Libanon en Cyprus schenden mensenrechten door vluchtelingen te hinderen in hun vlucht en terug te sturen naar Syrië. Dat zegt Human Rights Watch. De twee landen werken samen om te voorkomen dat de vluchtelingen Europa bereiken, zoals is afgesproken met de Europese Unie.
De ngo bracht gisteren een nieuw rapport uit, waaruit blijkt dat zowel Libanon als Cyprus mensenrechten schenden bij hun migratieaanpak. Daarnaast is het terugsturen van Syriërs naar hun land op zich niet verantwoord, stelt Human Rights Watch.
Veiligheidsdiensten in Libanon hebben als doel te voorkomen dat vluchtelingen naar Cyprus reizen, een eiland waar vooral veel Syriërs naartoe gaan om vanuit daar verder te reizen naar Europa. De vluchtelingen die Cyprus wel bereiken, worden zoveel mogelijk teruggestuurd naar Libanon. Dit spraken de landen af met de EU in mei, in ruil voor financiële ondersteuning.
Maar de manier waarop dit gebeurt, is niet in lijn met de internationale verdragen, zo stelt Human Rights Watch in het rapport. Zo zouden vluchtelingen worden teruggestuurd van Cyprus naar Libanon voordat ze asiel hadden aangevraagd en hadden kunnen uitleggen waarom ze gevaar lopen in Syrië. Het terugsturen van een vluchteling die vervolging riskeert in eigen land is tegen de internationale regels in, stelt de ngo, die bovendien kritisch is over de rol van de EU.
‘Door Syrische vluchtelingen te verhinderen elders bescherming te zoeken, en ze vervolgens met geweld terug te sturen naar Syrië, schendt Libanon het fundamentele verbod op het terugsturen van een vluchteling die vervolging ondergaat, terwijl de Europese Unie helpt de rekeningen te betalen,’ meldt het rapport.
EU-deal met Libanon
Begin mei dit jaar sloot de EU een deal met Libanon om de migratie van vluchtelingen via Cyprus tegen te gaan. Libanon kreeg een steunpakket van een miljard euro voor de eigen economie en het ‘managen van migratie’.
De Libanese regering heeft Human Rights Watch gemeld dat het in april en augustus een operatie heeft uitgevoerd om Syrische vluchtelingen uit Cyprus terug te halen. Volgens de mensenrechtenorganisatie gaat het echter om pullbacks in de periode van augustus 2021 tot september 2023. De Libanese regering zet sinds dit jaar actief in op de terugkeer van Syrische vluchtelingen naar Syrië. Volgens minister van Sociale Zaken Hector Hajjar zijn bepaalde gebieden in Syrië nu veilig.
Ook Nederland overweegt bepaalde gebieden in Syrië veilig te verklaren om de terugkeer van Syriërs mogelijk te maken. Geert Wilders heeft aangekondigd een voorstel in te dienen hiertoe. Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft aangegeven dat het de veiligheidsanalyse zal herzien, hoewel dit een standaardbeleid is.
Syrië niet veilig
Volgens verschillende ngo’s is er echter niet veel veranderd aan de veiligheidssituatie in Syrië. Vluchtelingenwerk stelt dat het ‘nu niet veilig is voor Syriërs om terug te keren’, en dat ze ‘nog steeds recht op bescherming hebben’. ‘Geen enkel deel van Syrië is veilig. Mensen die worden teruggestuurd, lopen een reëel risico op vervolging. Nederland moet mensen die Syrië zijn ontvlucht beschermen. Uitzetting is inhumaan,’ zei ook Amnesty International Nederland.
Human Rights Watch publiceerde in januari dit jaar een verslag van de veiligheidssituatie in 2023, waarin het beschreef welke risico’s terugkerende Syriërs lopen in hun land van herkomst. ‘Eenmaal in Syrië werden de verdreven vluchtelingen niet alleen door het Syrische leger opgepakt, maar ook afgeperst door gewapende mannen,’ stelt de mensenrechtenorganisatie ook nu weer in het rapport.
Lees ook:
