Minister Eppo Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, NSC) wil een fonds oprichten om internationale topwetenschappers naar Nederland te halen. Dit roept verontwaardiging op, aangezien er tegelijkertijd grote bezuinigingen in de wetenschap zijn gepland.
De voorzitter van Universiteiten van Nederland (UNL), Caspar van den Berg, vindt het op zich ‘mooi’ dat er een fonds komt voor vluchtende wetenschappers uit de Verenigde Staten, zegt hij bij Buitenhof. Hij verbindt daar echter meteen de Nederlandse context aan, waar Nederlandse topwetenschappers zelf worden geconfronteerd met bezuinigingen van honderden miljoenen.
‘Daar is veel boosheid en verontwaardiging over’, aldus Van den Berg. ‘Je gooit de deur dicht voor hen, maar opent wel een kattenluikje voor een heel specifieke groep Amerikaanse wetenschappers.’
Oud-minister van Onderwijs Jet Bussemaker, die tegenover hem zit, vindt het moeilijk met elkaar te rijmen. ‘We halen kennisvluchtelingen uit Amerika, maar verder hebben we een migratie- en asielbeleid dat er helemaal haaks op staat. We halen dus mensen die Engelssprekend zijn naar Nederland, terwijl we bezuinigen op bijna alle Engelstalige opleidingen.’
In het fonds van Bruins zouden ‘tientallen miljoenen’ beschikbaar zijn, als reactie op de bezuinigingen die de regering-Trump doorvoert op Amerikaanse universiteiten. Hierdoor zouden Amerikaanse wetenschappers in nood naar Nederland gehaald kunnen worden.
Nederlandse wetenschappers vinden het de wereld op zijn kop, aangezien het kabinet Schoof een miljard euro bezuinigt op het onderwijs en daarmee ook op Nederlandse wetenschappers.
‘Dit gaat ten koste van onze eigen wetenschappers’, reageert universitair hoofddocent Jelle van Baardewijk van de universiteit Nyenrode vrijdag in Dit is de Dag.
‘Ik vind het best sympathiek dat er hulp komt voor Amerikaanse wetenschappers, maar in Nederland staat al veel druk op de wetenschap. Het kabinet bezuinigt een miljard, dat is bijna tien procent. Het zou toch vreemd zijn als wij een deel van dat geld aan buitenlandse wetenschappers gaan geven’, zegt Van Baardewijk.
Er zijn echter ook voorstanders van het fonds, zoals Marileen Dogterom, president van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen (KNAW). Ze geeft toe dat het heel wrang is, maar vindt dat Nederland een goede traditie heeft van ‘kennisuitwisseling’ met andere landen. ‘Het heeft ons in het verleden veel gebracht’, aldus Dogterom.
