De Oeigoeren, een Turks-islamitisch volk, in de Chinese regio Xinjiang moeten hun Korans, gebedsmatjes en andere islamitische spullen inleveren. Als ze dat niet doen en betrapt worden, dan volgen er ‘zware straffen’. Dat meldde Radio Free Asia (RFA) vorige week. RFA is een Amerikaanse radiozender en nieuwswebsite die in het Oeigoers, Tibetaans en zeven andere talen programma’s uitzendt. RFA wil naar eigen zeggen ‘de democratische waarden en vrijheden bevorderen door feiten en ideeën te verspreiden’. Xinjiang is een autonome regio in het noordwesten van China, die onder de Oeigoeren bekend staat als Oost-Turkestan.

Oeigoeren beschuldigen het Chinese regime van onderdrukking en etnische en religieuze discriminatie. Het regime beschuldigt Oeigoeren van terrorisme en religieus extremisme. Volgens mensenrechtenorganisaties overdrijft het regime de terrorismedreiging om het gebruik van geweld tegen Oeigoeren te rechtvaardigen. Maatregelen zoals het verbod op Korans illustreren het harde optreden van het regime tegen islamitische geloofsuitingen die het regime associeert met het toenemende extremisme onder de Oeigoeren. Ze illustreren ook de heilloze weg van terreur en contra-terreur die China inslaat.

Veruit de meeste Oeigoeren zijn alles behalve extremistisch of fundamentalistisch, net zomin als hun geloof daar een uiting of voorspeller van is. De Oeigoeren zijn eerder als het kind dat jarenlang gepest wordt en plots de pestkop een flinke bloedneus slaat en vervolgens nog harder aangepakt wordt. In dat licht zien de aanslagen door Oeigoeren van de afgelopen jaren er heel anders uit. Het regime voert namelijk al jaren een heimelijke smerige oorlog tegen de Oeigoeren. Waarom? Omdat Xinjiang één van China’s rijkste mijnbouw- en aardoliegebieden is en het regime het Spaans benauwd krijgt van minderheden die (meer) rechten willen.

Daarom voert China sinds 1949 een actieve politiek van sinificatie in Xinjiang. In de praktijk betekent dat massale en door het regime gestimuleerde en geregisseerde transmigratie van etnische Han-Chinezen naar Xinjiang. Hoewel het precieze aantal Chinese immigranten jarenlang staatsgeheim was om geen onrust onder de Oeigoeren te zaaien, telde Xinjiang volgens de officiële telling uit 2000 ruim negentien miljoen zielen, onder wie ruim acht miljoen Oeigoeren, bijna acht miljoen Han-Chinezen en een restcohort Mongolen, Kirgiezen, Kazachen, Hui en Tajieken. Nooit meegenomen in de telling zijn echter de ruim één miljoen in Xinjiang gelegerde militairen en politieagenten. Evenmin meegeteld zijn de circa twee miljoen (Han-Chinese) werknemers van de Xinjiang Productie en Constructie Corporatie. Dat door het Chinese Volksbevrijdingsleger gerunde agro-industriële concern dat de regio leegplundert is de grootste economische entiteit in West-China en de feitelijke machthebber in Xinjiang. Let wel, dit zijn cijfers van vijftien jaar geleden, met een immigratie van circa zevenduizend migranten per dag zijn de Oeigoeren inmiddels een minderheid in eigen land.

Maar het Oeigoertje-pesten gaat veel verder dan het creëren van een demografische onbalans. Werd het gebruik van de eigen taal altijd al ontmoedigd, sinds 2002 mogen Oeigoeren geen onderwijs meer in hun eigen taal volgen. China schendt hier overigens zijn eigen grondwet mee waarin staat dat minderheden in autonome provincies recht hebben op onderwijs in de eigen taal. In sommige districten worden Oeigoeren gedwongen te verhuizen of kosteloos voor het regime te werken, op grote schaal worden historische woonwijken en moskeeën gesloopt voor de aanleg van infrastructuur en flats. Willekeurige arrestaties, zware gevangenisstraffen voor lichte vergrijpen en verdwijningen zijn aan de orde van de dag. Veiligheidstroepen openen zonder pardon het vuur op wie zonder toestemming demonstreert. Net als in Tibet heeft het regime in Xinjiang een track record opgebouwd om U tegen te zeggen – de dossierkasten van Human Rights Watch en Amnesty International puilen uit.

Dat de monddood gemaakte en met culturele genocide bedreigde Oeigoeren radicaliseren en steeds gewelddadiger worden is een voor de hand liggende uitkomst. Zolang het regime geen concessies doet aan de Oeigoeren en hen blijft behandelen als staatsvijandelijke tweederangsburgers, zal China niet alleen kampioen economische ontwikkeling zijn, maar ook kampioen ontwikkeling van homegrown terrorisme.