15.3 C
Amsterdam
Home Blog Pagina 177

Is Israël schuldig aan genocide? Deze VN-rapporteur denkt van wel

0

Maakt Israël zich in Gaza schuldig aan genocide? Francesca P. Albanese, de speciale rapporteur van de Verenigde Naties over de bezette Palestijnse gebieden, gelooft van wel: ‘Er zijn veel bewijzen dat Israël de intentie heeft het Palestijnse volk en hun levensgebied te verwoesten.’

De Italiaanse mensenrechtenadvocate Francesca P. Albanese is zeer betrokken bij de Palestijnen. Ze is een van de oprichters van de Global Network on the Question of Palestine, en publiceerde samen met de Nederlandse advocaat Lex Takkenberg het boek Palestinian Refugees in International Law. ‘Mijn VN-mandaat heeft alleen betrekking op de bezette gebieden, die in 1967 door Israël werden veroverd tijdens de Zesdaagse Oorlog’, vertelt Albanese. 

‘Gelijk na deze oorlog eisten de VN dat Israël zich moest terugtrekken uit deze gebieden, maar dat heeft Israël nooit gedaan. Het is een militaire bezetting. Palestijnen hebben geen basale rechten, geen burgerrechten en geen politieke rechten. De Palestijnse Autoriteit, die op de Westbank ‘regeert’, is geen echte staat. Het is meer een groep gemeenteraden.’ 

‘Het Palestijnse territorium is gefragmenteerd’, vertelt ze verder. ‘Wat voor Israël heel functioneel is om het hele gebied te kunnen controleren. Maar het meest kwalijke zijn de gedwongen verplaatsingen van Palestijnse burgers, al decennialang. Denk aan de bouw van illegale nederzettingen op de Westbank en het onteigenen van huizen in Oost-Jeruzalem. Dit gaat in tegen de bepalingen van de Conventie van Genève. Je mag immers geen burgers verplaatsen naar bezette gebieden, evenmin mag je de inheemse bevolking uit bezet gebied verjagen.’ 

‘En nu valt Israël Palestijnse burgers aan. Het is een misdaad tegen de menselijkheid. Er zijn ook andere misdaden tegen de menselijkheid waar Israël schuldig aan is, zoals arbitraire detentie van verdachten, oneerlijke processen en het martelen van gevangenen.’

Maar hoe zit het met genocide, waar Israël nu van wordt beschuldigd? Is Israël hier schuldig aan?

‘Ik denk het wel. Het Internationaal Gerechtshof in Den Haag, dat de genocidezaak behandelt, heeft nog geen conclusies getrokken. Wel heeft het Hof Israël opgeroepen effectieve maatregelen te nemen opdat humanitaire hulp doorgang kan vinden. Om te bewijzen of Israël zich aan genocide schuldig maakt of niet is toegang tot het gebied nodig. Maar dat is nu niet mogelijk. Toch geloof ik, en dat heb ik ook geschreven in mijn rapport voor de VN-Veiligheidsraad, dat er veel bewijzen zijn voor Israëls intentie om het Palestijnse volk en hun levensgebied te verwoesten. En dat dit veel lichamelijke en mentale schade veroorzaakt.’

En hoe zit het met apartheid? Het opdelen van de Westbank in kleine stukjes, dat lijkt heel erg op hoe Zuid-Afrika ten tijde van de apartheid zwarte gebieden verdeelde in zogenoemde thuislanden. 

‘Kolonialisme en apartheid kunnen op een verschillende manier worden uitgewerkt. Zuid-Afrika was zo’n driehonderd jaar lang een kolonie, toen kwam de apartheid, dat in veel opzichten een continuering van het kolonialisme was. Het bijzondere van Zuid-Afrika was dat het systeem van raciale segregatie was gelegaliseerd. De rechten van zwarte mensen werden ontkend, ze moesten op aparte bankjes plaatsnemen, mochten bepaalde restaurants niet binnen, enzovoort.

‘Genocide, apartheid, kolonialisme, het is onderdeel van hetzelfde systeem’

‘Tegelijkertijd is er, bij alle vormen van apartheid, een gemeenschappelijk element. Het gaat om settler colonialism (vestigingskolonialisme), waarbij inheemse mensen worden weggestuurd en hun land wordt afgepakt door kolonisten die zich in dit land vestigen. Je kunt genocide niet los zien van settler colonialism. Het is de logische uitkomst hiervan, de piek. Genocide, apartheid, kolonialisme, het is onderdeel van hetzelfde systeem.’

De beroemde Poolse jurist Raphaël Lemkin ontwikkelde in 1944 het juridische genocidebegrip, waarbij hij keek naar de Armeense Genocide en de Holocaust. Is wat Israël nu doet met de Palestijnen daarmee te vergelijken?

‘Bij genocide draait het om verschillende aspecten, die in artikel 2 van de Genocide Conventie worden genoemd. Het gaat niet alleen om de daad maar ook om de intentie om mensen op grote schaal te vermoorden, met als doel een nationale, etnische, nationale of religieuze groep geheel of gedeeltelijk te vernietigen. Het is belangrijk om op te merken dat de nazi’s die in 1946 in Neurenberg werden berecht nooit veroordeeld zijn voor genocide, omdat de Genocide Conventie twee jaar later werd opgesteld. Ze werden veroordeeld voor misdaden tegen de menselijkheid. Maar natuurlijk was de Holocaust genocide.

De Genocide Conventie geeft een minder compleet beeld van genocide dan Lemkin in zijn werk. Hij begreep dat je het fenomeen niet los kan zien van vestigingskolonialisme. Het vernietigen van groepen, het overnemen van huizen en bezittingen van mensen, hun land. Denk hierbij bijvoorbeeld ook aan de Native Americans, die door de witte kolonisten zijn verjaagd naar ‘reservaten’, of aan de Aboriginals in Australië.’ 

Heeft Israël de intentie om het Palestijnse volk – deels of het geheel– te vermoorden? 

‘Die is er al vanaf het begin. Een Palestijnse website, Love for Palestine, documenteert alle genocidale uitspraken van Israëlische leiders. Er zijn ongelooflijk veel van dit soort uitspraken. Tegelijkertijd zijn alleen deze uitspraken, die de intentie onthullen, niet genoeg om over genocide te spreken. Er moeten ook daden zijn die wijzen op het uitroeien van een bevolking.’

‘Gaza wordt collectief gestraft voor de gebeurtenissen van 7 oktober’

Albanese denkt dat deze daden er wel zijn. Ze onderbouwt dit met de cijfers van Hamas. ‘Israël valt burgers aan. Gaza wordt collectief gestraft voor de gebeurtenissen van 7 oktober. Daarom zijn er meer dan 30.000 mensen gedood, waarvan 70 procent vrouwen en kinderen. Er liggen bovendien nog 12.000 mensen onder het puin, waarvan er velen zijn overleden. Die doden zijn nog niet meegeteld. Het is ongelooflijk. Maar deze cijfers worden door Israël betwist.’ 

Israël beroept zich op het recht om zichzelf te verdedigen. Wat vindt u daarvan?

‘Er bestaan veel misvattingen over het recht op zelfverdediging. Allereerst: iedereen heeft een recht op bestaan. De Israëliërs en de Palestijnen. Maar we moeten niet doen alsof de gebeurtenissen van 7 oktober uit de lucht kwamen vallen. Er was een context. In de vijftien jaar voor 7 oktober zijn er meer dan 6000 Palestijnen gedood als gevolg van Israëlisch geweld, tegenover 300 Israëliërs. Natuurlijk heeft Israël het recht om de eigen burgers te beschermen, het eigen territorium. Maar dat is geen carte blanche om misdaden te plegen tegen een volk.’

In februari dit jaar noemde de Franse president Emmanuel Macron de gebeurtenissen van 7 oktober  ‘de grootste antisemitische massamoord van onze eeuw’. Op X schreef u toen dat ‘de slachtoffers van 7 oktober niet werden gedood vanwege hun joodse geloof, maar in antwoord op de Israëlische onderdrukking’. Het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken veroordeelde uw opmerking en Israël verklaarde u tot persona non grata, die het land niet meer in mag. Hoe kijkt u op deze commotie terug?

‘Zoals ik ook eerder heb gezegd, ik betreur het dat sommigen mijn bericht interpreteerden als een ‘rechtvaardiging’ van de misdaden van Hamas, die ik verschillende keren sterk heb veroordeeld. Ik veroordeel alle vormen van racisme, ook antisemitisme. Echter, deze misdaden als ‘antisemitisch’ labelen verdoezelt de ware reden waarom ze plaatsvonden. 

‘Ik ontken deze misdaad niet. Maar het was een aanval op Israël, niet op de Joden’

De Palestijnen worden al decennialang onderdrukt. Wat Hamas deed op 7 oktober is niet in lijn met het internationaal recht. Ik ontken deze misdaad niet. Maar het was een aanval op Israël, niet op de Joden. Het is onverantwoord om nu al te stellen dat de aanval antisemitisch was. Dat zou verder moeten worden uitgezocht, in hoeverre antisemitisme een rol speelde. Niettemin: de trigger voor de aanval is de bezetting. We moeten antisemitisme en verzet tegen settler colonialism van elkaar onderscheiden.

‘Daarnaast speelt er nog iets anders. Als je zegt dat 7 oktober gemotiveerd was door antisemitisme en niet door de bezetting, dan percipieer je dat alle Palestijnen in Gaza antisemieten zijn. Dat ze, als collectief, een existentiële bedreiging vormen voor Israël. En dat is precies wat er gebeurt en waarom Israël ongeremd reageert.

En daarom heeft Israël u nu tot persona non grata verklaard…

‘Maar dat is niet nieuw. Israël heeft mij twee jaar geleden al de toegang tot Palestina ontzegd. En mijn voorganger was er ook niet welkom.’ 

‘Westerse landen kunnen zich meer met Israël dan met islamitische landen identificeren’

Waarom staan de Verenigde Staten en de Europese Unie nog steeds achter Israël? Zal dit veranderen?

‘Het moet veranderen. De kracht en de schoonheid van de mensenrechten ligt in het feit dat ze universeel zijn. Ze zijn overal en altijd van toepassing. Westerse landen en ook Australië, laten Israël nog steeds overal mee wegkomen. Dat komt omdat westerse landen zich meer met Israël dan met islamitische landen identificeren. Omdat westerse landen wit zijn. Het is een vorm van koloniaal denken.’

Ja, maar het heeft toch ook alles te maken met het westerse trauma van de Holocaust en het schuldgevoel daarover?

‘Europa vervolgde de Joden. Zij waren toen het slachtoffer. In het Westen is na de Tweede Wereldoorlog het idee ontstaan dat Israël ook het slachtoffer is. Maar dat is niet waar. Slachtoffer ben je in relatie tot anderen. Maar in relatie tot de Palestijnen is Israël de onderdrukker. Vroeger werden de Joden in Europa ontmenselijkt, nu ontmenselijkt Israël de Palestijnen. Israëliërs staan nu in een machtspositie tegenover de Palestijnen, maar ze gebruiken hun vroegere slachtofferpositie om anderen het slachtoffer te maken.’ 

‘De strijd van de Palestijnen inspireert anderen in hun strijd tegen onderdrukking’  

Wat vindt u van het verwijt van selectieve verontwaardiging? Palestina roept terecht emoties op, hiervoor valt de aandacht voor de Oeigoeren, de Rohingya en andere verdrukte volkeren in het niet. 

‘Absoluut. Maar voor het Zuiden is Palestina een belangrijk keerpunt. Het staat symbool voor de westerse hypocrisie, het feit dat voor het Westen de mensenrechten helemaal niet universeel zijn. En de strijd van de Palestijnen inspireert anderen in hun strijd tegen onderdrukking.’ 

Wat moet er gebeuren, ten slotte? Wat is de uitweg uit deze crisis? 

‘Dat er geen andere weg is dan de wet respecteren, de notie dat iedereen gelijk is voor de wet. Vrijheid en gelijkheid voor iedereen. Geen apartheid, geen racisme. Dat is het eindpunt. Maar we zijn daar nog lang niet.’  

Wat zijn dan de tussenstations? 

‘Er moet een embargo tegen Israël komen, en sancties tegen de personen die verantwoordelijk zijn voor de misdaden tegen de Palestijnen in Gaza. Militairen, maar ook politici als premier Benjamin Netanyahu, de ministers Itamir Ben-Gvir en Bezalel Smotrich en president Yitzhak Herzog (die op zaterdag 10 maart in Amsterdam was, red.) moeten zich verantwoorden in Den Haag.  

‘Het systeem van apartheid moet worden ontmanteld. Palestijnen moeten dezelfde rechten krijgen.’  

Erdogan: Turkije plant invasie in Noord-Syrië en Irak

0

‘Turkije bereidt een grote militaire operatie voor tegen de Koerdische PKK in Syrië en Irak’. Dat zei de Turkse president Erdogan gisteren tijdens een toespraak. De inval zou na de lokale verkiezingen van 31 maart moeten plaatsvinden. Zo meldt de Turkse nieuwssite Duvar.

Turkije dreigde vorig jaar ook al met een invasie in de buurlanden, maar zag daar na Amerikaanse en Russische bezwaren van af. Het is de vraag of de invasie dit jaar daadwerkelijk zal plaatsvinden, of dat Erdogans uitspraak gezien moet worden als verkiezingsretoriek.

De Turkse invasie zou de vierde zijn in Syrië sinds 2016. Turkije houdt meerdere stukjes van Noord-Syrië bezet of controleert het via pro-Turkse rebellen.

Erdogan zei gisteren ook dat hij een bezoek wil brengen aan de Irakese hoofdstad Bagdad en Erbil, de Koerdische provinciehoofdstad in het Koerdische Autonome Gebied in Noord-Irak, om de militaire operatie te bespreken. Ook zou Erdogan overleg hebben gevoerd met de VS en Rusland om de weg vrij te maken voor een Turkse invasie.

Turkije erkent het Koerdische Autonome Gebied in Noord-Irak wel, vanwege innige economische banden met de familie Barzani die er aan de macht is. In Noord-Syrië is een conflict gaande tussen het Turkse leger en Syrisch-Koerdische strijders van de YPG, die volgens Turkije nauwe banden hebben met de PKK.

Uitnodigen van Herzog was een fout

0

Israël, het Jodendom en het zionisme zijn drie verschillende dingen en vallen zeker niet met elkaar op één lijn te stellen. Ik heb dat zelf in een recente column, gerelateerd aan mijn eigen deels Joodse familiegeschiedenis, gesteld, en er zijn ook veel anderen die dat benadrukken.

Dit niet in de laatste plaats in verband met een groeiend antisemitisme, waarbij tegen de achtergrond van een ontsporend Israël, wél steeds vaker van zo’n gelijkstelling sprake is. Met het bloedbad in Gaza als Israëlisch antwoord op de pogrom van 7 oktober is dat actueler dan ooit. Veel Joden buiten Israël distantiëren zich nadrukkelijk daarvan, en willen evenmin op de wandaden van Benjamin Netanyahu afgerekend worden als Europese moslims op die van Osama Bin Laden.

Door de met de globalisering samenhangende gewijzigde samenstelling van de Europese bevolking heeft de Israëlische kijk op het Midden-Oostenconflict, na vele decennia tamelijk onweersproken te zijn geweest, niet meer het rijk alleen. Nu de al een eeuw durende strijd om het gewezen Britse mandaatgebied Palestina een ongekend explosieve – en in elk geval ongekend vernietigende – fase lijkt te zijn ingegaan, lopen aan beide zijden de emoties hoog op.

Want zowel veel Europese Joden als Europese moslims voelen natuurlijk wel een zekere verwantschap met het ene of andere kamp, vaak als gevolg van familie die ginds nu letterlijk onder vuur ligt of lag. Daarbij wordt door beide strijdende partijen ook een beroep op solidariteit van hun soortgenoten elders gedaan.

Het is juist de Israëlische regering die stelselmatig Israël aan het Jodendom gelijk stelt, en zich daarvoor ook op de Holocaust beroept. Uiteraard is Israël zonder de Holocaust ondenkbaar, in elk geval in zijn huidige vorm en met zijn huidige ideologische legitimatie, omdat die als wereldwijd Joods immigratieland veel verder gaat dan een oplossing voor het territoriale verdelingsprobleem inzake de vóór de Tweede Wereldoorlog al ter plekke levende Joden, moslims en christenen. Dat was immers de opgave waarvoor men vanaf de ontbinding van het Ottomaanse Rijk voor het Heilige Land stond.

Dat Herzogs uitnodiging tot op het laatst geheim werd gehouden, duidt erop dat men wel degelijk nattigheid voelde

De historische claim die Israël steeds zo nadrukkelijk ter legitimatie van het eigen huidige handelen op de Holocaust legt, ook nu in de Gazastrook, maakt die omstreden in de ogen van veel sympathisanten van de Palestijnen. Zij beschouwen die als ‘smoes’ om de illegale Israëlische bezetting en omvolking van de Palestijnse gebieden te legitimeren.

Juist daardoor is de Holocaust in Europa op school als vanzelfsprekende lesstof onder druk komen te staan, zozeer dat sommige leraren die niet meer durven te behandelen vanwege de emotionele reacties van degenen die Joden nu niet als slachtoffers maar vooral als daders zien. Na 7 oktober meer dan ooit.

In het licht van het belang, om de nagedachtenis aan de Holocaust niet door de thans voor het Internationaal Gerechtshof gedaagde Israëlische regering te laten ontheiligen, en de Europese genocide op de Joden van het conflict in het Midden-Oosten te scheiden, is het onbegrijpelijk dat de directie van het nieuwe Holocaustmuseum in Amsterdam de president van de staat Israël voor de opening heeft uitgenodigd. Dat is terecht ook bij veel Nederlandse Joden in het verkeerde keelgat geschoten, die niets van de extreemrechtse regering in West-Jeruzalem moeten hebben.

Herzog maakt daarvan weliswaar niet direct deel uit, maar hij heeft zichzelf ook recent op zeer onfrisse wijze over de Palestijnen uitgelaten. En hij vormt nu eenmaal het officiële gezicht van Israël. Als men de directeur van Yad Vashem, Israëls officiële herdenkingsmonument van de Holocaust had gevraagd, was het al iets heel anders geweest. De uitnodiging dateert weliswaar van vóór 7 oktober, maar dat mag niet doorslaggevend zijn.

Poetin was er ook nog in november 2018 in Parijs bij, bij Honderd Jaar Eerste Wereldoorlog, maar kan sinds 24 februari 2022 terecht elke uitnodiging vergeten. Dat Herzogs uitnodiging tot op het laatst geheim werd gehouden, duidt erop dat men wel degelijk nattigheid voelde.

Herzog kon het bovendien niet laten toch weer indirect een verbinding tussen de Joodse ervaringen met Hitler en de Israëlische met Hamas te leggen, en daarmee dus precies die scheiding teniet te doen waaraan de Amsterdamse museumdirectie zo zegt te hechten. Met zijn komst is zodoende toch een forse smet op de opening gevallen, en dus op wat een ingetogen herdenking van ongekend leed had moeten zijn.

President Erdogan: ‘In 2028 treed ik af’

0

Een opvallende ontboezeming van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan afgelopen week. In het bijzijn van zijn Oekraïense collega Volodymyr Zelensky, die hij ontving voor eventuele vredesbemiddeling met Rusland, zei hij ‘over vier jaar’, in 2028, te zullen aftreden en het bestuur aan een nieuwe generatie over te laten. Zo meldt RTL Nieuws.

‘Dit is mijn laatste termijn’, aldus Erdogan die al sinds 2014 president is. Daarvoor was de machtigste man van Turkije al premier sinds 2003.

Als de 70-jarige Erdogan oprecht is in zijn wens om af te treden, en de wetgeving hetzelfde blijft, betekent dit dat Turkije vanaf 2028 sowieso een nieuwe president heeft die volgens de huidige regels maximaal drie termijnen mag blijven.

Vorig jaar in mei werd Erdogan voor de tweede keer herkozen, toen hij op het nippertje van de seculiere kandidaat Kemal Kilicdaroglu won.

De oppositie die al meer dan twintig jaar Erdogan van zijn troon wil stoten, dacht na de rampzalige aardbeving die aan meer dan 50.000 mensen het leven heeft gekost, tevergeefs een serieuze kans te hebben. De Turkse kiezer koos, ondanks de kritiek van corrupte ambtenaren die bouwvergunningen hebben afgegeven op woningen in onveilige gebieden, toch voor Erdogan.

Met zijn islamistische regering heeft Erdogan zijn stempel weten te drukken op het land waar de seculiere Turkse nationalisten van oudsher aan de macht waren. In de jaren 2000 genoot hij nog veel steun, ook onder liberale Turken en vanuit de EU, met wie toetredingsonderhandelingen werden begonnen in 2004. Maar Erdogan werd al snel bekritiseerd van autoritaire neigingen, die met vanaf 2011 bewaarheid werden. Zo heeft hij rechtssysteem naar zijn hand gezet en veel journalisten en politici van de oppositie laten opsluiten.

Erev Rav hekelt politieoptreden tijdens opening Holocaustmuseum

0

De antizionistische Joodse organisatie Erev Rav heeft kritiek op het politieoptreden gisteren in Amsterdam. Nederlandse agenten vielen demonstranten aan, terwijl de Israëlische president Yitzhak Herzog in alle vrijheid zijn toespraak kon houden.

Gisteren demonstreerden duizenden Nederlanders tegen de komst van de Israëlische president Yitzhak Herzog naar Amsterdam. Herzog opende daar het Nationale Holocaust Museum, terwijl de president zich zeer controversieel heeft uitgelaten over de oorlog in Gaza. Volgens Herzog is niet alleen Hamas schuldig aan de gebeurtenissen van 7 oktober vorig jaar, maar ‘een hele natie’. Hiermee legitimeert hij het genocidale geweld tegen de Palestijnen in Gaza, vinden critici. Erev Rav zegt dat Herzog ‘opriep tot genocide tegen de Palestijnen’, schrijft de antizionistische Joodse organisatie in een persbericht.

‘Palestijnen bieden al meer dan 76 jaar weerstand tegen etnische zuivering, apartheid en bezetting’, aldus Erev Rav. ‘De rug van Gaza blijft recht ondanks de voortrazende Israëlische genocide door middel van opjaging, drooglegging, uithongering, de verwoesting van bijna alle noodzakelijke voorzieningen. Actie van alle kanten is nodig om dit tij te keren, in Nederland zijn we het Gaza verschuldigd om acties op te voeren.’

De demonstratie leidde tot ongeregeldheden. RTL Nieuws schreef gisteravond dat sommige boze demonstranten met stenen gooiden en op politiebusjes zijn geklommen. De ME moest ingrijpen. Dertien mensen zijn aangehouden.

Volgens Erev Rav ligt de schuld bij de politie. ‘De Nederlandse politie en het Openbaar Ministerie faalden dit weekend totaal om hun taken uit te voeren’, schrijven de antizionisten in hun persbericht. ‘De politie viel de demonstranten aan, terwijl zij een pleger van genocide vrijelijk lieten gaan en staan waar hij wilde in onze straten. Helaas leert de geschiedenis ons om niet veel beter te verwachten van handhavers.’

Dat is ook de mening van de Feminist March. In reactie op het politieoptreden die ochtend en middag besloten zij hun eigen mars die avond cancelen. ‘Politiegeweld en eerdere voorvallen van vandaag ondermijnen de veiligheid van onze deelnemers’, schrijft de feministische organisatie in haar persbericht. ‘Het politiegeweld tegen de Palestijnse demonstranten van vanochtend en vanmiddag heeft extreme vormen aangenomen. We hebben het gevoel dat de politie een onveilige situatie heeft gecreëerd voor gemarginaliseerde groepen om hun stem te laten horen. We maken ons vooral zorgen over de veiligheid van het Palestina-blok dat geacht werd vooraan de Feminist March te lopen. Met het oog op de veiligheid van de deelnemers aan de Feminist March hebben we besloten de mars vanavond af te gelasten, omdat we niet weten wat er vanavond zou kunnen gebeuren.’

‘Je bent al antisemiet als je je voor de Palestijnen uitspreekt’

0

Yuval Gal en Meijer ten Zijthoff, twee Joden die zich sterk maken voor Palestina, vinden het een grove schande dat uitgerekend de Israëlische president Yitzhak Herzog het Holocaustmuseum in Amsterdam heeft geopend. Ze vinden hem  medeverantwoordelijk voor de genocide in Gaza. ‘Wat Israël nu doet, uit naam van de Joden, is misdadig.’

Gisteren opende de Israëlische president Yitzhak Herzog het Nationale Holocaust Museum in Amsterdam. Veel Nederlanders verzetten zich tegen zijn komst vanwege de bloedige Gaza-oorlog, die nu aan meer dan 30.000 Palestijnen het leven heeft gekost. Herzog staat bekend om zijn controversiële uitspraak dat niet alleen Hamas, maar een hele natie verantwoordelijk is voor de aanval op Israël van 7 oktober vorig jaar. Deze uitspraak is opgenomen in de genocideaanklacht van Zuid-Afrika tegen Israël bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag en was voor duizenden activisten reden om in Amsterdam tegen zijn komst te demonstreren.

Naast moslims en linkse activisten demonstreerden ook Joden. Activist Yuval Gal van Erev Rav, een nieuwe organisatie van antizionistische Joden, was mede-initiatiefnemer van de demonstratie. ‘We hoorden dat de Israëlische president naar Nederland zou komen’, vertelt hij aan de Kanttekening. ‘We hadden toen als activisten het gevoel: we moeten iets doen. Want wat de Israëlische president doet is de Holocaust gebruiken om Israëls beleid te legitimeren. Dat is voor ons, linkse Joden, heel pijnlijk.’

Samen met andere activisten, Palestijnse organisaties en de Internationale Socialisten organiseerde Erev Rav een grote demonstratie in Amsterdam. ‘Ik ben echt supertrots’, vertelt Gal enthousiast. ‘Niemand kan ons nog negeren.’ Gal benadrukt dat er relatief veel Joden demonstreerden, ook veel niet-leden van Erev Rav. ‘Mensen die een jaar geleden nog harde kritiek op ons leverden, steunen ons nu, omdat ze zien hoe fout Israël bezig is.’ Wat Gal ook mooi vindt is de solidariteit die demonstranten voelden. ‘Ik moest op een gegeven moment huilen van dankbaarheid omdat het zo goed is gegaan. Palestijnen vertelden mij verhalen over hun families in Gaza. Indrukwekkende verhalen die je niet in de kranten leest.’ 

Het begrip antisemitisme is aan sterke inflatie onderhevig’

Sommige media schrijven uitgebreid over het ‘antisemitisme’ op dit soort demonstraties. Maar Gal trekt zich hier niets van aan, vertelt hij. ‘Het is helemaal niet interessant. Het gaat niet om antisemitisme, maar om de genocide tegen de Palestijnen. Huiskameractivisten herhalen hun beschuldigingen, in de hoop dat mensen hun leugens als feiten gaan zien. We worden geframed als antisemieten, terwijl het nota bene Joodse organisaties zijn die deze demonstratie hebben georganiseerd. Het begrip antisemitisme is aan sterke inflatie onderhevig. Je bent in Nederland al antisemiet als je je voor de Palestijnen uitspreekt. In Israël ben je antisemiet als je niet pro-Netanyahu bent. Ik maak mij er dus totaal niet druk over, als iemand mij een antisemiet noemt. Gelukkig kantelt het discours. Pro-Israëlische organisaties als het Centrum Informatie en Documentatie Israël en het Nieuw Israëlietisch Weekblad verliezen de strijd. Zij weten dat ook. Daarom reageren ze ook zo fel.’ Hoewel hij trots is over de geslaagde actie is Gal ook verdrietig, besluit hij. ‘De genocide in Gaza gaat door. De Nederlandse regering werkt hieraan mee.’ 

Meijer ten Zijthoff: ‘Is dit een grap ofzo?’

Een andere Joodse Nederlander die zeer betrokken is  bij de strijd voor Palestina is Meijer ten Zijthoff. Hij is nu met vroegpensioen. ‘Ik was er graag bij geweest gisteren in Amsterdam, maar ik ben tegenwoordig moeilijk ter been’, vertelt hij. ‘Ik was verbaasd dat het Holocaustmuseum president Herzog op de gastenlijst had gezet. Helemaal in context van wat er nu allemaal gebeurt in Gaza. Mijn eerste gedachte was: is dit een grap ofzo? Het museum zegt niet aan politiek te willen doen, maar door Herzog uit te nodigen is het politiek geworden. Bovendien greep de Israëlische president de bijeenkomst aan om Hamas op te roepen de gijzelaars vrij te laten. Ik ben daarom heel blij dat zoveel mensen tegen Herzog hebben gedemonstreerd. Dit tegengeluid is hopelijk van invloed op de witte mannen die het beleid maken.’ 

‘Als ik Palestijn was, of moslim, dan was ik veel feller geweest’

Op beelden van het protest is te zien dat sommige demonstranten lopen te schelden. Of het hier om expliciet antisemitische uitspraken gaat of niet is echter onduidelijk. Volgens Ten Zijthoff zijn er altijd wel enkele demonstranten die zich misdragen, maar is het framing om deze demonstranten eruit te pikken, alsof zij model staan voor de hele demonstratie. ‘Het is typisch dat De Telegraaf een foto plaatste van een demonstrant op een politiebusje. Dit wordt door pro-Israëlmensen aangegrepen om de Palestijnse zaak zwart te maken. Maar de echte agressie komt van pro-Israëlische kant. Wij worden vanuit die hoek voor antisemieten, Hamas-sympathisanten, islamisten en extreemlinks uitgemaakt. Ik vond de woede van de demonstranten gisteren wel meevallen. Als ik Palestijn was, of moslim, dan was ik veel feller geweest dan deze demonstranten.’  

Ten Zijthoff is ook kritisch op wat hij – in navolging van de linkse Joodse intellectueel Norman Finkelstein – de ‘Holocaustindustrie’ noemt. ‘Voor Israël is de herinnering aan de Holocaust zuurstof. Ze hebben dit nodig om het vuur brandende te houden, om de staat Israël te legitimeren. Herzog greep de opening van het Holocaustmuseum ook met beide handen aan om politiek te bedrijven en pr voor de Gaza-oorlog te maken.’

Vanwege zijn pro-Palestijnse standpunten is Ten Zijthoff het zwarte schaap van de familie geworden, bekent hij. ‘Sommige familieleden – die heel erg pro-Israël zijn – hebben het contact met mij verbroken. Vooral na 7 oktober heb ik veel naar mijn hoofd geslingerd gekregen. Ik heb veel bewondering voor Holocaustoverlevende Hajo Meyer (1924-2014). Hij schreef in 2003 het boek Het einde van het jodendom, waarin hij concludeerde dat Israël de Holocaust misbruikt als rechtvaardiging voor misdaden tegen de Palestijnen. Ook zei hij dat Gaza een groot concentratiekamp was. ‘We moeten meer Joden hebben als Hajo Meyer, Jaap Hamburger (de huidige voorzitter van Een Ander Joods Geluid) en Yuval Gal. Zij bieden het broodnodige tegengeluid. Want wat Israël nu doet, uit naam van de Joden, is misdadig.’ 

Amnesty demonstreerde apart

Amnesty Nederland organiseerde een aparte demonstratie. ‘We hebben een stil protest georganiseerd met verkeersborden langs de route’, vertelt woordvoerder Marjon Rozema. Op de borden stond de tekst: ‘Detour: To International Criminal Court, follow’ (‘Omleiding: Naar het Internationaal Gerechtshof, volg’), met een pijl naar de richting van het ICC in Den Haag.  

‘We zijn als Amnesty Nederland niet tegen het Holocaustmuseum’, vervolgt Rozema. ‘We weten dat haat en vervolging kunnen leiden tot genocide. Maar we hebben wel moeite met president Herzog. Hij bezigde opruiende taal, waarin hij geen onderscheid maakte tussen Hamas-strijders en Palestijnse burgers. Dat nota bene hij het Holocaustmuseum ging openen vonden we heel cru. We hebben als Amnesty opnieuw premier Mark Rutte gevraagd om Israël op te roepen tot een staakt-het-vuren, en we vinden bovendien dat Hamas én Israël de gijzelaars moeten vrijlaten.’ 

President Biden wenst moslims een gezegende ramadan

0

De Amerikaanse president Joe Biden heeft moslims over de hele wereld een gezegende ramadan toegewenst. Zo meldt de Indiase krant The Hindustan Times.

‘Jill (zijn vrouw, red.) en ik wensen de moslimgemeenschappen hier in de Verenigde Staten en over de hele wereld het allerbeste aan het begin van de Ramadan’, schreef Biden op sociale media. Hij eindigde de beste wensen in het Arabisch af: Ramadan Kareem!, oftewel een gezegende Ramadan.

Ook andere wereldleiders wensen gelovigen een goede ramadan toe,waaronder Antonio Guterres, de secretaris-generaal van de VN. De VN-chef benadrukte te blijven werken aan een veilige, waardige en voorspoedige ramadan voor alle vrouwen en mannen.

Deze hindoes komen op voor de Palestijnen

Steeds meer Nederlandse hindoes leven mee met de Palestijnen in de Gazastrook. ‘Je uitspreken is een burgerplicht.’

Je ontkomt er niet meer aan: door heel het land wordt wekelijks gedemonstreerd tegen de onderdrukking van het Palestijnse volk in Gaza. Op sociale media duiken regelmatig foto’s en filmpjes op van Palestijnse vlaggen en demonstranten met kiffeyeh – de Palestijnse sjaal. Ze protesteren op treinstations en stappen door stadscentra met als doel de omstanders te informeren over de alarmerende situatie in Gaza.

Sinds 7 oktober zijn meer dan 29.000 Palestijnse burgers gedood door Israëlisch terreur. Vooral in de Palestijnse grensstad Rafah is paniek, nu premier Benjamin Netanyahu van plan is om een grondoffensief te beginnen als Hamas niet op tijd Israëlische gijzelaars vrijlaat.

’Ik kan werkelijk niet geloven dat onze regering stil blijft over het Israëlische geweld tegen onschuldige mensen’, zegt de Hindoestaanse Anjali Thakoer (53)*, werkzaam als communicatieadviseur bij de gemeente Den Haag. Samen met honderden andere demonstranten stond zij een maand geleden bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag om voor gerechtigheid voor de Palestijnen te pleiten. In een tussenuitspraak in een zaak, die door Zuid-Afrika was aangespannen, beval het hof aan Israël om een genocide op het Palestijnse volk te voorkomen.

‘De hindoes waren vroeger slachtoffer van zowel het Britse als Nederlandse kolonialisme’

Thakoer neemt regelmatig deel aan pro-Palestina demonstraties, vertelt zij. Op haar sociale media-accounts toont ze ook betrokkenheid bij de protestacties tegen racisme en Zwarte Piet. ‘Als ik daar sta, tussen de demonstranten, dan voel ik zoveel verbondenheid met de mensen om mij heen die zich ook uitspreken tegen de bezetting. Ik vind het jammer dat ik zo weinig hindoes om mij heen zie die zich durven uit te spreken over het leed in Gaza.’

Volgens Thakoer zou je dat juist wel van de Surinaamse hindoegemeenschap verwachten, omdat de hindoes vroeger slachtoffer zijn geweest van zowel het Britse als Nederlandse kolonialisme. De Surinaamse hindoes komen oorspronkelijk uit India, in de negentiende eeuw een Britse kolonie, maar vertrokken naar Suriname om er als contractarbeiders aan de slag te gaan.

Onwetendheid en vooroordelen

De stilte over de wandaden van het Israëlische regime komt door de passieve houding van veel hindoes, vervolgt Thakoer. ‘De meeste hindoes die ik spreek tonen nauwelijks interesse in zaken als politiek en mensenrechten. Velen denken ook dat we als Hindoestanen beter geïntegreerd zijn dan andere mensen van kleur. Wanneer je geen kennis hebt over geopolitiek en geschiedenis en niet nadenkt over wat de media ons leren dan zul je ook gauw vooroordelen ontwikkelen over de Palestijnen’, zegt ze. ‘De hindoes die Israël steunen maken niet eens een bewuste keuze, maar doen dat vanuit gemakzucht. Omdat steun aan Israël de norm is. Zelf heb ik mijn politiek bewustzijn van mijn familieleden meegekregen. Zij hebben zich altijd kritisch opgesteld tegenover het westerse kolonialisme. Mijn broer en moeder waren in Suriname ook lid van activistische en progressieve groepen.’

Rohit Baldew (25) uit Rotterdam stoort zich aan de afkeurende houding tegenover de islam, die bij sommige hindoes aanwezig is. Hij leerde van zijn Turkse en Marokkaanse vrienden over het conflict tussen Israël en Palestina. ‘Dat sommige hindoes negatief over de islam denken heeft te maken met de vroegere islamitische overheersing van India. Sommige historici schilderen deze islamitische overheersers af als gewelddadig en barbaars. Vooral de hindoe-nationalistische regering van premier Narendra Modi speelt in op deze sentimenten’, zegt hij. ‘Ik merk dat de hindoes die veel de Indiase media volgen ook snel vooroordelen over Palestijnen hebben. Als ik kritiek heb op de Israëlische bezetting, dan reageren zij met: ja maar Hamas. De oorzaak van het conflict ligt volgens hen altijd bij de Palestijnse moslims.’

‘Als ik kijk naar hindoes van mijn generatie, dan zie ik hen vaker betrokken zijn bij het Palestijnse leed’

Toch ziet Baldew dat bij de jongere generatie hindoes steeds meer belangstelling ontstaat voor het leed van de Palestijnse moslims: ‘Het gaat heel langzaam, maar als ik kijk naar hindoes van mijn generatie, dan zie ik hen vaker betrokken zijn bij het Palestijnse leed. Ze spreken hun ergernis uit over de aanvallen door de Israëlische bezetters. Ik heb neven en nichten die ook naar pro-Palestina protesten gaan. Bij de oudere generatie, en zeker bij mijn grootvader, merk ik toch dat ze gevoelig zijn voor westerse propaganda. Ze bekijken de politiek meer vanuit een liberale bril. Dit verklaart denk ik waarom de oudere generatie sneller aanneemt wat onze mainstream media leren over Israël en Hamas.’

Sociale media

Voor de 36-jarige Vanisha Mahabiersing uit Amsterdam ten slotte is het niet zo verrassend dat veel hindoes zich afzijdig houden in de discussie over Palestijnse mensenrechten. Dat komt volgens haar omdat de hindoegemeenschap nu eenmaal niet direct verbonden is met de Arabische en islamitische cultuur. ‘Tot vorig jaar wist ik zelf eigenlijk ook niet zo goed wat er nu precies gaande was in Gaza’, vertelt ze. Dit veranderde in november, toen ze op haar sociale media feed schokkende beelden zag van Palestijnse kinderen die onder het bloed zaten en hun ouders hadden verloren als gevolg van Israëlische luchtaanvallen. ‘Deze beelden waren voor mij een eye-opener. Ik ben zelf moeder van drie kinderen. Ik kan me niet voorstellen hoeveel pijn de Palestijnse kinderen hebben. Ik schaam me ook wel dat ik niet eerder wist over het onrecht door de Israëlische staat.’

Zoontje van Mahabiersing tijdens pro-Palestinaprotest op de Dam in Amsterdam. © Vanisha Mahabiersing.

Sindsdien is Mahabiersing regelmatig op pro-Palestina demonstraties. Ze neemt ook haar kinderen mee. Ze laat een foto zien van haar zoontje met de Palestijnse vlag: ‘Ik vind het vreselijk om te zien dat zoveel mensen in ons land wegkijken van de verschrikkelijke misdaden tegen Palestijnen. Ik wil dat mijn kinderen al op jonge leeftijd bewust worden van de bezetting van Palestina en en hoop dat zij zich zullen inzetten tegen onrecht, ongeacht het geloof of de afkomst van de slachtoffers. Ik hoop dat de jongere generatie hindoes zich nog meer solidair tonen met de Palestijnen.’

Maar de prijs voor solidariteit is hoog. ‘In mijn familie ben ik uitgemaakt voor Jodenhater en een slechte moeder, omdat ik in de ogen van sommige familieleden een Hamassupporter ben. Maar ik zie het juist als mijn plicht om als Hindoestaan voor de Palestijnen te strijden, gezien ons eigen koloniale verleden.’

‘Onderlinge haat is nu niet bepaald bevorderend’

Sommige hindoes die zich uitspreken voor Palestina krijgen echter ook te maken met afwijzing en uitsluiting van moslims, vervolgt ze. ‘Ik zag op sociale media een hindoevrouw die tijdens het Diwali-festival een lichtje aanstak uit solidariteit met de Palestijnen. Ik vond het een mooi gebaar, maar ze kreeg boze reacties van Palestina-aanhangers, die schreven dat ze niks van ‘koeienaanbidders’ – een scheldwoord voor hindoes – en ons geloof moesten hebben. Van hindoes wordt soms direct aangenomen dat wij niks van Palestijnen moeten hebben. Natuurlijk heb je hier en daar types die vooroordelen hebben over moslims, maar hoe eerlijk is het om de hele hindoegemeenschap hiervoor verantwoordelijk te stellen? Deze onderlinge haat is nu niet bepaald bevorderend.’

Stoppen van wapenhandel

Intussen blijft het oorlogsgeweld tegen de Palestijnse burgers voortduren en kunnen de inwoners van Rafah geen kant op. Volgens Baldew is het daarom hoog tijd dat we ons massaal uitspreken tegen Israël. ‘Nederland moet stoppen met het steunen van zionisme en stoppen met het sturen van wapens voor Israël. Hoe langer de steun voor imperialisme en bezetting blijft vanuit de internationale politiek, hoe langer het Palestijnse volk geweld en onderdrukking blijft ervaren. Ook wil ik dat meer hindoes zich uitspreken voor de Palestijnse zaak’

Thakoer: ‘In Nederland hebben we het grootste goed; dat is de democratie. Ik leer ook aan mijn dochter dat als je met veel mensen je uitspreekt je een verandering te weeg kunt brengen. Demonstreren is ons recht. En het is een burgerplicht.’

Er zijn nu ontwikkelingen in Gaza gaande die wij in Nederland niet meer kunnen negeren: denk aan de beelden van de dode Palestijnse kinderen. Mijn moeder leerde altijd dat we vanuit de wet van karma altijd op horen te komen voor de ander. Dat is misschien een vrij universele boodschap, maar die zie ik wel als de waarheid.’

Selda Bagcan zingt met onbeschrijfelijk mooie stem de moeilijkste liederen

0

In de lunchpauze belde ik met mijn moeder. Ze klaagde over vermoeidheid. De dokters konden geen goede remedie bedenken. Ik zei dat dokters niet alle klachten medisch kunnen verklaren en dat nuttige tijdsbesteding en goede afleiding bij dit soort klachten kunnen werken.

In de avond ging ik naar een concert van de diva van de Turkse protestmuziek Selda Bagcan. Mijn vrouw zei dat ze voordat ze doodging naar haar concert wilde gaan. Wie ze nou met dat doodgaan bedoelde weet ik niet. Nu weet je nooit wie eerder doodgaat, maar Selda Bagcan zal me wel vergeven wanneer ik de hoop uitspreek dat zij eerder dan mijn vrouw doodgaat.

Het foyer van het theater vulde zich met Turkse mensen. Veel vijftigers. In tegenstelling tot mijn verwachting ook aardig wat jongeren. We mochten de zaal in. In de Phil in Haarlem betrad de bijna 76-jaar oude springlevende Selda Bagcan het podium.

Ze begon gedisciplineerd met het opnoemen van de schrijvers van de liedjes. Haar nichtje Serenad trad samen met haar op. Ze mocht ook enkele liedjes zingen. Toen ze niet aangaf van wie het liedje was, werd ze door haar tante op het podium erop aangesproken. ‘Zo vergeet je het nooit meer’, sneerde tante Selda.

Het is bekend dat veel Turken al bij gekraak van een deur kunnen  dansen

Met een onbeschrijfelijk mooie stem zong ze de moeilijkste liederen, waar andere zangers zich op gevorderde leeftijd nooit aan zouden wagen. Ze liet het publiek meezingen op Yuh yuh, wat je vrij kunt vertalen als ‘boee boee’. We lieten luid boegeroep horen op corruptie, onderdrukking en uitbuiting.

Het lied Ugurlar olsun, dat ze zelf geschreven had en vertelt over de moord op de bekende journalist Ugur Mumcu, werd ook in treurnis door de zaal meegezongen.

Daarna zette ze in op Turkse volkszang. Het is bekend dat veel Turken al bij gekraak van een deur kunnen dansen, maar nu was het mooie zang van een levende legende. Het publiek ging uit zijn dak.

Aan het eind zong ze als oplossing voor alle problemen de Izmir Marsi, een mars waarbij Atatürk verheerlijkt wordt. Of Atatürk daadwerkelijk de oplossing tegen corruptie, onrecht, onderdrukking  en uitbuiting is blijft een discussie.

Selda Bagcan heeft ons op deze avond langs vijftig jaar van haar oeuvre geleid. Dit ga ik mijn moeder vertellen.

Armenië doet handreiking naar Gaza, herkent de horror

0

Armenië is bezig met een charmeoffensief in het Midden-Oosten. Op staatsbezoek in Egypte verklaarde premier Nikol Pashinyan hulpgoederen te zullen sturen naar Gaza.

‘Armenië heeft medelijden met de tienduizenden onschuldige slachtoffers die zijn omgekomen als gevolg van de toenemende militaire operaties in Gaza’, verklaarde de premier aan de pers, na een ontmoeting met de Egyptische president Abdel-Fattah al-Sisi in Caïro.

‘Ook wij hebben de horror ervaren van aanvallen op burgers en civiele infrastructuur. We sluiten ons aan bij de oproep van de internationale gemeenschap tot een onmiddellijk staakt-het-vuren in Gaza. In deze context hebben we grote waardering voor de stappen die Egypte heeft gezet om de ononderbroken toegang van humanitaire hulp tot Gaza te garanderen, gewonde Palestijnen op te nemen en buitenlanders te evacueren’, zei hij.

De premier zegt dat Armenië humanitaire hulp naar Gaza zal sturen en hiervoor steun en advies krijgt van Egypte. De details zullen verder worden uitgewerkt door de ministers van Buitenlandse Zaken van beide landen.

Pashinyan hoopt ook Egyptische steun te krijgen in het conflict met Azerbeidzjan. De premier maakt zich grote zorgen over Azerbeidzjan, dat na de herovering en etnische zuivering van Nagorno-Karabach eind vorig jaar het oog heeft laten vallen op de zogenoemde Zangezur-corridor, om op die manier de exclave Nachitsjevan te verbinden met de rest van Azerbeidzjan.

De Turkse president Recep Tayyip Erdogan is ook een groot voorstander van deze corridor, omdat Turkije dan wordt verbonden met de ‘Turkse’ broederlanden in Centraal-Azië. Pashinyan zegt te willen streven naar de normalisering van diplomatieke betrekkingen met Azerbeidzjan, op basis van de erkenning van de territoriale integriteit van beide landen. Maar Azerbeidzjan, dat net een oorlog heeft gewonnen, ontkent het bestaansrecht van Armenië.