Hongarije is het eerste Europese land dat stopt met de opvang van Oekraïense vluchtelingen uit specifieke gebieden. Het gaat om regio’s die volgens de Hongaarse regering als veilig worden beschouwd, zoals Transkarpatië in het westen van Oekraïne. De vluchtelingen moeten terugkeren of naar een andere locatie verhuizen.
Dit meldt NOS. In een reportage van Nieuwsuur bezoekt de zender twee Hongaarse gemeenten waar Oekraïners op straat worden gezet: Kocs en St. André. Uit de reportage blijkt niet waar de vluchtelingen naartoe moeten. Hulpverleners van het Hongaarse Vluchtelingenwerk begeleiden hen naar een ‘andere plek’.
Op 21 augustus werd in Kocs de eerste groep vluchtelingen uit hun huis geplaatst. Deze maand volgen er nog meer, ook in andere gemeenten. De Hongaarse regering maakt onderscheid tussen veilige en onveilige regio’s in Oekraïne en hoopt een voorbeeld te zijn voor andere Europese landen die worstelen met de opvang van vluchtelingen.
‘Vroeg of laat willen mensen niet meer dat hun belastinggeld wordt uitgegeven aan mensen die niet willen integreren, niet willen werken en niet van nut voor de samenleving willen zijn’, zegt de burgemeester van Kocs, Simon László, tegen NOS.
Controversiële stap
Bob Deen, Oost-Europadeskundige bij Clingendael, noemt het een controversiële stap van Hongarije, omdat het land hiermee ingaat tegen de Europese richtlijn. ‘Ze zijn hiermee het eerste Europese land dat begint te tornen aan de bescherming van Oekraïense ontheemden in Europa’, zegt hij tegen NOS.
De Commissie buigt zich reeds over de maatregel, maar Hongarije wacht dit oordeel niet af, merkt hij op. ‘De plannen zijn nu in werking getreden, er zijn mensen uit hun huis geplaatst. Ik verwacht wel dat de EU met een kritische reactie komt.’
Deen maakt zich zorgen over de consequenties als dit niet gebeurt. ‘Als Hongarije hiermee wegkomt, zullen er meer Europese landen zijn die gaan kijken of het voor hen ook interessant is. We zien het draagvlak voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen in heel Europa afnemen. Tot nu toe heeft Nederland altijd gezegd de richtlijn te handhaven, maar ik denk dat vooral minister Faber heel geïnteresseerd zal kijken naar de reactie van de EU op Hongarije.’
In Nederland is er vooralsnog geen onderscheid tussen de verschillende regio’s in Oekraïne. Wel zei BBB-Kamerlid Mona Keijzer in een Kamerdebat over asiel en migratie in februari dat ‘het westen van Oekraïne een ‘stabiele’ plek is om mensen naartoe terug te sturen’. Ze kreeg hierop felle kritiek vanuit de oppositie.
Minister Faber van Asiel en Migratie benadrukte onlangs dat Oekraïense vluchtelingen niet permanent in Nederland kunnen verblijven en na de oorlog moeten terugkeren naar Oekraïne, zodra de veiligheid dat toelaat.
Hongaarse wet: geen recht meer op slaapplaats
Eind deze maand moeten Roma uit de grensregio Transkarpatië Hongarije verlaten. Elke Hongaarse gemeente heeft gegevens verzameld over de herkomst van Oekraïense vluchtelingen.
Op 21 augustus werd de eerste groep uit Kocs op straat gezet. ‘Ook in Transkarpatië is het oorlog. Misschien geen bommen, maar onze jongens worden naar het front gestuurd, ook al zijn ze nog maar 17 of 18 jaar oud.’
Hongarije is het eerste Europese land dat Oekraïense vluchtelingen terugstuurt.
Aniko Bakonyi, directeur van het Helsinki Committee voor vluchtelingen, meldt aan NOS dat tussen de 2000 en 3000 mensen vandaag dakloos zullen worden door dit besluit. De woonaanbieder heeft zijn contract met het comité dat Oekraïense vluchtelingen onderdak biedt, opgezegd. De meesten van hen hebben tijdelijke bescherming. ‘Ze zeggen eigenlijk: jullie moeten je huis verlaten.’
De overgebleven families vragen zich niet af of, maar wanneer ze op straat zullen worden gezet, tenzij ze zelf 500 euro per kamer betalen. Het gaat om enkele duizenden mensen.
Burgemeester Simon László van Kocs denkt dat Hongarije een voorbeeld kan zijn voor andere Europese landen. ‘Vroeg of laat willen mensen niet meer dat hun belastinggeld wordt uitgegeven aan mensen die niet willen integreren, niet willen werken en niet van nut voor de samenleving zijn.’
Bob Deen, Oost-Europa-deskundige bij Clingendael, noemt het een controversiële stap van Hongarije, omdat ze ingaan tegen de Europese richtlijn. ‘Ze zijn het eerste Europese land dat begint te tornen aan de bescherming van Oekraïense ontheemden in Europa.’ De Commissie onderzoekt de Hongaarse plannen, maar Hongarije wacht dit oordeel niet af. ‘De plannen zijn nu in werking getreden en mensen zijn uit hun huis geplaatst. Ik verwacht dat de EU met een kritische reactie komt’, zegt Deen.
Hongarije test hiermee de Europese richtlijn. Als ze hiermee wegkomen, kunnen andere Europese landen mogelijk volgen en dit voorbeeld overnemen. Het draagvlak voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen neemt in heel Europa af. Tot nu toe heeft Nederland altijd gezegd de richtlijn te handhaven, maar minister Faber zal waarschijnlijk geïnteresseerd zijn in de reactie van de EU op Hongarije.
