Op de katholieke basisschool in Den Bosch trakteerden kinderen op hun verjaardag. We hebben het dan over de jaren tachtig. Niet dat kinderen op basisscholen daarna zijn gestopt met trakteren.

Toen waren er maar twee traktaties: een zakje chips of een appel. De jeugdmondzorg voerde campagnes op scholen. Van snoep kreeg je gaatjes in je kiezen. ‘Snoep is ongezond, eet een appel’, was het devies. Scholen namen deze campagne over: op school mocht je niet op snoep trakteren.

Trakteren was geen ‘rocket science’. Bij de sigarenzaak kon je een doos met zakjes chips kopen. De sigarenboer, meneer Hans Verel, wist dan dat je jarig was en gaf je iets lekkers. Of je ouders haalden een kist appels op de markt.

Nu kun je met deze traktaties niet meer op school verschijnen. Snoep mag nu wel, en het wordt niet meer als ongezond beschouwd. Of tandartsen kijken nu anders naar snoep: hoe meer gaatjes, hoe meer werk voor de tandarts. Waarom hebben de tandartsen van vroeger dat niet kunnen zien? Waarom hebben ze ons dat snoep onthouden? Het terugdenken aan de communistische werkwijze van de tandartsen van toen heeft een bittere nasmaak.

Waarom hebben ze ons dat snoep onthouden?

Ouders, vooral moeders van schoolgaande kinderen, wringen zich in moeilijke bochten om de ideale traktatie te ontwerpen. Als ze niks te doen hadden, zou dat geen drama zijn. Maar deze moeders zorgen voor meerdere kinderen, runnen het huishouden voor ongeveer 94 procent en werken daarnaast. Als de kinderen slapen, knutselen ze vaak nog uren aan de traktatie voor de volgende dag.

De kinderen worden in de klas in het zonnetje gezet. De klas zingt voor de jarige. De juf maakt foto’s. Tevoren zijn alle checks gedaan of het snoep vegan en halal is. De traktatie wordt uitgedeeld. Als hongerige wolven rukken de kinderen de kunstwerken open en verorberen het snoepgoed. De juf vraagt of ze de mooie verpakking netjes in de prullenbak gooien.