Na lange voorbereidingen heeft de gevangen Koerdische leider Abdullah Öcalan nu toch opgeroepen om de wapens neer te leggen. Het is nog onzeker hoe de actieve PKK-leiding zal reageren. De eerste reacties vanuit het Koerdische middenveld zijn in ieder geval positief, meldt Bianet.
De langverwachte ontwapeningsbrief van Öcalan werd in Istanbul voorgelezen door parlementsleden van de overwegend Koerdische partij DEM.
‘De behoefte aan een democratische samenleving is onvermijdelijk. De PKK, de langste en meest uitgebreide opstand en gewapende beweging in de geschiedenis van de republiek, vond een sociale basis en steun en werd vooral geïnspireerd door het feit dat de kanalen van de democratische politiek gesloten waren’, schrijft Öcalan, die daarbij ook afstand neemt van alle vormen van nationalisme in de Turkse republiek.
‘De onvermijdelijke uitkomst van de extreme nationalistische afwijkingen – zoals een aparte natiestaat, federatie, bestuurlijke autonomie of culturalistische oplossingen – is geen antwoord op de historische sociologie van de samenleving’, schrijft hij.
Öcalan denkt dat het nieuwe vredesproces, gestart door de extreemrechtse leider Devlet Bahçeli en op de achtergrond gesteund door de Turkse president Erdogan, de ‘omstandigheden’ heeft gecreëerd voor het neerleggen van de wapens. ‘Ik neem de historische verantwoordelijkheid voor deze oproep op me’, aldus Öcalan.
Aan de verklaring werd later door DEM-lid Sirri Süreyya Önder een notitie toegevoegd die niet in de brief staat. ‘Ongetwijfeld zal voor de praktische uitvoering van de ontwapening en de ontbinding van de PKK de erkenning van democratische politiek en een wettig kader noodzakelijk zijn’, staat in de addendum.
De leider van de grootste oppositiepartij, de seculiere CHP, is positief, maar vindt dat het parlement de aangewezen plek is om de Koerdische kwestie op te lossen. ‘We blijven bij ons standpunt dat de Koerdische kwestie op transparante wijze moet worden aangepakt en opgelost onder het dak van de Grote Nationale Vergadering van Turkije, waarbij alle segmenten van de samenleving moeten worden betrokken’, aldus partijleider Özgür Özel.
Andere oppositiepartijen delen dat idee.
Vorig jaar reageerde Cemil Bayik, een van de PKK-commandanten in het Qandilgebergte in Irak, boos op het nieuwe vredesproces en zei dat alleen de PKK in de bergen kan besluiten om zich te ontbinden.’
Ook de situatie in Noord-Syrië is belangrijk, waar Koerden een groot autonoom gebied beheersen. Mazlum Kobani, de bevelhebber van de overwegend Koerdische strijdgroep SDF heeft al gezegd dat de oproep om ontbinding niet over de SDF gaat, maar over de PKK. Turkije ziet geen verschil. Öcalan zegt in zijn oproep dat ‘alle groepen’ zich moeten ontbinden, en specifiek de PKK.
