India staat naast bestemming voor oude cultuur en spiritualiteit bij veel mensen bekend als een ronduit gevaarlijk land waar je als vrouw maar beter niet alleen rond kunt lopen. Dit beeld werd de afgelopen jaren bevestigd door enkele verhalen over groepsverkrachtingen in de media. Desondanks reizen steeds meer westerse vrouwen alleen naar India op zoek naar vrijheid, avontuur en yoga. De soloreizigers laten zich niet afschrikken door deze horrorverhalen.

Naast een onveilige reputatie zijn het de drukte, hitte, hygiënische omstandigheden, het lawaai, de chaos en ongeregeldheid die India een van de meer uitdagende reisbestemmingen ter wereld maken. Toch hebben de horrorverhalen zeer zelden betrekking op buitenlandse toeristen en is India volgens soloreiziger Elske (30) bijna net zo veilig als Europa, als je een paar basisregels volgt.

De Zwolse fietste in haar eentje enkele weken door het zuiden van India en voelde zich vooral enorm welkom. ‘Ik kan niet ontkennen dat er geen angstscenario’s door mijn hoofd gingen toen het vliegtuig landde, maar die angst verdween zodra ik met mijn fietsje het vliegveld af reed. Ik keek om me heen op straat en zag vooral hele normale mensen die hun dagelijkse leven leidden. In plaats van enge mannen die me achtervolgden werd mij voortdurend van alles aangeboden en iedereen was zó lief.’

Wel geeft Elske aan dat je in India meer wordt aangetast in je persoonlijke ruimte dan in de meeste andere landen. ‘Soms bespringen mensen je zo’n beetje voor selfies of een vragenvuur. Ik ben dan niet bang dat ze mij iets aan willen doen, maar het feit dat het concept van eigen ruimte in dit dichtbevolkte land niet bestaat kan nogal overweldigend zijn.’

‘In India is alles gewoon meer ‘in your face’, lacht de Amerikaanse Misty (43). ‘Sommige mensen rennen daar keihard voor weg omdat het samen met de hitte en de chaos gewoon teveel is. Maar zodra je leert hierom te lachen en ontdekt dat bijna alle aandacht voortkomt uit ‘goodwill’, voelt India al snel als de meest geweldige reisbestemming ter wereld. Elk moment is een feest voor de zintuigen en een spoedcursus ’to go with the flow.’

Bestemmingen

Van de 365 politieaangiften op acht miljoen toeristen in 2015 hadden 31 zaken betrekking op betasting en opdringerig gedrag en 4 van aanranding. Dit komt neer op 1 geval per 230.000 toeristen. Bovendien vond 40 procent van al deze misdrijven plaats in de hoofdstad Delhi. De statistieken laten zien dat het aantal misdrijven jegens buitenlanders niet hoger is dan in de meeste andere landen. Toch kiezen veel reizigers er bewust voor de hectische hoofdstad te laten voor wat die is en gaan ze voor een zachtere landing in een rustigere en veiligere regio.

‘In het noorden is de cultuur wat harder, word je meer aangestaard en lijken de mensen wat minder ontwikkeld’, zegt Aisha (22) uit Israël. ‘Daarom begon ik mijn eerste Indiatrip in het zuidelijke stadje Tiruvannamalai in Tamil Nadu. Dit is een spirituele bestemming waar je bijna alleen lieve mensen tegenkomt. Alsnog vond ik het hectisch soms, maar het was de perfecte plek om te wennen aan de hitte, het eten, het getoeter, de manier van doen en al die kleine culturele dingetjes waar je in je eerste weken op reis tegenaan loopt.’

Over het algemeen staan bestemmingen als Rishikesh, Goa, Auroville, Mysore, de Himalayaregio’s en de zuidelijke staten bekend als plekken waar nieuwkomers in India een relatief zachte landing ervaren. Maar zelfs in steden als Delhi verschilt de sfeer enorm van wijk tot wijk. Zo vindt de meeste criminaliteit jegens buitenlanders plaats in het zogenaamde backpackerghetto Paharganj en niet in de welvarende buurten van Zuid-Delhi. Daarnaast is de sfeer in de meer upscale wijken als Bandra en Juhu in Mumbai niet te vergelijken met de chaos rond de beroemde Crawfordmarkt.

Mannen

De Groningse Bianca (33) geeft aan dat Indiase mannen het grootste probleem zijn voor meisjes op reis. ‘Mannen hier zijn gewoon opdringeriger en irritanter dan in andere landen, maar gaan zelden over de grens. In de vele keren dat ik hier ben geweest ben ik een keer betast in een volle metro, ben ik wel eens gevolgd op straat en talloze keren nagestaard. Maar het was nooit heel bedreigend. Het ergste wat ik persoonlijk gehoord heb zijn verhalen over mannen die in het openbaar staan te masturberen’, zegt ze met een vies gezicht.

Anne (33) uit Amsterdam vertelt dat zij voor het eerst in India kwam op zakenreis voor een modebedrijf met drie vrouwelijke collega’s. ‘Toen we in onze strakke jeans over een markt liepen werden we continu belaagd door mannen die met ons wilden praten, op de foto wilden of ons ergens mee naar toe wilden nemen. Het voelde heel claustrofobisch en opdringerig. Toen gingen we maar terug naar ons hotel en hebben we onze jeans en ingeruild voor een Indiase outfit, waarna we een stuk minder bekijks trokken.’

‘Mannen hier zijn gewoon opdringeriger en irritanter dan in andere landen’

Bianca vindt dat westerse toeristen zich moeten beseffen dat mannen en vrouwen zich in India totaal anders tot elkaar verhouden dan bij ons. ‘Iets wat in Europa beschouwd wordt als heel onschuldig flirten kan hier al geïnterpreteerd worden als uitnodiging.’ Haar advies is om niet overdreven vriendelijk te zijn tegen onbekende mannen, vooral de lageropgeleide mannen die je tegenkomt in het openbaar vervoer, op de markt en in de horeca. Je kunt hiermee onbewust verkeerde signalen afgeven.

‘We komen uit een beleefdheidscultuur, maar in India werkt dat simpelweg niet. Als een bedelaar aan je hangt, een man je lastigvalt of een verkoper je maar blijft volgen, dan moet je hard kunnen zijn of leren om mensen echt straal te negeren. Dat kan soms erg grappig zijn. Daarom weiger ik resoluut selfies met vreemde mannen en zet ik social shaming in als ze te dichtbij komen. Je zult zien dat als je iemand luid en duidelijk terecht wijst, je in een oogwenk omringd bent door beschermende Indiase mannen en vrouwen.’

Veiligheidsmaatregelen

De tips en trucs die in reizigerskringen de ronde doen zijn voornamelijk gericht op kledingvoorschriften. In een traditioneel land als India wordt vrouwelijke soloreizigers vooral op het hart gedrukt om aan de conservatieve kant te blijven qua kledingkeuze. Volgens de Groningse Lisa (24) is de vrijheid van expressie waar we in het Westen zo aan gehecht zijn soms echt een probleem.

‘Ik zie veel leeftijdsgenoten hier rondlopen in hotpants en naveltruitjes en wordt er bijna plaatsvervangend ongemakkelijk van. In toeristische badplaatsen als Goa is dit misschien geaccepteerd. Maar als je vervolgens in diezelfde hotpants een plattelandsdorpje binnenstampt, dan moet je niet gaan krijsen als iedereen je nastaart. Mannen hier zien niet-verhullende kleding gewoon als teken van een lage seksuele moraal: ze kennen dit soort outfits alleen kennen uit semi-erotische films.’

Kleding moet niet strak, kort, bloot en te opvallend zijn: het zijn de meest gehoorde aanraders. Veel vrouwelijke reizigers adviseren zelfs om geheel Indiaas te gaan. ‘Je hoeft je niet meteen in een volledige sari te hullen, maar je hebt hele mooie kurta’s en andere kleding en het geeft een perfect excuus om te gaan shoppen’, lacht Lisa. Daarbij reageren volgens haar mensen enorm enthousiast als je lokale kleding draagt en geeft het je meer respect. Als extra veiligheidsmaatregel dragen sommige westerse vrouwen net als Indiase vrouwen zelfs teenringen om te laten zien dat ze getrouwd zijn.

Ook is in een conservatief land als India openbaar vertoon van affectie not done. Dit geldt zowel voor handen vasthouden, knuffelen als voor zoenen in het openbaar. Zelfs iemand van het andere geslacht lang in de ogen aankijken kan hier worden gezien als teken van romantische interesse.

De Nederlandse ambassade raadt reizigers aan niet na zonsondergang de straat op te gaan, zelfs niet om te reizen. Neem daarom het liefst geen nachtbussen, boek voor lange treinreizen het liefst de iets duurdere slaapplaatsen met airconditioning en reis in steden bij voorkeus met taxi’s via geregistreerde apps als Uber en Ola. Ook adviseert de overheid om demonstraties, sloppenwijken en afgelegen plekken te vermijden. Tot slotte geldt net als in de meeste armere landen het advies om niet teveel te koop te lopen met je welvaart, weinig cash op zak te hebben en een veilig heuptasje en stevige backpack te verkiezen boven een handtasje en rolkoffer.

‘Ik weiger selfies met vreemde mannen en zet ‘social shaming’ in als ze te dichtbij komen’

De Vlaamse Alexandra (28) vindt dat je niet per se al deze regels hoeft te volgen, maar vooral je eigen onderbuikgevoel. ‘Vertrouw gewoon op je instinct en voel de energie van de plek waar je bent. Als je niet klaar bent om een beslissing te nemen, doe het dan ook niet, al word je soms onder druk gezet op chaotische plekken als busstations en vliegvelden. Als je het niet weet, plant jezelf dan even in een rustig theehuisje tot je op je gemak bent. Laat je in geen geval door anderen of jezelf wijs maken dat er geen andere optie is dan het volgen van die ene man. Of het nou een dodgy taxichauffeur, hotelier of wie dan ook is. Bij twijfel, vraag het aan voorbijganger of politieagent. Vooral vrouwen zijn erg behulpzaam en beschermend en als er gezinnen in de buurt zijn is het nog beter.’

Veel soloreizigers vinden dat de houding die je uitstraalt de ervaring bepaalt die je op een plek gaat hebben. ‘Alleen reizen wordt makkelijk, soepel en leuk als je een zelfverzekerde, nieuwsgierige en vrolijke air met je meedraagt’, zegt Alexandra. ‘Je zult zien dat mensen je spontaan uitnodigen om te komen eten of thee drinken, je komt in interessante gesprekken terecht en mensen bewonderen de moed om alleen te reizen. Het belangrijkste is om continu in contact te blijven met je omgeving. Maak overal vrienden, klets met je medereizigers en de lokale winkeliers en vraag ze om suggesties of het lekkerste eten uit hun stad. Zo’n netwerk ontstaat in no time en behoedt je voor negatieve ervaringen.’

Haar vriendin Sara (26) vult aan om die kalme en besluitvaardige houding ook niet te verliezen als je het even niet weet. ‘Al heb je geen idee waar je heen gaat, doe alsof je hier elke dag loopt. En als het je echt even teveel wordt, ontvlucht de hectiek dan in een kerk, een tempel of een café met airconditioning. Zoek daarnaast plekken waar meer westerse reizigers komen en je iets minder waakzaam hoeft te zijn. Ashrams, stranden, rustige dorpjes, natuurgebieden, resorts en hostels zijn hier goede gelegenheden voor.’

Beide reizigers raden nieuwkomers wel aan om de eerste overnachting in het land goed te plannen en te weten hoe je er moet komen. Op het vliegveld zijn simkaarten te koop zodat je direct aangesloten kunt zijn op navigatie-apps, vervoersinformatie en je contact kunt opnemen met je hotel in het geval er iets mis gaat.

Juist omdat India zo’n grote kloof tussen mannen en vrouwen kent, bieden veel hostels gescheiden slaapzalen en vind je in treinen en bussen compartimenten voor vrouwen. Om veilige slaapplekken te vinden helpt het ook om te zoeken op hostels, Airbnb’s en Couchsurfing-hosts met reviews van andere soloreizigers.

Spookverhalen

‘Spookverhalen zijn overal’, zegt de fanatieke soloreiziger Petra (29) uit Tsjechië. ‘Maar zij die het hardst schreeuwen dat het gevaarlijk is, zijn over het algemeen mensen die er zelf nooit zijn geweest en waarschijnlijk überhaupt weinig reizen. Het is veel beter om recente reisblogs te lezen van mensen die dezelfde stijl van reizen hebben als jij of om via netwerken als Couchsurfing in contact te komen met locals om een betere insidersblik te krijgen. Het is bijna bizar om een land als India als definitief onveilig te bestempelen. Het is geen oorlogsgebied.’

‘Als je het niet weet, plant jezelf dan in een rustig theehuisje tot je op je gemak bent’

‘Veel mensen vragen zich af of het raar is om alleen te reizen, maar ik heb gewoon niet per se iemand anders nodig om mijn eigen weg te vinden’, zegt de Ierse Joanne (25) stellig. ‘Dat betekent niet dat het altijd makkelijk is, zeker in het begin. Maar het geheim van zelfvertrouwen is dat het pas komt zodra je een stap richting het onbekende zet.’

Joanne verteld geleerd te hebben dat mensen in arme landen vaak meer gastvrij en vriendelijk zijn, maar dat je toch op je hoede moet blijven. ‘Met dit in mijn achterhoofd zijn mijn lichaamstaal, mindset en waakzaamheid 110 procent anders dan wanneer ik reis naar plekken als IJsland. Ik check het nummerbord van de taxi waar ik in stap, ga ’s avonds niet alleen de deur uit, houd mijn tasje op schoot als ik ergens eet en houd mijn omgeving in de gaten om de sfeer aan te blijven voelen. Toch was het juist IJsland waar ik beroofd werd en niet India – wat ook weer laat zien dat je overal pech kunt hebben.’