Schoenenontwerper Zeynep Dag groeide op in een wijk in Eindhoven waar het leven niet altijd even makkelijk was. Mede dankzij ondersteunende ouders en haar doorzettingsvermogen werd ze een succesvol ondernemer. Hoe het allemaal zo gekomen is, valt te lezen in haar pas uitgekomen autobiografie Strijder op hakken, hoe ik de vrouw werd die ik wilde zijn.

De Turks-Nederlandse ouders van Zeynep Dag (1990) leerden hun dochter veel dingen die haar de rest van haar leven houvast bieden, zoals ‘gedraag je als Zeynep’. Ze mocht gewoon zichzelf zijn. Op school werd daar soms anders over gedacht: uitgerekend in groep 8 door meester Geert. (Dat is overigens niet zijn echte naam, want in haar boek heeft Dag vrijwel alle namen veranderd). ‘Je hebt een taalachterstand dus je kan niet meedoen, Zeynep’, zei hij toen ze op school wilde meedoen met een voorleeswedstrijd.

Een vreemde opmerking, want ze had helemaal geen taalachterstand. Los daarvan ging ze extra oefenen, lezen en voorlezen. Het resultaat was dat ze, tot verbazing van de meester, de wedstrijd won.

Meester Geert maakte onderscheid tussen leerlingen die wel en niet van ‘andere’ afkomst waren. Ondanks een hoge cito-score, werd haar schooladvies lwoo. ‘Dat stond voor leerwegondersteund onderwijs’, vertelt Dag. ‘En het was bedoeld voor leerlingen die niet konden leren. Dit betekende dat ik elke dag na de les nog een uurtje naar bijles ging, waar ze me vertelden hoe ik moest leren.’

Gelukkig trof Dag op de middelbare school een docent wiskunde die inzag dat ze naar de havo zou kunnen, als ze een goed cijfer haalde voor wiskunde. Niet lang daarna zat ze inderdaad op de door haar zo gewenste havo. Helaas vinden slechte schooladviezen, gebaseerd op afkomst, nog steeds plaats, vertelt ze. ‘Ik vind dat heel zorgelijk. Het was één van de redenen om mijn boek te schrijven. Niet omdat ik zo goed zou zijn. Welnee. Ik ben een rolmodel en wil dit omarmen. Wat ik wilde was kansloos, volgens meester Geert. Als iemand zegt dat het slechte schooladvies me misschien gebracht heeft waar ik nu ben, dan spreek ik dat tegen. Ik ben een sterke persoonlijkheid, dat was ik ook destijds al. Er waren jongeren uit de buurt die zich al die negativiteit eigen hebben gemaakt. Van hen is vaak niet veel terechtgekomen. Zelf was ik daar te sterk voor, maar een heleboel andere jongeren niet.’

‘ik ben een sterke persoonlijkheid, dat was ik ook destijds al’

Gelukkig hebben de ouders van Dag altijd achter haar gestaan. Nog steeds. Zij hebben haar een stevige basis gegeven, met veel liefde en goede adviezen. Een daarvan was dat hun kinderen niet mochten schooien. Dat betekent dat je iemand niets mag aftroggelen. ‘Als je ergens bent, mag je niet vragen om een snoepje. Je moet wachten totdat je iets krijgt aangeboden en dan neem je er eentje. Wat we ook niet mochten was bang zijn en niet jezelf zijn. Daar heb ik heel veel aan. Soms reageren mensen verbaasd, omdat ik naar de kunstacademie mocht. Waarom niet? Zo is Zeynep, vonden mijn ouders. Ze hebben nooit gezegd dat ik ook arts had kunnen worden, om maar iets te noemen. Ik mag zijn wie ik ben.’

Het is niet verwonderlijk dat Dag een eigen school is gestart. ‘De Business Fashion Academy is geen traditionele opleiding’, vertelt ze daarover. ‘Het is een particulier initiatief waar veel aandacht is voor talentontwikkeling. Je bent geen nummer. Wie ben jij? Wat wil jij? Wat wil je maken? Schoenen, tassen, sieraden, accessoires, kleding? Dát staat centraal. De opleiding leidt niet naar een officieel diploma, maar misschien wel een diploma voor je dromen.’

Kunstacademie

Op de Kunstacademie begon Zeynep Dag zich te richten op schoenen. Daar moest ze voor knokken, want eigenlijk werd ze bij het onderdeel ‘mode’ geacht achter de naaimachine te kruipen. Ze zette door en liep stage bij een hoog aangeschreven Nederlands schoenenbedrijf, het beste van Europa. ‘Ik heb daar veel geleerd van iemand die ik mijn leermeester noem.’

Dag heeft haar eigen bedrijf, maar feitelijk is ze door toeval ondernemer geworden. ‘Ik was freelance schoenenontwerpster en gaf les, maar dat laatste hield op. Ook het freelancen ging niet zo goed. Ik solliciteerde veel, wat ook niets opleverde. Kon ik niet in loondienst aan de slag, dan begon ik voor mezelf. Ineens was ik ondernemer van mijn eigen merk, Alzúarr. Mijn ontwerpen zijn niet bepaald goedkoop, maar wel luxueus, exclusief en hooggehakt.’ In 2018 werd ze uitgeroepen tot ‘etnische ondernemer van het jaar’.

Haar schoenen zijn duurder omdat haar ontwerpen niet zo eenvoudig te realiseren zijn. Deze schoenen rollen bovendien niet bij de fabriek van de band, maar zijn met de hand gemaakt. Via haar website verkoopt Dag schoenen en tassen. Elk ontwerp is een kunstwerk op zich. Een ontwerp verdient extra aandacht: The Lora must have, een schoen met rode ‘lippen’. ‘Dat model liep niet’, vertelt Dag. ‘Ik had het bijna uit de collectie gehaald, totdat ik besefte dat het wat meer liefde en aandacht nodig had. Gelukkig maar. The Lora must have zorgt nu voor 40 procent van de omzet.’

Platform

Wat opvalt tijdens het lezen van Strijder op hakken is het belang van sociale media voor Alzúarr. Dag vindt dat deze platforms van levensbelang zijn voor haar bedrijf. ‘Wij leven zozeer in die wereld van sociale media dat we niet beter weten. Zonder die media was Alzúarr er ook geweest, maar nu konden we veel meer artiesten bereiken. Dit heeft ons absoluut geholpen. De kracht van sociale media is groot, waardoor we snel internationaal zijn gegaan. In anderhalf jaar tijd verstuurden we schoenen naar drieënvijftig landen. Dat zijn er tegenwoordig tachtig. Zonder sociale media had dat heel lang geduurd.’

Dag heeft ook geleerd dat de markt per land verschilt. ‘In de Verenigde Arabische Emiraten kijken kopers naar luxe en het uiterlijk van de schoenen. In Europa zijn mensen erg merkgericht: Prada, Gucci. In de VS gaat het er vooral om dat een product uniek is en dat je er een statement mee maakt. Als een beroemd iemand het merk kiest, draagt dit bij aan het vertrouwen dat erin wordt gesteld.’

Haar verkoopstrategie werkte. Een van de eerste geïnteresseerden in Alzúarr was niemand minder dan de wereldberoemde zangeres Rihanna. Dat opende deuren.

Vijf momenten

De zakenwereld is volgens Dag een mannenwereld en zij is niet in staat om hier verandering in te brengen. In haar boek komt naar voren hoe ze zich staande houdt in de zakenwereld, die af en toe een jungle is. Dat blijkt vooral bij het hoofdstuk over haar zoektocht naar een investeerder. ‘Op een zeker moment had ik een kapitaalinjectie nodig om te kunnen uitbreiden. Daarom zocht ik een investeerder, iets wat ik anders aan zou pakken als ik het over mocht doen. Door toeval heb ik toch een investeerder gevonden.’ Ze kreeg op een gegeven moment door dat een van de potentiële investeerders niet deugde en uit was op haar bedrijf.

Als lezer kom je tot de conclusie dat vijf momenten extra belangrijk zijn geweest voor Dag: dat ze naar de havo mocht, dat ze stage kon lopen bij een schoenenbedrijf, dat Rihanna schoenen van Alzúarr kocht, dat ze een foute investeerder doorzag en dat ze het schoenmodel The Lora must have in haar collectie hield. ‘Mijn leven had er anders uitgezien als ik niet naar de havo had gemogen’, licht Dag toe. ‘Dat ik ben weggelopen tijdens het gesprek met de foute investeerder dank ik aan de normen en waarden die ik van mijn ouders heb meegekregen. Rihanna als een van mijn eerste klanten is heel belangrijk voor me geweest. Overigens is Rihanna de enige artiest die betaalt voor haar schoenen. Ze wil ook niets extra’s ontvangen.’

Haar boek is niet alleen een autobiografie, maar gaat ook over hoe je tegen het leven kunt aankijken, hoe je leert relativeren en dat zelfliefde iets anders is dan narcisme. Dag: ‘Er is niets mis met zelfliefde. Geloof in jezelf. Je dromen moeten zo groot zijn dat ze je wakker maken. Ik zet nooit de wekker, want sinds ik mijn eigen bedrijf heb, word ik vanzelf wakker. Volg je droom. Laat je niet van de wijs brengen door anderen. Hoewel mensen invloed op je kunnen hebben, moet je zo sterk in je schoenen staan dat niemand je van je padje af kan duwen.’

Strijder op hoge hakken van Zeynep Dag is verschenen bij Prometheus. Ze is van plan in de toekomst meer boeken te gaan schrijven.