Syrië heeft hulp nodig om de mogelijk geheime celcomplexen in de beruchte Saydnaya-gevangenis te vinden. Er kunnen nog levende gevangenen zitten, elke minuut telt, zei de Syrische journalist Jamil al Hasan.
Hij deed deze oproep op maandag, nadat hij mee was gegaan met een opsporingsactie in de gevangenis in Damascus. Dinsdag werd de actie echter opgeschort. De Witte Helmen hebben niemand kunnen vinden, schrijft NRC.
Hasan vindt het moeilijk om te geloven. De mensen waarmee hij de gevangenis inging vertelden dat ze geluiden hebben gehoord die erop wijzen dat er nog levende mensen zijn. Ze hoorden mensen naar de wc gaan. Maar wanneer ze riepen, werd er niet teruggeroepen, waarschijnlijk uit angst, vertelt een van de reddingswerkers in het filmpje dat de journalist maakte.
De Syrische hulporganisatie de Witte Helmen stuurde vijf reddingsbrigades naar de gevangenis om onderzoek te doen naar verborgen ondergrondse cellen, schrijft NRC. Deze cellen zouden diep onder de grond kunnen zitten. ‘In sommige ventilatietunnels ruiken we dood vlees, terwijl dat bij andere tunnels niet het geval is’, zegt een van de medewerkers in het filmpje.
‘Er zouden 100,000 mensen moeten opduiken uit de gevangenis. Tot nu toe zijn er maar 300 mensen gevonden’, zegt de journalist op maandag. ‘We vragen iedereen die de middelen heeft om ons te komen helpen deze cellen te vinden. Elke minuut die voorbij gaat kunnen we mensen verliezen.’
Maandagmiddag zijn er nog geen verstopte kamers gevonden in de gevangenis, vertelt Raed al-Saleh, hoofd van de Witte Helmen aan nieuwszender Al Jazeera. Volgens hem zijn de verborgen cellenblokken waarschijnlijk een gerucht.
NRC beschrijft bovendien dat er een crematorium naast de gevangenis bestond, en dat er mogelijk vijftig mensen per dag werden geëxecuteerd. Dit zou verklaren waarom veel personen letterlijk zijn verdwenen, zonder dat familieleden geïnformeerd werden.
Geen wonder dat we elkaar vaak niet begrijpen als het over Israël en Palestina gaat, stelt Derk Walters. De perspectieven op het conflict lopen ver uiteen.
Geen conflict op aarde houdt de wereld zo in de greep als dat tussen Israël en Palestina. Dat was al zo, maar sinds de aanval van Hamas en de daaropvolgende Gaza-oorlog is dat alleen maar erger geworden, vertelt NRC-journalist Derk Walters. Al tijdens zijn correspondentschap in Israël van 2014 tot 2017 viel hem op hoe vaak mensen langs elkaar heen praten als het gaat om het conflict. ‘Gaandeweg begon ik die verschillende manieren van denken te doorzien’, zegt hij. ‘Ik dacht: ja, als je er zo of zo naar kijkt, is het logisch dat je elkaar helemaal niet begrijpt.’ In zijn recente boek Israël-Palestina geeft hij de historische context weer en beschrijft hij vijf verschillende manieren om naar het conflict te kijken.
I De judeo-christelijke visie: heel het Bijbelse land van Israël behoort toe aan de joden
‘Aanhangers van deze visie zijn vooral religieuze joden en christen-zionisten’, zegt Walters. ‘Ze benadrukken dat de oorsprong van het Joodse volk in ‘Judea en Samaria’ ligt, de Bijbelse benaming voor de Westelijke Jordaanoever. Christen-zionisten, zoals de organisatie als Christenen voor Israël, geloven dat alle Joden naar Israël moeten terugkeren. Dan komt de Messias op aarde, breekt de eindtijd aan en zullen alleen de christenen eeuwige gelukzaligheid ervaren.
‘Religieuze joden zien Israël ook als het aan hen beloofde land’, vertelt Walters, ‘alleen delen zij die christelijke opvatting over de eindtijd niet.’ ‘Sommige joden denken, ‘prima dat die christenen voor Israël er zijn. We profiteren nu gewoon van hun politieke steun en verder zal het wel.’ Maar er zijn ook joden die op hun hoede zijn voor die christenen die pretenderen je vriend te zijn. Daarnaast is er een groep progressievere protestanten die juist opkomen voor de onderdrukte Palestijnen, vanuit de Bijbelse opdracht om menslievend te zijn en solidair met de armen.’
II De koloniale visie: Israël is een bastion van westerse beschaving in een barbaarse regio
‘Deze mening wordt verkondigd door opiniemakers als Leon de Winter, de Telegraaf en ons radicaal-rechtse kabinet’, zegt Walters.
‘Wat ook vaak gebeurt, is dat deze koloniale en de judeo-christelijke zienswijze samenvloeien. Dat zag je laatst bij de reactie van de SGP op een flinterdun Israëlisch rapportje waarin werd gesteld dat allerlei Nederlandse ngo’s banden hebben met Hamas. Voor de orthodox-christelijke SGP aanleiding voor een motie om de aantijgingen serieus te laten onderzoeken. Deze motie haalde vervolgens een Kamermeerderheid.’
‘Toen Israël met een aantal buurlanden de Zesdaagse Oorlog uitvocht, stond Nederland als één man achter het land’
U schrijft dat ook de VVD deze zienswijze aanhangt?
‘Ja, die neiging bestaat bij de rechterflank van de VVD, net als bij de Amerikaanse neoconservatieven die na de aanslagen van 11 september 2001 de islam als een gevaar voor het Westen beschouwden. Het CIDI (het Centrum voor Informatie en Documentatie Israël, dat ook op die manier denkt, red.) heeft een vrij sterke positie binnen de VVD. Mark Rutte, Dilan Yesilgöz en andere VVD’ers zijn weleens met een CIDI-bestuurslid naar Israël gegaan om daar het pro-Israëlische verhaal te horen.’
Die manier van denken is niet rechts-liberaal?
‘De VVD is ook een bestuurspartij die normaal gesproken de internationale rechtsorde heel belangrijk vindt – zie zienswijze 4. Dat staat op gespannen voet met de vleugel die het per definitie voor Israël opneemt omdat het een beschaafder land zou zijn dan zijn buren.
‘Hamas heeft de internationale rechtsorde op 7 oktober geschonden door aanvallen op onschuldige burgers. Tegelijkertijd Israël deed en doet dat ook op allerlei manieren. Bij bestuurspartijen als de VVD en het CDA denken ze: ‘Oké, Israël doet niet alles goed, maar we moeten ze toch maar blijven steunen.’
‘Als Rusland internationale regels overschrijdt, is het makkelijker om hard te veroordelen. Bij Israël lijkt iets in de weg te zitten. De staat Israël, in 1948 opgericht, is altijd ongelooflijk gesteund vanuit Nederland. Dat zal deels een schuldgevoel van na de Holocaust zijn, en niet geheel onbegrijpelijk natuurlijk.
‘In 1967, toen Israël met een aantal buurlanden de Zesdaagse Oorlog uitvocht, stond Nederland als één man achter het land. We zamelden spullen in voor de Israëliërs die onder de voet dreigden te worden gelopen. Er was een triomfgevoel toen Israël die oorlog toch bleek te winnen.
Derk Walters
‘Gaandeweg is er meer kritiek gekomen, en zijn we niet meer zo eenzijdig pro-Israël. Een partij als de PvdA, die vierkant achter Israël stond, is kritischer. Maar veel mensen voelen toch die bijzondere band met Israël. Ze verbleven misschien in hun jeugd in een kibboets, wat een tijdje heel populair was. Het is heel lastig om zo’n land waar je wat mee hebt, af te vallen, zelfs als het extremistische dingen doet. Natuurlijk kun je het land en de manier waarop het land bestuurd wordt van elkaar onderscheiden. Je kunt liefde voor Israël hebben en heel kritisch zijn op de regering. Maar toch voelt het voor veel mensen alsof ze hun geliefde Israël dan afvallen. Dat willen ze op de een of andere manier niet.’
III De gematigd-zionistische visie: Israël is een democratie met enkele gebreken.
‘Deze zienswijze gaat ervan uit dat er een legitieme staat is, die Israël heet, en dat deze internationaalrechtelijk ook gewoon mag bestaan. Deze staat heeft het recht om zich te verweren tegen bedreigingen’, zegt Walters.
‘Het verschil met 4 is dat bij deze zienswijze soms meer het gevoel overheerst van: Oké, ja, er is een bezetting van de Westelijke Jordaanoever, er zijn illegale nederzettingen, er is een blokkade en oorlog in Gaza. Daar hebben we moeite mee, en dat is niet zoals het hoort, maar het is helaas ook onvermijdelijk. Als je deze strategische plekken en de oorlog opgeeft, heeft Israël straks geen kans meer tegen de vijandige buren.’
IV De juridische visie: het internationaal recht bepaalt wat wel en niet in de haak is
‘In deze zienswijze mag de bezetting van de Westelijke Jordaanoever niet. Ik schat dat 95 procent van alle hoogleraren internationaal recht die visie aanhangt.
‘De mensenrechtenraad van de VN heeft wel heel vaak kritiek op Israël’
‘Tijdens mijn correspondentschap merkte ik dat ze in Israël wel weten dat er in de rest van de wereld op die manier naar Israël wordt gekeken. Maar zij denken: Jullie begrijpen niet hoe het is om te leven met de constante dreiging van aanvallen. Het is makkelijk praten vanuit jullie leunstoel. Kom maar eens een tijdje hier wonen, dan zal je wel merken dat het niet houdbaar is wat jullie allemaal beweren.
‘Israëliërs vinden ook dat hun land ten onrechte vaak getarget wordt door bijvoorbeeld de VN. Soms is dat ook zo. De mensenrechtenraad van de VN heeft wel heel vaak kritiek op Israël, meer dan op andere landen. Maar wat ze er in Israël niet bij zeggen, is dat het land juist door de EU en Amerika wordt bevoordeeld, met de militaire steun en het uitblijven van sancties.’
V De postkoloniale visie: Israël is een koloniale bezetting van Palestijns grondgebied
‘Mensen die deze zienswijze aanhangen benadrukken dat Israël is opgericht door het verdrijven van 750.000 Palestijnen. Dat was een koloniale, agressieve daad die in hun ogen teruggedraaid moet worden’, vertelt Walters.
‘Er zou een gewone democratische eenheidsstaat moeten komen’
‘Zij vinden niet per se dat alle Joodse inwoners van het gebied weg moeten. Maar wel dat er een situatie is in Israël en de bezette gebieden waarbij de ene bevolkingsgroep duidelijk meer privileges heeft dan de andere. Er zou een gewone democratische eenheidsstaat moeten komen, vinden zij, waar iedere inwoner evenveel rechten heeft. Dat klinkt zeer redelijk, maar het betekent wel het van einde van de Joodse staat, die Israël wil zijn. Dat is de reden voor Israëliërs om deze mening absoluut niet serieus te nemen of keihard te bestrijden.
‘Dat speelt ook bij de leuze From the river to the sea, Palestine will be free, die je veel hoort bij pro-Palestinademonstraties. Sommigen zien die als puur antisemitisch, omdat het klinkt alsof je de Joden uit het gebied wil verdrijven. Maar veel aanhangers van die leuze zeggen: ‘Nee, we willen gewoon dat iedereen in dat gebied dezelfde rechten heeft. Palestijnen moeten net zo vrij zijn als Joodse Israëliërs.’
De oorlog in Gaza duurt al meer dan een jaar. Er zijn al 44.000 Gazanen overleden, en het gebied is bijna verstoken van voedsel en water. Waarom gaan we hier niet massaal de straat op?
‘Hier zal meespelen dat de schuldvraag niet eenduidig is. Ik denk dat veel mensen de aanval van Hamas op 7 oktober waarbij 1200 Israëliërs werden gedood, in hun hoofd hebben. Maar ook constateren dat alles wat daarna is gebeurd, wel een heftige overreactie was op de terreuraanslag. Ik denk ook dat hulporganisaties het lastig vinden om zich echt kritisch over Israël uit te spreken, omdat ze dan vaak besmeurd worden. Dat heeft Pax onlangs nog ervaren, dat als de grote Hamas-vriend werd aangewezen door Israël.
‘Veel mensen weten niet meer wat ze moeten vinden van het Israëlisch-Palestijnse conflict. Ze horen hun hele leven niks anders dan dat de Israëli’s het weer met de Palestijnen aan de stok hebben. Er treedt een soort moeheid op en ook een beetje een gevoel van: ze zullen allebei wel een beetje schuld hebben. Het is wel vervelend nu voor die mensen in Gaza, maar ja. Bij gebeurtenissen die een eenduidigere oorzaak of agressor hebben, zijn mensen veel meer bereid om hun mening te uiten.
Bij veel moslims in Nederland, ligt dat anders, denkt Walters. ‘Zij identificeren zich sterk met de Palestijnen. Dat komt deels doordat ze via satellietzenders dat leed in Gaza nog eens extra stevig in de huiskamer krijgen, en deels doordat hun sociale media het leed in Gaza nadrukkelijk tonen.’
Een langlopende rechtszaak tegen de Nederlandse journalist Ingeborg Beugel heeft geleid tot een voorwaardelijke celstraf van acht maanden. De Griekse rechter achtte haar schuldig aan het ‘onderdak verlenen’ aan een ‘illegale vreemdeling’. Beugel gaat in hoger beroep, meldt Villamedia.
Beugel staat perplex, zegt ze tegen Villamedia: ‘Mijn advocaat en ik hadden een veroordeling niet zien aankomen.’ De rechter was coulant wat betreft een geldboete van 10.000 euro, die Beugel niet hoeft te betalen, maar ze moet wel de cel in als ze opnieuw de wet overtreedt.
‘Ik ben veroordeeld omdat ik een jongen, die korte tijd door toedoen van de staat geen verblijfspapieren had, in huis had. Het is krankzinnig. Het is bijna komedie, aldus Beugel, die op basis van een wet uit 1991 werd veroordeeld. Destijds stroomde het land vol met Albanezen zonder papieren door de Joegoslavische burgeroorlog.
Ingeborg Beugel werd wereldberoemd in 2021, toen ze de Griekse premier Mitsotakis stevig ondervroeg over het vluchtelingenbeleid. Ze beschuldigde hem onder andere van ‘liegen’ en ‘barbaarse pushbacks’. Mitsotakis was daar niet van gediend en eiste ‘respect’ in het regeringsgebouw, waar ook toenmalig premier Mark Rutte aanwezig was.
Beugel moest na dat incident tijdelijk het land verlaten vanwege bedreigingen van extreemrechtse Grieken.
Minister van Asiel en Migratie Marjolein Faber wil onderzoeken of een tijdelijke stop op gezinshereniging voor Syriërs mogelijk is. Dit zei ze in reactie op een voorstel van Tweede Kamerlid Claudia van Zanten (BBB).
Afgelopen maandag kondigde Faber al een beslisstop aan voor asielaanvragen van Syriërs. De komende zes maanden zullen er geen uitspraken worden gedaan over deze aanvragen. De BBB vindt echter dat de minister verder moet gaan om te voorkomen dat er mensen naar Nederland komen die volgens de partij ‘niet gewenst’ zijn.
Wie ze hiermee bedoelt, legt ze uit in een recent debat met de minister. Ze wijst erop dat Assad, hoewel hij een schrikbewind voerde, ook tegen ISIS vocht en veel IS’ers in de gevangenis zaten.
‘Het verontrust ons dat iedereen in die gevangenissen nu is vrijgelaten door de rebellen, zonder dat er gekeken is naar de reden waarom ze überhaupt vastzaten. Ze kunnen zich nu vrij ontwikkelen zonder dat er een vijand als Assad is.’
De BBB wil daarom niet alleen een stop op gezinshereniging, maar pleit ook voor een Europa-brede beslisstop op alle asielaanvragen van Syriërs. De minister gaat dit onderzoeken, meldt het Leidsch Dagblad.
Kritiek op asielbeleid
De Raad van State uitte deze week kritiek op de asielplannen van Faber, voordat ze de beslisstop voor Syriërs aankondigde. Maatregelen zoals de (her)invoering van het tweestatusstelsel, het afschaffen van de verblijfsvergunning asiel voor onbepaalde tijd en het verkorten van de duur van de verblijfsvergunning asiel voor bepaalde tijd zullen uiteindelijk alleen maar leiden tot meer werkdruk bij de IND en bij rechtbanken.
De IND liet vorige week al weten dat de geplande maatregelen zouden leiden tot meer werkdruk.
De Egyptisch-Amerikaanse seculiere feminist Mona Eltahawy is niet optimistisch over de situatie in Syrië. In een opiniestuk voor The Guardian zegt ze dat vrijheid, vooral voor vrouwen, meer vereist dan alleen de val van een dictator.
Eltahawy heeft geen hoge pet op van de jihadistische rebellen die een einde hebben gemaakt aan het Assad-regime, dat meer dan vijftig jaar heer en meester was in het land en verantwoordelijk is voor honderdduizenden doden in de Syrische burgeroorlog.
‘Ik denk aan Razan Zaitouneh, een Syrische revolutionaire, die samen met haar drie kameraden in rebellengebied verdween in 2013′, zegt Eltahawy. Ze citeert haar uit 2013: ‘We hebben geen revolutie ontketend en duizenden verloren, zodat monsters dezelfde onjuiste geschiedenis kunnen herhalen.’ Zaitouneh vond dat misdaden van de rebellen, net als die van het regime, berecht moesten worden.
Uit Syrië stromen nu dagelijks beelden binnen van wraakacties door rebellen, bijvoorbeeld in Latakia, waar veel alawitische Syriërs (de religieuze stroming waartoe de gevluchte Assad-familie behoort) wonen. Vermoedelijke daders van martelingen worden zonder enig proces gelyncht en opgehangen in ‘bevrijd Syrië’.
Eltahawy verwijst in haar opiniestuk naar alle vrouwen die ze in de landen van de Arabische Lente heeft geïnterviewd. ‘Voor vrouwen zijn er altijd twee revoluties die moeten plaatsvinden. Eén samen met mannen tegen regimes die iedereen onderdrukken, en een tweede revolutie tegen regimes op straathoeken en in slaapkamers die ook iedereen onderdrukken die niet cisgender of heteroseksueel is.’ Voor Eltahawy is de verwijdering van Assad niet voldoende; ook ‘de regimes’ in de straathoeken en slaapkamers moeten aangepakt worden. Pas dan kan de ‘anti-patriarchale revolutie’ tot wasdom komen.
Twee jaar geleden begon ik bij het Lectoraat Sociale Rechtvaardigheid en Diversiteit in de Kunsten aan een wijdverbreid en vernieuwend onderzoek naar gentrificatie, vaderschap en mannelijkheid. Het onderzoek ging voortvarend uit de startblokken bij mijn eigen Turkse kapperbroeder Dursun in Geuzenveld.
In sommige kringen zou daarom alleen al het onderzoek als ‘subjectief’ worden neergezet, omdat een Turk uit de buurt bij een andere Turk uit de buurt te rade gaat voor kennis over bijvoorbeeld vaderschap en mannelijkheid. Niets is minder waar. De methode die we bij het Lectoraat hebben gebruikt is inherent dekoloniaal, waarbij we van onderop, vanuit institutionele minderheden, kennis vergaren en delen waar niet iedereen toegang toe en recht op heeft.
Met andere woorden: Wil je verhalen uit het getto, dan kan je niet even aanbellen en verwachten dat iemand op commando zijn hele levensverhaal uit de doeken doet. Je hebt geduld nodig om de parels uit de gemeenschap te laten shinen en mensen in hun kracht te zetten. Mensen zijn niet informatie voor oneliners in stukken, maar levende wezens met bibliotheken vol aan kennis, cultuur en geschiedenis. De sleutel voor die kennis is respect.
En dat is nu precies waar onze mainstreammedia niet over lijken te beschikken in ons vluchtige, aardse bestaan. Vaak moet voor een bepaald frame, ik noem maar even ‘mislukte integratie’, heel snel items geproduceerd worden over de waan van de dag. De makkelijkste optie is dan, het zogenoemde laaghangende fruit, terugvallen op je eigen netwerk met stereotype verhalen over achtergestelde groepen.
Iedereen die buiten dat frame valt wordt weggeknipt, waardoor je duizend keer Dilan Yesilgöz op je beeldscherm krijgt, het type allochtoon dat witte stereotypen maar al te graag bevestigt en daarop haar gehele carrière bouwt. Ahmed Aboutaleb en Ahmed Marcouch waren aan het begin van hun politieke loopbaan ook zo. En mede daarom hebben zij het tot burgemeester kunnen schoppen. De Jerry Afriyies van deze wereld is dat niet gegund.
Kom met je superdeluxe e-bike voor een fietstour naar Nieuw-West en koop koffie voor je medemens
In zo’n context is het goed te beschikken over eigen media en sociale media. Maar dat is niet genoeg. Onze nationale media komen voort uit de allesoverheersende segregatie van de maatschappij. De toenemende verwijdering tussen rijk en arm, zwart en wit en alles wat daar tussenin zit. Daarom is het belangrijk om te investeren in lokale initiatieven. Wil je meer begrijpen over de multiculturele samenleving, stop dan met het lezen van de Telegraaf en met kijken naar WNL. Daar verdien je alleen maar racistische bonuspunten mee. Neem een abonnement op de Kanttekening, of ga naar een debatavond bij Pakhuis de Zwijger.
Of kom met je superdeluxe e-bike voor een fietstour naar Nieuw-West en koop koffie voor je medemens. Afgelopen zondag organiseerde ik weer zo’n fietstour, die door sommige van mijn vrienden onterecht als ‘safaritochten’ (aapjes kijken) worden neergezet. We fietsen van Geuzenveld naar Slotervaart. We spraken met de teleurgestelde bewoners van de De Savornin Lohmanstraat. Hun woningen (van corporatie Stadgenoot) worden gesloopt en helaas kunnen zij daarna niet terug. Toch spraken we hen moed in. ‘Houd vol, laat je niet verdelen, samen sta je sterker tegen de corporatie en de gemeente’.
Ook de bewoners van de Knijtijzerblokken op de Jan Evertsenstraat, die al jaren in de schimmel wonen en waar de garages en kelders overlopen van het riool (met bijbehorende stank in de woningen), moeten we eindelijk eens een keer serieus nemen en niet behandelen als wegwerpobject in een gentrificerende buurt. In Het Parool schreven zij, samen met ondergetekende, een brandbrief naar corporatie Rochdale, die verzaakt op te treden als goede verhuurder.
Toegegeven, een goede verhuurder zijn is moeilijker dan een Maserati kopen. En van een corporatie die al meer dan tien jaar niet optreedt tegen schimmel, hoef je weinig te verwachten. Maar waar is de burgemeester van Amsterdam voor deze bewoners? Waar zijn Femke Halsema en de gemeente voor de slachtoffers van het woonbeleid van Amsterdam? Kinderen groeien op in de schimmel en worden hun stad uit gesloopt. Zo ga je niet met mensen om.
Gisteren werd een deel van de Noori Jama Masjid gesloopt, een 180 jaar oude moskee in Fatehpur in de Indiase deelstaat Uttar Pradesh.
De lokale autoriteiten zeggen dat dit deel van de moskee op de Banda-Fatehpur Road stond. Het werd gezien als een illegale bouw. Toch werd het gesloopt, terwijl het moskeebestuur om uitstel had gevraagd bij het Allahabad Hooggerechtshof. Dat verzoek was nog niet behandeld.
Plaatsvervangend districtsbestuurder Avinash Tripathi zei dat alleen een deel van de moskee is gesloopt. Dit deel was in de afgelopen drie jaar gebouwd. De hoofdstructuur van de moskee is intact gebleven.
De sloop is onderdeel van een groter project van het Departement Openbare Werken (PWD). Ze willen illegale bouwwerken langs de weg verwijderen. In augustus kregen 139 mensen, waaronder winkeliers, huiseigenaren en het moskeebestuur, hierover een waarschuwing. De ruimte is nodig voor een sterkere weg en een nieuwe riolering.
Veel mensen verwijderden in september zelf hun illegale bouwwerken. Het moskeebestuur deed dit deels. Ze sloopten de aangrenzende winkels, maar niet het deel van de moskee dat de weg blokkeerde. Hoewel ze beloofden dit te doen, gebeurde dat niet. Daarom greep de overheid in.
De sloop gebeurde met politie om de orde te bewaren. Er waren geen protesten. Het moskeebestuur gaf geen reactie.
De sloop zorgt voor discussie, omdat die plaatsvindt te midden van een groeiend aantal verzoeken van hindoegroepen om onderzoek te doen naar bekende moskeeën die mogelijk op voormalige tempelgronden zijn gebouwd. De autoriteiten zeggen dat de sloop nodig was om het infrastructuurproject door te laten gaan.
Bij een Soedanese luchtaanval op een markt in Darfur zijn meer dan honderd burgerdoden gevallen. Een veelvoud daarvan is gewond geraakt. Mensenrechtenorganisaties spreken van een ‘flagrante schending van het oorlogsrecht’. Zo meldt de Arabische nieuwssite Middle East Eye.
Op sociale media worden gruwelijke beelden van de aangerichte ravage gedeeld.
Het voortdurende bloedige conflict tussen Soedan en de rebellen van de Rapid Support Forces heeft al duizenden dodelijke slachtoffers geëist. Beide partijen plegen oorlogsmisdaden. Zo worden de rebellen zelfs van ‘genocide’ beticht, gericht tegen zwarte, ‘niet-Arabische volkeren’, met de Masalieten in het bijzonder.
Hiertegenover staan schendingen van het oorlogsrecht door het Soedanese leger, waarbij ook civiele doelwitten lukraak worden gebombardeerd als collectieve afstraffing. Zo zouden er op de markt vijf bommen zijn gedropt. Het Soedanese leger ontkent alle betrokkenheid, terwijl de rebellen niet beschikken over straaljagers. Volgens een woordvoerder zou het leger beschikken over ‘het legitieme recht om het land te verdedigen’ en slechts dat ‘uitvoeren’.
Volgens Sulaiman Baldo, een expert op het gebied van conflictoplossing die Middle East Eye sprak, zouden zulke bombardementen ‘systemisch’ plaatsvinden, maar weinig aandacht krijgen. ‘Het Soedanese leger komt er steeds mee weg, alleen maar omdat de rebellen beter zijn in het vermoorden van burgers.’
De humanitaire catastrofe in Soedan is ongekend. Meer dan 11 miljoen mensen zijn inmiddels gevlucht en meer dan 25 miljoen Soedanezen worden geconfronteerd met acute hongersnood. Niemand weet exact hoeveel doden er zijn gevallen sinds april vorig jaar. Volgens de internationale hulporganisatie Islamic Relief zou dat aantal kunnen oplopen tot 200.000.
De Mijnsherenpleinkerk doet bij velen geen belletje rinkelen en dat is helemaal niet raar. Dit is een doorsnee gereformeerde kerk zoals er tientallen in Nederland zijn gebouwd en waarvan er ook velen weer zijn gesloten. Toch is er iets bijzonders aan de hand: deze kerk in een van de armste delen van Rotterdam Zuid heeft een nieuwe bestemming gevonden. Toen de gereformeerden hier twintig jaar geleden vertrokken nam de Victory Outreach Church het gebouw over.
Deze internationale kerk met vestigingen over de hele wereld zit sindsdien ook in Rotterdam. De aanpak is Amerikaans: de voorganger houdt een energieke preek, er is een band met opzwepende muziek en in de kerk staan losse stoelen zodat de gelovigen bij het zingen niet hoeven te blijven zitten. In alles is deze kerk anders dan wat deze ooit was: lange houten banken waar gereformeerden melodie-loze gezangen opdreunden onder begeleiding van een groot kerkorgel.
Waarom vertel ik u over deze kerk? Een paar weken geleden was ik hier bij een bijeenkomst van het veelkleurig netwerk van de ChristenUnie. Een veertigtal christenen kwam bij elkaar om kennis te maken en te bidden. Tweede Kamerlid Don Ceder kwam langs om de aanwezigen toe te spreken: christenen zijn gezanten van het Koninkrijk dat ze heeft gezonden, klonk het. Zij hebben de opdracht in het dagelijks leven hun waarden uit te dragen. Het is belangrijk die waarden ook in de politiek ten gehore te brengen.
Nieuwsgierig zijn
Christenen hebben veel gemeen en moeten nieuwsgierig zijn naar elkaar, aldus Ceder. Dat klopt: de Nederlandse christelijke traditie is allerlei kerken te stichten die vooral veel met elkaar gemeen hebben, al willen ze dat niet toegeven. De multiculturele samenleving heeft die diversiteit nog groter gemaakt. Mooi dat de ChristenUnie christenen met een migratieachtergrond zo nadrukkelijk welkom heet en onderdeel wil laten zijn de partij: niet alleen met een netwerk, maar ook door evangelische christenen op kandidatenlijsten te plaatsen.
Hoe kan een partij die multiculturaliteit omarmt, zo’n voorstel steunen?
Of toch niet? Vorige week kwam in de Tweede Kamer een motie in stemming van VVD-Kamerlid Bente Becker waarin ze vroeg om een onderzoek naar de normen en waarden van Nederlanders met een migratie-achtergrond. Een dom en overbodig voorstel, want dat onderzoek wordt allang gedaan. Het gaat hier dus vooral om de symboliek: kijk de VVD eens stevig integratiebeleid voeren, je hoeft er niet eens voor bij de PVV te zijn! Een migratieachtergrond en de verkeerde waarden? Dan word je binnenkort stevig aangepakt!
We kennen dit soort voorstellen wel van partijen als de VVD. Ze krijgen gemakkelijk Kamermeerderheden, want PVV en BBB zijn vrijwel automatisch voor. Het gekke is: de Kamermeerderheid was dit keer ontzettend ruim: alleen Denk, D66, GroenLinks-PvdA, PvdD en Volt stemden tegen. Ophef: is dit hoe Kamerleden tegen Nederlanders met een migratieachtergrond aankijken? Zijn dat mensen waarvan de normen en waarden extra goed in de gaten moeten worden houden?
Terugtrekkende beweging
De ChristenUnie kwam met een verklaring dat de motie niet goed was verwoord. Wat Don Ceder precies wilde zeggen is niet helemaal duidelijk, want de tekst is een paar dagen later veranderd. Mirjam Bikker vindt nu dat de partij tegen had moeten stemmen. Mooi om na een dwaling weer op het rechte pad te komen, maar hier speelt toch iets fundamentelers: de ChristenUnie maakt nadrukkelijk contact met christelijke migranten. Hoe kan een partij die multiculturaliteit omarmt, zo’n voorstel steunen?
Het CDA en de SP deden hetzelfde: eerst voorstemmen, daarna berouw tonen. Toch zijn deze partijen in dit opzicht niet hetzelfde. De SP benadrukt altijd de sociaal-economische strijd, niet de anti-racistische. Het CDA is nooit echt bezig met diversiteit. Dat zulke partijen een scheve schaats rijden is daarmee nog niet goed te praten, maar wel begrijpelijker. Van de ChristenUnie is het onvoorstelbaar: wat zegt de steun voor de onderbuik-motie van Becker over het streven alle christenen in Nederland te omarmen? Wat is hier christelijk aan?
Tijd voor een serieuze heisessie. Misschien kan Bikker het veelkleurig netwerk uitnodigen?
Volgens arabist Maurits Berger is er in ons land sprake van ‘institutionele islamofobie’. Dit zei de Leidse hoogleraar Islam en het Westen in een uitzending van de podcast ‘Rotterdam mijn thuis’.
Berger zegt dat islamofobie te maken heeft met ‘negatieve beelden over de islam’. De eerste associaties bij de islam zijn negatief, zegt Berger. Dat ziet volgens hem diep in het Europese onderbewustzijn. In de Middeleeuwen waren Europeanen volgens Berger al geobsedeerd door de profeet Mohammed en de positie van de vrouw in de islam. De godsdienst werd gezien als agressief. Dat klopt niet, maar het beeld was dat moslims Europa zouden willen veroveren. ‘Dat zit er heel diep in, dat speelt elke keer weer op.’
Berger maakt een onderscheid tussen islamofobie en discriminatie. Islamfobie zijn de beelden die mensen kunnen hebben, discriminatie is wat je doet. De Tweede Kamer stemde bijvoorbeeld niet zo lang geleden unaniem voor een motie om de joodse minderheid in ons land te beschermen, maar vervolgens stemden BBB, PVV en SGP tegen een motie van Denk met bijna dezelfde tekst, om de islamitische minderheid te beschermen. Dat is discriminatie, zegt Berger.
Ook hekelt de Arabist de neiging van veel journalisten om wangedrag van individuen te koppelen aan de islam. Hij vertelt dat hij vaak telefoontjes krijgt van journalisten, als een groep Marokkanen zich heeft misdragen, met vragen over de islam. Dit vindt Berger antimoslimracisme, want de Marokkaanse etniciteit wordt gekoppeld aan de islam, en journalisten willen wangedrag verklaren aan de hand van de islam.
Als voorbeeld noemt hij de Maccabi-rellen in Amsterdam. Die werden meteen gekoppeld aan de islam en de integratiediscussie. De Amsterdammers die de Maccabi-hooligans een koekje van eigen deeg gaven waren in de beeldvorming Marokkanen. Hun gedrag zou worden verklaard door de islam.
Maar het grootste probleem is dat er in Nederland echt sprake is van ‘institutionele islamofobie’. De overheid wantrouwt moslims al jaren, zegt Berger. In 1998 maakte de BVD, de voorloper van inlichtingendienst AIVD, zich zorgen over islamitische basisscholen, die democratie en integratie zouden bedreigen. Maar de Onderwijsinspectie concludeerde dat deze zorgen ongegrond waren. Later waren er zorgen over het Van Haga Lyceum in Amsterdam, maar die school werd vrijgesproken. Berger: ‘Het kan zijn dat er iets speelde, maar de overheid ging er of te hard in, of met te veel aannames.’ Nu keert de overheid zich tegen informeel islamitisch onderwijs. De overheid zit er weer bovenop. Veel mensen denken dan: waar rook is, is vuur. Maar dat is onterecht, aldus Berger.
De hoogleraar noemt ook de giftenaftrekaffaire. Toen een moslim fraudeerde met giften dacht de Belastingdienst dat deze fraude misschien typisch islamitisch was en ging een heleboel mensen onnodig controleren. Ten slotte wijst Berger op het beleid van banken, die allemaal ‘verdachte’ transacties controleerden en daarbij vooral mensen met Arabische namen in de gaten hielden. Vaak werden hun rekeningen zonder geldige reden geblokkeerd.
De podcast ‘Rotterdam mijn thuis’ wordt gepresenteerd door Stuart Kensenhuis. Hij maakt nu een serie over discriminatie.
Onze site gebruikt cookies en vergelijkbare technologieën onder andere om u een optimale gebruikerservaring te bieden. Ook kunnen we hierdoor het gedrag van bezoekers vastleggen en analyseren en daardoor onze website verbeteren.
Deze website gebruikt cookies om uw gebruikservaring op deze website te verbeteren. Van deze cookies worden cookies aangemerkt als "Noodzakelijk" in uw browser bewaard, deze cookies zijn essentieel voor het functioneren van de website. Bijvoorbeeld het opslaan van uw keuze of u wel of geen cookies wilt hebben. Wij maken ook gebruik van cookies van derde partijen die ons helpen met het analyseren en begrijpen van de gebruik van deze website door u. Deze cookies worden alleen gebruikt als u daar toestemming toe geeft. U heeft ook de mogelijkheid om uzelf uit te sluiten voor deze cookies. Dit zal echter effect hebben op uw gebruikerservaring.
Noodzakelijke cookies zijn absoluut nodig voor het functioneren van de website. De cookies in deze categorie zorgen alleen voor de veiligheid en het functioneren van deze website . Deze cookies bewaren geen persoonlijke gegevens
Deze cookies zijn niet strict noodzakelijk, maar ze helpen de Kanttekening een beter beeld te krijgen van de gebruikers die langskomen en ons aan te passen aan de behoeftes van onze lezers. Hiervoor gebruiken wij tracking cookies. Bij het embedden van elementen vanuit andere websites zullen er door deze sites ook cookies worden gebruikt.
