De Duitse auto-industrie zit in de problemen. China dumpt auto’s op de markt. Duitse bedrijven, die hun werknemers wel fatsoenlijke lonen betalen en goede arbeidsvoorwaarden bieden, kunnen hier niet tegenop. Jammer dat weinig mensen zich ervan bewust zijn dat, wanneer de Duitse industrie in een neerwaartse spiraal terechtkomt, heel Europa meegesleurd zal worden. Dan zullen we overgeleverd zijn aan de genade van China.
Na een ingreep vanwege een terugroepactie van de auto begonnen we een geluidje te horen wanneer we op de snelweg reden. Ik belde de garage en deed mijn verhaal. ‘We maken een afspraak. Dan zal de monteur met u een proefrit maken’, zei de medewerker aan de telefoon.
De Syrische monteur van de Nederlandse dealer van het Duitse automerk bedekte de bijrijdersstoel met een plastic zeil, zodat mijn auto schoon bleef. Overigens zag zijn monteursoutfit er op deze vroege ochtend schoon uit, maar protocol is protocol.
‘Ik vermoedde dat hij ook mijn mentale toestand aan het testen was’
Ik vertelde dat ik het geluidje hoorde bij een snelheid van 100 kilometer per uur. Ik reed 100. Hij vroeg of ik het geluidje hoorde. Ik vermoedde dat hij niet alleen de auto, maar ook mijn gehoor en mijn mentale toestand aan het testen was. ‘Ik hoor geen geluid’, zei ik. Dit maak ik vaak mee bij patiënten: ze hebben ergens pijn, maar zodra ze bij mij op het spreekuur zijn, is de pijn verdwenen. Ik vertelde dit aan mijn autodokter.
Gefrustreerd door het uitblijven van het irritante geluid, waar we al enkele maanden last van hadden, zocht ik een rustigere snelweg om wat harder te rijden. Bij een snelheid van 120 kilometer per uur kwam het verlossende geluid. De monteur hoorde het. Bij het afdalen van een helling was het duidelijk hoorbaar. De monteur zocht naar huis-, tuin- en keukenoplossingen. Hij deed een klepje van de ventilatie dicht. Hij haalde de geldmuntjes uit het bakje. Niets hielp; het geluid bleef. ‘We zullen het in de garage verder onderzoeken’, gaf de monteur aan. Ik mocht terugrijden.
‘Soms komen mensen met de klacht dat ze een geluid horen. We rijden dan met ze mee, maar wij horen niets’, vertelde hij. Opgelucht nam ik afscheid van de monteur, die mij gezond verklaarde.
Een jaar na het begin van de oorlog in Gaza openen hulporganisaties Giro555 voor de slachtoffers in het Midden-Oosten. Dat de opbrengst bestemd is voor alle mensen in nood in Libanon, Gaza, de Westelijke Jordaanoever, Syrië en Israël zorgt voor commotie.
‘We hopen dat Nederlanders solidariteit willen tonen aan iedereen die slachtoffer is van het geweld in het Midden-Oosten. We zien allemaal de verdeeldheid en voelen de spanningen, ook hier in Nederland’, zegt actievoorzitter Harm Goossens. ‘Tegelijkertijd is het belangrijk om er nú met z’n allen te zijn voor mensen in nood. Ongeacht waar deze mensen vandaan komen, zij hebben onze ondersteuning keihard nodig om simpelweg te overleven. Laten we hen samen helpen.’
De Giro555-actie van de samenwerkende hulporganisaties komt pas een jaar na de vernietigende oorlog in Gaza op gang. Volgende week woensdag is de landelijke actiedag. Bij de NOS legt Goossens uit dat het nu iets makkelijker is om geld te besteden in Gaza. Over de controverse rondom de opname van Israël in de actie, zegt een jonge man dat Israël er veel minder slecht aan toe is dan Gaza en Libanon.
Volgens René Bekkers, hoogleraar filantropie aan de VU in Amsterdam, bestaat de achterban van de samenwerkende hulporganisaties vooral uit oudere Nederlanders, die ‘niet altijd’ sympathiek staan tegenover de Palestijnse zaak. Een Giro555-actie zou juist deze groep kunnen activeren om te doneren, zei hij tegen NOS. Goossens erkent dat het een complexe situatie is, maar zegt: ‘Wij zijn er voor mensen in nood, waar dan ook, wie dan ook.’
Onbegrip over hulp aan Israël
Op sociale media uiten mensen felle kritiek op de gezamenlijke actie. Aan de ene kant is er onbegrip over de hulp aan Israël. ‘Geld inzamelen voor de slachtoffers van een etnische zuivering die tienduizenden mensen het leven heeft gekost. Oh ja, en ook voor het land dat daarvoor verantwoordelijk is en al maanden bommen gooit en noodhulp blokkeert. We willen natuurlijk niet polariseren!’, reageert journalist Marieke Kuypers cynisch op X.
Aan de andere kant vrezen sommigen dat het geld voor ‘95 procent naar terroristen’ gaat, omdat de verdeelsleutel 60 procent Gaza, 35 procent Libanon en 5 procent Israël zou zijn, aldus de Telegraaf.
Iman Abrontan, werkzaam in een asielzoekerscentrum, vindt het ‘onbegrijpelijk’ dat ook Israëlische slachtoffers door Giro555 worden geholpen. ‘De noodhulp is nu keihard nodig vanwege de onmenselijkheden die door Israël zelf worden veroorzaakt,’ zegt hij tegen de Kanttekening. ‘Het is hopelijk voor steeds meer mensen duidelijk dat Israël zich niet verdedigt, maar vooral bezig is met het vernietigen van Palestijns land en mogelijk de annexatie van nog meer Palestijnse gebieden. En wie weet ook gebieden in Libanon. Israël heeft bovendien geen financiële hulp nodig, dat weet iedereen, inclusief Giro555.’
‘Giro 555 had een jaar geleden al in actie mogen komen’
Abrontan begrijpt de zorgen van Nederlanders dat donaties in verkeerde handen kunnen vallen. ‘Hier ligt een duidelijke taak voor Giro555 om altijd volledig transparant te zijn over de bestemming van de donaties’, aldus Abrontan.
‘Laat duidelijk zijn: de mensen met dringend behoefte aan opvang, medische zorg en voedsel bevinden zich in Palestina en Libanon, niet Israël’, zegt activist Sabine Scharwachter. ‘Giro 555 had een jaar geleden al in actie mogen komen.’
De pro-Israëlische lobbyorganisatie Cidi noemt het ‘waanzin’ dat Israël zou worden uitgesloten van de hulpactie. Directeur Naomi Mestrum wijst erop dat Israël eveneens slachtoffer is, onder meer door de aanvallen van 7 oktober en de voortdurende raketbeschietingen vanuit Libanon.
Sinds afgelopen weken breidt de humanitaire crisis zich uit naar verschillende landen in het Midden-Oosten, schrijft Giro555 in een persverklaring. ‘Bijna 2 miljoen mensen zijn op de vlucht in Gaza. Ook in Libanon zijn honderdduizenden mensen op de vlucht, onder wie ook een grote groep Palestijnen en Syriërs, die al langere tijd onderdak vonden in Libanon, maar nu opnieuw moeten vluchten. Velen gaan nu (terug) naar buurland Syrië, ondanks dat het daar ook niet veilig is. In Israël zijn inmiddels tussen de 60.000 en 80.000 mensen ontheemd. Ook op de Westelijke Jordaanoever hebben 800.000 mensen humanitaire hulp nodig.’
Met de opbrengsten van de campagne willen de gezamenlijke hulporganisaties meer hulp bieden, zoals schoon drinkwater, medische zorg, toiletspullen, hulp bij traumaverwerking en tijdelijk onderdak en bescherming voor mensen op de vlucht.
De Nobelprijs voor de Vrede is dit jaar uitgereikt aan de Japanse organisatie Nihon Hidankyo. Overlevenden van de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki zetten zich namens deze organisatie in voor een wereld zonder kernwapens.
‘Door hun getuigenissen tonen ze aan dat kernwapens nooit meer gebruikt mogen worden’, oordeelde Het Noorse Nobelcomité, dat vandaag om 11 uur de winnaar van de prestigieuze prijs bekendmaakte.
De organisatie vertegenwoordigt meer dan 300.000 overlevenden van de atoombommen die het einde van de Tweede Wereldoorlog markeerden. De groep werd in 1965 opgericht om meer erkenning voor de slachtoffers van de atoombommen te genereren. Slachtoffers hadden niet alleen fysieke problemen, maar er rustte ook een sociaal stigma op hen.
Dit jaar was een bijzonder jaar voor de uitreiking van de prijs. Sommigen pleitten voor een jaar zonder uitreiking, omdat de toestand van de wereld op dit moment somber is, met verwoestende oorlogen in Oekraïne en het Midden-Oosten, hongersnood in Soedan en de alomtegenwoordige klimaatcrisis. Volgens het Uppsala Conflict Data Program waren er vorig jaar 59 gewapende conflicten in de wereld, bijna het dubbele van het aantal in 2009, aldus AFP.
‘Het is moeilijk om optimistisch te zijn als je om je heen kijkt in de wereld van vandaag, en vredesinspanningen lijken niet in het offensief te zijn’, zei de secretaris van het Noorse Nobelcomité, Olav Njølstad, tegen de persdienst.
Vorig jaar ging de Nobelprijs voor de Vrede naar de Iraanse activiste Narges Mohammadi voor haar strijd tegen de onderdrukking van vrouwen in Iran.
Op maar liefst negen punten is het regeerprogramma van het nieuwe kabinet in strijd met de beginselen van de rechtsstatelijkheid. Dat concludeert een commissie in opdracht van de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA).
De Orde van Advocaten, waarbij alle advocaten in Nederland zijn aangesloten, gaf een externe commissie onder leiding van de Utrechtse hoogleraar Elaine Mak de opdracht om het regeerprogramma van het kabinet Schoof te toetsen op rechtsstatelijkheid. De conclusies zijn niet mild. Naast de negen onderdelen die indruisen tegen de rechtsstatelijkheid, zijn er ook 28 onderdelen die een risico vormen voor de rechtsstaat. Zes onderdelen bevorderen juist de rechtsstaat.
Noodwet is misbruik
De commissie waarschuwt expliciet voor de noodwetgeving die het kabinet wil invoeren om vergaande migratiemaatregelen te kunnen nemen. Er is zelfs sprake van ‘voorzienbaar misbruik van bevoegdheid’, stelt de commissie. ‘Het kabinet onderbouwt op geen enkele manier de legitimiteit van dergelijk staatsnoodrecht. Hier wordt getornd aan de fundamenten van de rechtsstaat. De overheid kan daarmee niet pretenderen een volwaardige rechtsstaat te zijn, ondanks alle mooie verklaringen.’
Ook de aangekondigde ‘asielbeslisstop’ en het nog verder versoberen van de opvang worden door de commissie gekwalificeerd als strijdig met de rechtsstaat.
Spreidingswet
Het intrekken van de spreidingswet, het verbieden van voorrang voor statushouders bij huisvesting, en het aanvragen van een opt-outclausule voor het Europees asiel- en migratiebeleid zijn maatregelen die de commissie aanmerkt als ‘een risico voor de rechtsstaat’.
Het valt vooral op dat deze maatregelen voornamelijk migranten betreffen. De commissie stelt dan ook: ‘Uit het regeerprogramma spreekt een overheid die bepaalde mensen categorisch effectieve toegang tot het recht en een eerlijke gang naar de rechter wil ontzeggen’, concludeert ze.
De commissie is wel positief over het ‘recht op vergissen’ dat het kabinet wil invoeren. Dit betekent dat mensen niet in grote problemen kunnen komen door het maken van een enkele fout, zoals wel gebeurde bij de toeslagenaffaire. Ook het opvoeren van rechterlijke toetsingen bij beslissingen over kinderen beoordeelt de commissie als positief.
De politiek is in tijden van het kabinet-Schoof voorspelbaarder dan ooit. Een top tien van kwesties die vooraf voorspeld zijn, die momenteel spelen en problemen zullen blijven geven.
Wilders gaat gewoon zijn gang
Wilders riep deze week Femke Halsema te willen ontslaan als burgemeester van Amsterdam. Dat sloeg nergens op, dat wist iedereen vanaf de eerste seconde en toch haalde het alle krantenkoppen. Leden van de coalitie en oppositie waren verontwaardigd, maar het maakt niets uit: Wilders zal de komende tijd blijven zeggen wat hij wil. Dat zal niet veranderen.
De EU haalt zijn schouders op
Het kabinet wil een opt-out voor de Europese asielafspraken en minister Faber heeft hier alvast een briefje over gestuurd naar de Europese Commissie. Die gaat hier niet over en zelfs Faber geeft toe dat deze opt-out pas speelt bij een nieuw Europees verdrag. Dat staat niet op de planning en dus haalt Brussel zijn schouders op over wat Nederland wil. Bij stikstof gaat dat trouwens net zo.
Pieter Omtzigt vindt het niks
Pieter Omtzigt maakt zich zorgen over de kwaliteit van het bestuur en de rechtsstaat en heeft daar zelfs een partij voor opgericht. De verkiezingsuitslag dwong hem min of meer met de PVV te praten. Dat heeft met frisse tegenzin een kabinet opgeleverd. Omtzigt vindt dat niks, hij heeft daar alle reden voor en dat zal zo blijven.
De PVV belooft gratis bier
De PVV heeft kiezers veel gratis bier beloofd, van een ziekenhuis in Heerlen, afschaffing van het eigen risico tot aan dichte grenzen. Of dat allemaal kon, is nauwelijks door de media gecheckt en het interesseerde de PVV-kiezer ook bar weinig. Dat zal ongetwijfeld zo blijven want ‘Frans Timmermans is erger’.
De onrust bij de VVD blijft
Bij de VVD laten kritische leden soms van zich horen. Ze vinden de nieuwe coalitie maar niks en aangezien Wilders zijn strategie niet zal veranderen zal ook die interne onrust gewoon blijven bestaan. We weten – net als de VVD-leiding – dat de kritische leden toch niet doorbijten.
De PVV heeft geen personeel
De PVV heeft geen partijorganisatie en kan daarom maar nauwelijks goede mensen vinden. Het is daarom maar te hopen voor Wilders dat al zijn bewindspersonen blijven zitten, want hij heeft geen vervangers. Er zullen bij tussentijdse wisselingen hooguit meer brekebenen zoals Chris Jansen in het kabinet komen.
De kiezers van NSC lopen weg
NSC heeft kiezers getrokken met het idee dat de partij het bestuur en de rechtsstaat zou verbeteren. Iedereen weet dat dat met de PVV niet kan, al is het maar vanwege de verruwing van de omgangsvormen waar Wilders ons dagelijks aan herinnert. NSC-kiezers zullen daarom niet terugkeren, wat Omtzigt ook doet.
Stikstof verdwijnt niet zomaar
BBB heeft een partij gebouwd op het idee dat boeren extreem onrecht wordt aangedaan en dat de stikstofproblematiek slechts administratief geneuzel is. Iedereen die zich een beetje in heeft gelezen weet dat BBB liegt en dat ook BBB de veestapel zal moeten verkleinen. De eerste stappen worden al gezet.
Migratie zal niet stoppen
In een land met een krimpende bevolking die profiteert van open grenzen en onderdeel is van Schengen, zal migratie niet stoppen, of minister Faber nou borden ophangt dat asielzoekers moeten terugkeren, of niet. De meeste migratie is er immers vanwege arbeid en studie en daar doet dit kabinet maar weinig aan. Ook dat blijft zoals het is.
Anderen krijgen de schuld
Het meest cynische is dat we steeds zullen horen dat alle problemen komen door die stomme internationale afspraken die PVV-voorstellen onmogelijk maken en aan rechters die PVV-beleid naar de prullenbak verwijzen. Hoe het echt zit? De PVV is geen normale partij, BBB ook niet, NSC kan zonder beginselprogramma geen koers houden en de VVD kent te weinig interne oppositie om een andere richting in te slaan.
Columns over het kabinet-Schoof schrijven zichzelf.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan brengt deze week een bezoek aan Albanië en Servië, waar hij naar verwachting de economische en diplomatieke banden van zijn land met de Balkan zal versterken, meldt AFP
Erdogan opent vandaag in Albanië de Grote Moskee van Tirana. De bouw van de grootste moskee op de Balkan werd gefinancierd door Turkije.
Morgen gaat Erdogan naar Servië, waar Turkije in 2017 een grote politieke comeback maakte met zijn historische bezoek aan Belgrado. In die tijd herstelden Erdogan en zijn Servische ambtgenoot Aleksandar Vucic de banden tussen hun landen. Vijf eeuwen van de Ottomaanse aanwezigheid in Servië hebben zwaar gewogen op de betrekkingen tussen Belgrado en Ankara.
Een andere bron van spanningen zijn de culturele en historische banden tussen Turkije en de voormalige afgescheiden Servische provincie Kosovo. Kosovo verklaarde zich in 2008 onafhankelijk van Servië, een stap die Belgrado nog steeds weigert te erkennen.
Het bezoek van 2017 herstelde niettemin de relatie van Turkije met Servië, vertelde de in Belgrado gevestigde analist Vuk Vuksanovic aan AFP. Sindsdien ‘is de Balkan een behoorlijk succesverhaal voor Turkije’, voegde hij eraan toe.
Albanië en Turkije hebben via de NAVO ook militaire banden. Turkije levert sinds dit jaar ook Turkse Bayraktar-drones aan de Balkanstaat.
Servië is ook een belangrijke toeristische bestemming voor Turkse staatsburgers, op de tweede plaats na Bosnië.
Rijksambtenaren en andere geïnteresseerden houden vandaag een herdenkingsprotest voor Gaza, bij de ingang van het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag. Anders dan bij de wekelijkse sit-ins van de rijksambtenaren, is vandaag iedereen welkom.
‘Het afgelopen jaar stond in het teken van onbeschrijflijk veel leed, ontelbare rechterlijke uitspraken die regeringen – ook de onze – oproepen om hun verantwoordelijkheid te nemen en onvoorstelbare dubbele morele standaarden ten aanzien van ons buitenlandbeleid’, schrijft de groep Ambtenaren en Grondwet op LinkedIn.
Om het bewogen jaar te herdenken, zullen er de hele dag toespraken, artiesten en muziek zijn. Verschillende organisaties zijn aanwezig, zoals Artsen voor Gaza, Save the Children, War Child, Amnesty International en Advocaten voor de Vrede.
Al vanaf het begin van de oorlog in Gaza organiseert Ambtenaren en Grondwet elke donderdag sit-ins op deze plek. De organisatie beschrijft zichzelf als ‘een groep Nederlandse ambtenaren die zich grote zorgen maken over het voortdurende Israëlische offensief in Gaza en het Nederlandse beleid hierin’.
Volgens de ambtenaren moet de overheid de internationale rechtsorde bevorderen. ‘Het is aan overheidsfunctionarissen om politici erop te wijzen wanneer beleid (mogelijk) in strijd is met het internationale recht. En wij nemen die taak, die plicht, zeer serieus.’
De organisatie wil dat de overheid zich maximaal inzet voor een staakt-het-vuren in Gaza en alle vormen van steun voor Israëls huidige militaire optreden in Gaza staakt. Daarbij wijst het de overheid op de recente uitspraken van het Internationaal Gerechtshof (ICJ).
Opnieuw vonden er vannacht Israëlische luchtaanvallen plaats in Syrië. Dit keer was het doelwit een autofabriek in Homs en een militaire opslagplek in Hama. Dit meldt persbureau AFP.
Er was alleen materiële schade. In de stad Hassia ging het om een autofabriek waar ook medische hulpgoederen werden opgeslagen. Er ontstond vervolgens een brand. Volgens het Syrische Observatorium voor de Mensenrechten was dit een Iraanse autofabriek, zo schrijft AFP. In de faciliteit in Hama werden luchtverdedigingssystemen opgeslagen.
Het is de derde aanval van Israël op Syrisch grondgebied deze week. Afgelopen dinsdag werd een appartementencomplex in de wijk Mazzeh in Damascus geraakt door luchtaanvallen. Hierbij vielen zeven burgerdoden, waaronder vrouwen en kinderen. Het Syrische Observatorium voor de Rechten van de Mens schatte het dodental op dertien, waaronder twee leden van Hezbollah.
Volgens het Syrische staatspersbureau Sana werd woensdag een Syrische politieagent gedood bij een Israëlische aanval nabij de zuidwestelijke stad Quneitra, zo meldt de BBC.
Israëlische aanvallen op Syrisch grondgebied zijn niet nieuw. Al jaren voert het aanvallen uit op wat het beschouwt als Iraanse doelwitten in Syrië. Maar de intensiteit van deze aanvallen is toegenomen sinds 7 oktober vorig jaar. In Syrië zouden veel handlangers zitten van Hamas, Hezbollah of andere militaire organisaties die door Iran worden gefinancierd.
Volgens het Syrische Observatorium voor de Rechten van de Mens zijn er sinds januari 104 Israëlische lucht- en artillerieaanvallen uitgevoerd op Syrisch grondgebied. Hierbij zijn minstens 296 mensen om het leven gekomen en zijn ongeveer 190 doelen beschadigd of vernietigd, aldus de BBC.
Voor moslims is het soms lastig hun geloof te combineren met het leven in een westers land. ‘Ik merk een toegenomen spanning in de samenleving.’
Veel moslims in Nederland worstelen met het vinden van een balans tussen hun religieuze overtuigingen en het dagelijkse leven in een seculiere maatschappij, vertelt intercultureel psycholoog Nanda Bakker. Volgens haar ligt de uitdaging bij de botsing tussen de waarden van de eigen religie en cultuur en de dominante westerse normen. ‘Moslimjongeren groeien op met de verwachtingen van hun familie en gemeenschap, maar krijgen tegelijkertijd vanuit de Nederlandse samenleving andere signalen over wat normaal of wenselijk is’, zegt Bakker.
Ze beschrijft hoe deze jongeren vaak een sterke drang voelen om zich aan te passen aan beide werelden. ‘Ze willen hun geloof serieus nemen en respecteren wat hun familie van hen verwacht, maar ze willen ook niet buiten de boot vallen in de Nederlandse samenleving. Hierdoor belanden jongeren in een spagaat tussen twee werelden’, voegt ze toe. Dit kan leiden tot innerlijke conflicten, waarbij jongeren zich afvragen hoe ze trouw kunnen blijven aan hun religie, terwijl ze ook deel willen uitmaken van de bredere maatschappij.
‘Jongeren belanden in een spagaat tussen twee werelden’
Volgens Bakker heeft cultuur een grote invloed op de manier waarop moslims hun religie beleven. In een overwegend islamitisch land is het makkelijker om religieuze praktijken zoals het bidden, het dragen van een hoofddoek of het houden van de ramadan in het dagelijks leven te integreren, omdat de omgeving hierop is ingericht. ‘In Nederland zijn de omstandigheden anders. Het past niet in een seculiere, westerse samenleving om je gebedstijden in te passen in een volle werkdag, of om als vrouw met een hoofddoek te solliciteren’, legt ze uit.
Vrijdagmiddagborrel
Yunus, een 30-jarige docent op een islamitische basisschool, heeft zelf ervaren hoe deze uitdagingen zich vertalen op de werkvloer, namelijk bij zijn vorige werkgever. Hij geeft aan dat deze moeilijkheden opgelost kunnen worden door zelfverzekerdheid bij moslims in het communiceren van hun religieuze behoeften en waarden, zoals gebedstijden of het niet deelnemen aan activiteiten zoals vrijdagmiddagborrels. ‘Er is veel begrip, mits men duidelijk communiceert. De islam is universeel toepasbaar, ongeacht tijd of locatie. Je moet je dagelijks leven aanpassen aan de religie en niet de religie aan je dagelijks leven’, vertelt Yunus.
‘Brabantse worstenbroodjes waren halal niet verkrijgbaar’
Kadir Ahmed (36), een ondernemer uit Den Bosch, zag een kans om zijn geloof en ondernemerschap te combineren. Hij richtte Kadir’s op, een voedingsmerk dat is gespecialiseerd in halal snacks. Zijn worstenbroodjes, broodjes bapao en andere snacks gaan letterlijk als warme broodjes over de toonbank van de grote supermarktketens. ‘Als kind hapte ik er vaak naast. De Brabantse worstenbroodjes waren halal niet verkrijgbaar. Ik wilde iets maken waar zowel moslims als niet-moslims van kunnen genieten, maar dat ook halal is’, zegt hij.
Kadir Ahmed, trotse eigenaar van Kadir’s . Beeld: Raymond Rutting
Voor Kadir is zijn geloof niet alleen iets wat hij in zijn privéleven praktiseert, maar ook iets wat hem inspireert in zijn werk. ‘Met Kadir’s probeer ik het voor moslims makkelijker te maken om halal te eten, zonder concessies te doen aan smaak of gemak. Eten brengt mensen samen en dat is, samen met het bouwen van bruggen tussen verschillende gemeenschappen, een van mijn belangrijkste doelen’, zegt Kadir.
Ondernemers zoals Kadir proberen positieve bruggen te bouwen tussen verschillende gemeenschappen, maar volgens Zeinab Bouljhaf worden moslims desondanks vaak geconfronteerd met stigmatisering en vooroordelen Ze heeft zelf ervaren hoe negatieve beeldvorming in de media invloed heeft op de perceptie van moslims in Nederland.
Terroristische aanslagen
Zeinab Bouljhaf, adviseur Radicalisering en Extremisme, heeft de studies Islam en Arabisch en Theology and Religious Studies gevolgd. Ze legt uit dat deze studies haar hebben geholpen om, als een in Nederland geboren moslima, de dynamiek van religie en identiteit beter te begrijpen. Ze heeft vanaf jonge leeftijd gezien hoe de islam vaak wordt gestigmatiseerd, waarbij moslims worden gezien als de oorzaak van problemen binnen de samenleving. Dit heeft haar aangezet tot een zoektocht naar haar eigen identiteit en de relatie met haar geloof.
‘De media en de politiek hebben invloed op de perceptie van moslims. Berichtgeving over terroristische aanslagen heeft geleid tot een klimaat waarin moslims vaak als potentieel gevaarlijk worden gezien’, vertelt Bouljhaf. Ze heeft zelf een aangrijpende ervaring gehad na de verkiezingsuitslagen van het huidige kabinet. ‘Ik werd bespuugd en uitgescholden voor kutmarokkaan. Ik merk een toegenomen spanning in de samenleving’, zegt ze.
Ook intercultureel psycholoog Bakker bekritiseert de rol van de politiek en de media in het versterken van negatieve stereotypen. ‘Er is een groot gebrek aan begrip en kennis over de moslimgemeenschap in Nederland, zelfs binnen de eigen gemeenschap, wat leidt tot ongegronde vooroordelen en stigmatisering.’ Basisschooldocent Yunus denkt dat veel negatieve beelden over de islam voortkomen uit misverstanden en het niet naleven van de religie door moslims zelf. ‘Als moslims het goede voorbeeld geven zou dit tot meer begrip en een positiever beeld van de islam leiden’, vertelt hij.
‘Waarom draag ik eigenlijk een hoofddoek?’
Terwijl Kadir zijn geloof inzet als inspiratiebron voor zijn werk en Zeinab zich bewust is van de maatschappelijke beeldvorming, is Samira el Kandoussi (45) op een persoonlijke reis door haar religieuze identiteit gegaan. Haar verhaal laat zien hoe de sociale en culturele context niet alleen invloed heeft op de beeldvorming van moslims, maar ook op de keuzes die moslims zelf maken met betrekking tot hun geloof.
Prinsessen
Samira is opgegroeid in een Marokkaans gezin met een patriarchale structuur. ‘Religie speelde een centrale rol in ons dagelijks leven, met veel nadruk op rituelen en tradities. De vrouwen in mijn familie hadden een ondergeschikte rol. Op oudere leeftijd ging ik me verdiepen in de islam en kwam ik erachter dat vrouwen juist als prinsessen behandeld horen te worden, maar dat kwam niet overeen met wat ik om mij heen zag’, vertelt ze. ‘Het dragen van de hoofddoek was een onderdeel van onze religieuze en culturele traditie. Toen ik ouder werd en meer in aanraking kwam met andere ideeën en manieren van leven, begon ik mezelf af te vragen over waarom ik eigenlijk een hoofddoek droeg. Wat betekende het echt voor mij?’
Samira maakte in 2013 een documentaireserie voor de NTR, Lipstick moslims, waarin zij haar innerlijke strijd liet zien. ‘De islam leert je om je ego te vermorzelen en je over te geven aan Allah. Ik ben er nog niet. Ik ben een vrouw en ik wil er mooi uitzien.’
Samira (rechts) met de presentatrice Kadija Benguenna van Al Jazeera in Qatar voor Lipstick moslims. Beeld: Samira el Kandoussi
Samira’s innerlijke strijd geven een inkijkje in de uitdagingen die moslims in Nederland kunnen tegenkomen. Maar hoe beïnvloedt de mate waarin iemand zijn geloof praktiseert de omgang met uitdagingen? Imam Mohammed Osrout vertelt hoe religieuze toewijding een rol speelt in het vinden van balans. ‘Hoe meer iemand zich aan religieuze verplichtingen houdt, hoe groter de kans op tegenstellingen met de omgeving, zoals met werk of sociale situaties. Aan de andere kant is vertrouwen en volledige overgave aan de wil van Allah belangrijk om met tegenslagen om te gaan. Daarbij hoort begrip voor het doel van het leven, namelijk aanbidding van de schepper. Dat besef geeft het doorzettingsvermogen, ongeacht de uitdagingen die we tegenkomen’, sluit de imam af.
Mondkapje
Oumayaah, een 24-jarige bekeerde moslima van Poolse afkomst, heeft de islam omarmd en draagt sinds haar bekering een nikab. Dit is een gezichtssluier die het hele gezicht bedekt, behalve de ogen. Niet te verwarren met de boerka, waarbij de ogen niet zichtbaar zijn. Oumayaahs keuze om te bekeren en de gezichtsbedekking te dragen heeft haar vervreemd van haar familie.
‘Mijn stiefvader spreekt al een jaar niet meer met me, omdat hij mijn beslissing niet accepteert’, zegt ze. Ook leidt het tot afkeurende blikken en opmerkingen van mensen op straat. ‘Wildvreemden spreken me aan om te zeggen dat ik eruitzie als een fietshoes of een brievenbus.’ Ondanks deze reacties blijft Oumayaah sterk in haar geloof.
Voor haar zijn deze uitdagingen een manier om haar toewijding aan haar god, Allah, te uiten. Net zoals dat zij de nikab niet mag dragen tijdens haar studie. In de klas draagt ze een mondkapje, waardoor alsnog haar gezicht wordt bedekt, maar zij niet in gaat tegen het beleid van de school. ‘Het opdoen van kennis over de islam is heel belangrijk om met uitdagingen om te gaan. Ik ervaar die uitdagingen dan ook niet als moeilijkheden. Ik sta sterk in mijn schoenen’, vertelt Oumayaah.
‘Mijn stiefvader spreekt al een jaar niet meer met me’
Hoewel elke persoon zijn of haar eigen manier heeft om geloof en cultuur te combineren, laten de verhalen zien dat deze balans voor moslims in Nederland complex kan zijn. Of het nu gaat om persoonlijke keuzes zoals het dragen van een nikab, het ondernemen volgens halal-richtlijnen, of het zoeken naar een middenweg tussen religieuze verplichtingen en de seculiere samenleving – iedereen navigeert op zijn eigen manier. De vraag blijft wel: hoe kunnen moslims in Nederland hun geloofspraktijk blijven uitdragen zonder zich beperkt te voelen door de cultuur waarin zij zich bevinden? Deze verhalen benadrukken dat er niet één juiste manier is, maar dat iedereen op zoek is naar de juiste balans tussen identiteit, waaronder religie, en omgeving.
*Yunus is wegens privacy-overwegingen een gefingeerde naam.
De Amsterdamse burgemeester Femke Halsema trok, na een bewogen week van protesten en deportatiewensen, fel van leer tegen beschuldigingen van antisemitisme. ‘Dat laat ik me niet meer aanleunen’, zei ze gisteren in de gemeenteraad, ‘vooral niet van lieden die Marokkanen en moslims discrimineren.’
Volgens Halsema begrijpen mensen die zich eenzijdig druk maken om antisemitisme, maar tegelijkertijd moslims en Marokkanen discrimineren, de strijd tegen racisme niet. Die strijd voer je tegen alle vormen van haat, dus ook tegen antisemitisme.
De burgemeester komt met haar optredens, ook onlangs bij talkshow Eva, steeds meer in de schijnwerpers te staan. Ze krijgt veel lof, maar wordt daardoor ook steeds meer persoonlijk tot doelwit gemaakt. PVV-leider Geert Wilders wenste haar zelfs het land uit.
Rechtse partijen beschuldigen Halsema ervan een tegendemonstratie mogelijk te maken, die door onder andere VVD-leider Dilan Yesilgöz, (van wie onlangs bekend werd dat ze zelfs antisemitisme herkent in watermeloenen), als duidelijk antisemitisch wordt beschouwd.
De burgemeester wijst op haar beurt naar de demonstratievrijheid en de rechtsstaat. Volgens haar wil Wilders alleen demonstraties toestaan waar hij het mee eens is.
Onze site gebruikt cookies en vergelijkbare technologieën onder andere om u een optimale gebruikerservaring te bieden. Ook kunnen we hierdoor het gedrag van bezoekers vastleggen en analyseren en daardoor onze website verbeteren.
Deze website gebruikt cookies om uw gebruikservaring op deze website te verbeteren. Van deze cookies worden cookies aangemerkt als "Noodzakelijk" in uw browser bewaard, deze cookies zijn essentieel voor het functioneren van de website. Bijvoorbeeld het opslaan van uw keuze of u wel of geen cookies wilt hebben. Wij maken ook gebruik van cookies van derde partijen die ons helpen met het analyseren en begrijpen van de gebruik van deze website door u. Deze cookies worden alleen gebruikt als u daar toestemming toe geeft. U heeft ook de mogelijkheid om uzelf uit te sluiten voor deze cookies. Dit zal echter effect hebben op uw gebruikerservaring.
Noodzakelijke cookies zijn absoluut nodig voor het functioneren van de website. De cookies in deze categorie zorgen alleen voor de veiligheid en het functioneren van deze website . Deze cookies bewaren geen persoonlijke gegevens
Deze cookies zijn niet strict noodzakelijk, maar ze helpen de Kanttekening een beter beeld te krijgen van de gebruikers die langskomen en ons aan te passen aan de behoeftes van onze lezers. Hiervoor gebruiken wij tracking cookies. Bij het embedden van elementen vanuit andere websites zullen er door deze sites ook cookies worden gebruikt.
