Om hoeveel mensen het nu precies ging, weet niemand, maar één ding is duidelijk: in Den Haag demonstreerden gisteren massaal mensen tegen het Israël-beleid van Nederland en het geweld in Gaza. Gekleed in het rood trokken tienduizenden een zichtbaar rode lijn door de stad.
Volgens de organisatoren waren er 100.000 mensen op de been en was het de grootste demonstratie in de afgelopen twintig jaar. De politie kan geen aantallen bevestigen, maar massaal was het zeker. Al vanaf 11 uur liep het Malieveld vol met demonstranten, uitgedost in het rood. Rond 1 uur was de menigte uitgedijd tot ver buiten het Malieveld, waardoor niet iedereen de toespraken vanaf het podium kon horen. De toespraken waren echter pas het begin. Niet veel later trok de stoet door de straten van Den Haag naar het Vredespaleis en langs het Torentje, een wandeling van vijf kilometer. Tot zeker 5 uur kleurden de straten van deze route rood.
De kleur rood was een bewuste keuze van de organisatoren. Hulporganisaties Oxfam, Pax, Artsen zonder Grenzen, Save the Children en Amnesty International vroegen in januari dit jaar aan minister-president Schoof waar de rode lijn lag voor Nederland ten opzichte van het gewelddadige optreden van Israël in Gaza. Hij antwoordde toen dat het internationaal recht deze rode lijn was. Toen ze deze vraag op 7 april opnieuw stelden, kwam hij daarvan terug. Wat er ook gebeurt: Nederland zal de weg van diplomatie blijven bewandelen, was zijn antwoord. De organisaties lanceerden toen een grootschalige campagne waarin de rode lijn de rode draad werd, met de demonstratie op 18 mei in Den Haag als voorlopig hoogtepunt.
Vlaggen, watermeloenen en rode lijnen
Demonstranten gaven op eigen wijze uiting aan hun rode lijn. Zo hield een man een Nederlandse vlag omhoog waarvan hij de kleuren wit en blauw had verwijderd, omdat ‘Nederland kapotgaat’. Extinction Rebellion liep mee in de stoet terwijl ze een gebreide rode draad meedroegen, die door vele handen werd gedragen. De stichting Plant een Olijfboom koos ervoor om de gedode journalisten onder de aandacht te brengen, door voor elk van hen een bord met hun naam omhoog te houden. Een vrouw stond in de bosjes naast het Malieveld met een compleet rode kledinglijn, die ze tentoonstelde terwijl de demonstranten langsliepen. Ook vanaf de balkons langs de route werd steun betuigd: zo hing de was uit op een balkon in de kleuren van de Palestijnse vlag.
De menigte was opvallend divers. Demonstranten waren van alle leeftijden; zelfs baby’s, gekleed in het rood, wiegden mee op de zangkoren. ‘In de jaren ’70 demonstreerde ik als kind met mijn oom, nu sta ik hier met mijn zoon’, zei een demonstrante van Extinction Rebellion. Free, free Palestine was wellicht de meest gehoorde leus. Een andere veelgehoorde kreet was Kabinet, schande, bloed aan je handen. Palestijnse vlaggen waren alom vertegenwoordigd, en ook de watermeloen kwam veel terug — in oorbellen, paraplu’s en zelfs zwembanden.
Vanuit de oppositie werd ruimhartig steun betuigd. D66-leider Rob Jetten, SP-leider Jimmy Dijk en Denk-leider Stephan van Baarle liepen mee. Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA was er niet bij, maar liet zijn steun blijken via sociale media. Vanuit het kabinet bleef het angstvallig stil, op een sneer na van PVV-leider Geert Wilders, die op X schreef over ‘duizenden verwarde mensen in Den Haag’.
Ook in Londen de straat op
Den Haag was niet de enige stad waar de situatie van de Palestijnen dit weekend onder de aandacht werd gebracht. Op zaterdag gingen naar schatting een half miljoen mensen de straat op in Londen om de 77ste verjaardag van de Nakba te herdenken.
Demonstraties van deze omvang trekken veel aandacht. Beelden van de rode menigte in Den Haag gingen de hele wereld over. Op sociale media spreken Palestijnen hun dankbaarheid uit voor de steun die ze ervaren. Zo schrijft Abed al Attar uit Almere: ‘Namens mijzelf en namens elke vrije Palestijn willen wij onze diepe dank uitspreken aan iedereen die aan dit grootse initiatief heeft deelgenomen, en aan iedereen die wilde komen maar daartoe niet in de gelegenheid was.’
De organisatoren kijken tevreden terug op de demonstratie, maar benadrukken ook de blijvende noodzaak. ‘Het blijft wrang om aan het einde van de tocht te lezen dat ook vandaag weer meer dan 130 Palestijnen in Gaza zijn gedood. En dat de grens voor alle voedsel en medicijnen nu al elf weken potdicht zit’, schrijft Michiel Servaes, directeur van Oxfam, op LinkedIn.
Velen noemen het ook wrang dat uitgerekend op dezelfde dag minister-president Schoof een ontmoeting had met de Israëlische president Herzog. De twee spraken elkaar bij de installatie van paus Leo XIV in Rome. Volgens de NOS heeft Schoof de demonstratie genoemd en zijn zorgen over de humanitaire situatie in Gaza uitgesproken. ‘Dat Schoof Israël vandaag heeft laten weten dat er op zulke grote schaal demonstranten zijn, is een stap die voor coalitiepartner Wilders waarschijnlijk te ver gaat, maar die voor veel bezorgde Nederlanders veel te weinig is’, merkt politiek verslaggever Marleen de Rooy op.
