In een zeldzaam interview heeft Ahmet Davutoglu, tot mei 2016 de Turkse minister-president onder president Erdogan, een boekje opengedaan over de redenen waarom hij toentertijd gedwongen werd te vertrekken. Dit meldt de Turkse krant Karar Gazetesi, die doorgaans op de hand is van de oud-premier.
Het was al bekend dat Davutoglu een fel tegenstander was van Erdogans plannen voor een presidentieel systeem, dat in 2017 na een referendum werd ingevoerd. Ook zette Davutoglu in april een kritisch manifest over Erdogans AKP op Facebook, waarin hij recente beleidskeuzes en Erdogans coalitieverbond met de ultranationalistische MHP bekritiseert.
Maar in het Facebook-programma BiDeBunuİzle, van de Turkse journalist Yavuz Oğhan, gaat Davutoglu nog een stap verder.
In de uitzending beweert Davutoglu dat hij in mei 2016 moest aftreden ‘zodat bepaalde scenario’s konden worden gerealiseerd, zoals de couppoging van 15 juli (2016, twee maanden na Davutoglu’s vertrek, red.) en verkiezingen die elke 8-9 maanden moesten worden gehouden’.
Ook stelt de oud-premier dat ‘Erdogan en de regering Syrië wilden binnenvallen, maar Gülenisten binnen de strijdkrachten zich daartegen hebben verzet’.
In augustus 2016, slechts een maand na de couppoging van 15 juli dat jaar, staken de eerste Turkse regimenten de Syrische grens over om te vechten tegen IS en Koerdische strijders, onder wat ‘Operatie Eufraatschild’ zou gaan heten.
Another remarkable revelation by him:
Pro-Gulen bureaucrats were against the military incursion to #Syria.
The 2013 corruption operations against Erdogan happened along w these bureaucrats' fight against MIT (Turkish Intelligence) on Syria policy#Turkeyhttps://t.co/CKtcC3ebIh— Mustafa Gurbuz (@Mustafa__Gurbuz) July 19, 2019
Davutoglu lijkt met zijn betoog gaten te willen schieten in het coup-narratief van president Erdogan.
Erdogan houdt tot op heden vol dat hij de coup, volgens hem gepleegd op bevel van de Turkse geestelijke Fethullah Gülen, niet zag aankomen. Maar Davutoglu’s woorden impliceren dat de president de coup wel degelijk alvast in zijn agenda zou hebben gezet, en dat het wegruimen van obstakels om Syrië binnen te vallen onderdeel van dit plan zou zijn. Meteen na de coup in 2016 begon Erdogan met het zuiveren van Gülenistische elementen in – onder meer – het leger.
Over Davutoglu gaan in de Turkse pers geruchten dat hij een nieuwe partij zou willen opzetten, waarmee hij wil wedijveren met de AKP. Ahmet Babacan, oud-vicepremier onder Erdogan, deed twee weken geleden afstand van zijn AKP-lidmaatschap, wat door velen wordt gezien als eerste stap naar zo’n partij. Maar Davutoglu zegt dit als laatste optie te zien. Vooralsnog wil hij zijn kritische geluid binnen de AKP zelf naar voren blijven brengen.
Kort na het interview tussen Davutoglu en journalist Oğhan heeft de – door de Russische staat gesponsorde – tv-zender ‘Voice of Russia’ laten weten haar contract met Oğhan, die daar een eigen programma had, te beëindigen.
‘In Turkije blijft geen goede daad onbestraft, gisteren interviewden we Davutoglu en vandaag is ons programma beëindigd’ schrijft Oğhan op Twitter.
Update: inmiddels heeft Karar Gazetesi haar berichtgeving (screenshot) over Davutoglu’s coup-opmerking weer ingetrokken. Het links-liberale medium Dokuz8Haber, dat hier ook over heeft bericht, heeft haar verslag wel laten staan.