Het is woensdagmiddag wanneer in de Amsterdamse Pijp een ontmoeting plaatsvindt tussen de Marokkaanse en Turkse netwerken van de Nationale Politie, de Nationaal Coördinator Antisemitisme Bestrijding en het Joods politienetwerk.

De ontmoeting, georganiseerd door de stichting Yalla! (de belangenorganisatie voor moslims en joden in Nederland) en de Amsterdamse politie, vindt plaats in de Al Karam-moskee. Achter gesloten deuren worden boeiende gesprekken gehouden.

Nu zouden we denken dat zo’n gesprek die middag, vanwege de aanwezigheid van de coördinator antisemitisme, alleen over antisemitisme zou gaan. Maar de waarheid is anders. Natuurlijk komt Jodenhaat ook ter sprake. Maar daar blijft het niet bij.

Ook de imam van de moskee, bestuurders en bezoekers van de Pakistaanse gemeenschap die tot deze moskee behoren, schuiven aan bij het gesprek. En natuurlijk nog meer buurtbewoners en vertegenwoordigers van andere islamitische gebedshuizen.

Na de kennismakingsronde gaat het met de agenten bijna vanzelfsprekend over De Blauwe Familie, de heftige documentaire over discriminatie binnen de politie. Feiten die tot heel kort geleden werden afgedaan als ‘incidenten’, ontstaan door de ‘spanningen in de maatschappij’ en ‘de werkdruk binnen de organisatie’. De agent mocht dan even ‘stoom afblazen’ vanwege wat er allemaal op de dienders afkomt.

De Leidse politiechef Fatima Aboulouafa had deze misstanden allang aangekaart. Maar zij werd, na jaren van strijd, vorig jaar ontslagen. Wat gaat er nu gebeuren? Door deze documentaire ligt de grimmige kant van ons nationale blauw voor iedereen zichtbaar op straat.

Terug naar de Pijp, waar alle aanwezigen, de netwerken en de antisemitisme-coördinator zich buigen over de vraag hoe wij in vredesnaam uit deze nare situatie gaan komen. Als dit onrecht al binnen de eigen gelederen van de handhavers tégen onrecht is binnengedrongen, wat voor figuur sla je dan tegenover de gewone burger?

Als het onrecht al in de eigen gelederen van de handhavers tégen onrecht zit, wat voor figuur sla je dan bij de gewone burger?

Ik dwaal af en denk aan de muren om ons heen. Als die toch konden spreken! De moskee waar dit evenement plaatsvindt was ooit een fabriek. Een confectiefabriek. Vrouwen uit de buurt zaten dagelijks achter lange rijen naaimachines om kleding te produceren. Dit deden ze al voor de Tweede Wereldoorlog. Maar ook in de oorlogsjaren. Toen in opdracht van de Duitse bezetter.

Voor de eigenaren, vader en zoon Dooijes, was dit een uitgelezen kans. Niet zozeer om hun bedrijf in stand te houden. Nee, ook omdat zij, producerend voor de bezetter, kon beschikken over een ‘Sperr’: een waardevolle garantie die de naaisters vrijwaarde voor deportaties naar de concentratiekampen. En zo werden tachtig jaar geleden, binnen de muren van de huidige moskee, de levens van meerdere Joodse inwoners van de stad Amsterdam gered.

Wat een ander verhaal dan het ordinair discrimineren en uitsluiten van medeburgers, dat nu op ons afkomt. Als deze muren konden spreken, dan werd nu vast en zeker daadwerkelijk opgetreden tegen deze afschuwelijke praktijken, die in deze tijd niet alleen bij de politie maar ook bij verschillende andere overheidsdiensten gemeengoed blijken te zijn.

Als muren konden spreken, dan vertellen zij het verhaal van de moedige eigenaren van dat confectiebedrijf toen en van de huidige gebruikers van het pand, de Amsterdams-Pakistaanse gemeenschap. Door hun gastvrijheid en betrokkenheid kon op die woensdagmiddag in vrede en veiligheid worden gesproken door zusters en broeders met en zonder migratieachtergrond – islamitisch, christelijk, Joods of met welke andere identiteit dan ook – over wat wij gezamenlijk willen doen om racisme en uitsluiting een halt toe te roepen.

Het verhaal van de muren zou ongetwijfeld elke chef of leidinggevende het lef geven om op te treden tegen gedachtengoed waar de geschiedenis vol van is, maar dat in het heden niet meer thuishoort.