest en ik voel me gesteund door de directie en de docenten.’

Daniel Robert Silva herstelt nog steeds van zijn blessure. Hij is in februari volgend jaar te zien in de uitvoering van Giselle van het Nationale Ballet.

Passie voor muziek

‘Op de school waar ik werkte werd een cello biënnale gehouden, een concert dat om de twee jaar wordt gehouden. De klank van de cello raakte een snaar bij mij. Ik werd verliefd op het mooie geluid van dat instrument en zei dat ik het ook wilde bespelen.’

Aan het woord is Yersica Visser-Magdalena. Ze is een lerares op een basisschool en heeft een passie voor muziek.

Visser-Magdalena is geboren op Curaçao, groeide op, op Aruba en is ruim dertig jaar geleden naar Nederland verhuisd. ‘Een collega van mij gaf toevallig cello-les. Drie maanden nadat ik kennismaakte met dit instrument ben ik zelf begonnen.’

De amateur-celliste heeft ook andere hobby’s. Zo houdt ze van musea bezoeken en lezen. Ze noemt zichzelf een zelfverzekerde, no-nonsense vrouw. Ze staat positief in het leven en heeft een goed gevoel voor humor. En ze houdt behalve van klassieke muziek ook van hiphop.

Visser-Magdalena is de enige leerlinge in haar klas. Op haar muziekschool zijn mensen van kleur op één hand te tellen. ‘Verder zie ik er een aantal in het orkest.’

‘Je moet doen wat je mooi vindt’

Hoewel ze een zwarte vrouw in een witte omgeving is, is ze nooit obstakels tegengekomen. Haar omgeving, zwart en wit, reageren positief als ze vertelt dat ze een celliste is. ‘Iedereen is enthousiast. Mijn collega’s, mijn Nederlandse man en ook zijn familie.’

‘Ik denk dat in alles wat ik doe, ik voornamelijk kijk naar wat ik zelf wil’, filosofeert Visser-Magdalena. ‘Ik vond de cello leuk en wilde het leren bespelen. Ik heb geen moment gedacht dat de cello alleen maar voor witte mensen is. Sowieso vind ik dat mensen zichzelf niet in een hokje moeten proppen, wit of zwart. Je moet doen wat je mooi vindt.’

Dit artikel werd eerder gepubliceerd op de Kanttekening op 19 november 2019.