10.5 C
Amsterdam

De komende Kamer als kakelhok

Thomas von der Dunk
Thomas von der Dunk
Publicist. Cultuurhistoricus.

Lees meer

Moeten we er blij mee zijn, met al die nieuwe splinterpartijtjes in de Kamer? Nu wéér liefst vier erbij: BIJ1, Volt, BBB en JA21.

Je kunt natuurlijk redeneren: nu worden nog meer mensen gehoord, die zich bij de bestaande partijen ongehoord voelden (met uitzondering van Joost-Annabel, want dit retroduo dankt zijn politieke doorstart vooral aan zelfs voor hen net iets te foute appjes en foute muziek).

En inderdaad zullen die nieuwelingen ook vast gaan zeggen wat hun eigen achterban wil horen. Maar zijn ze ook bereid om naar elkáár te luisteren? Of wordt de Kamer één groot kakelhok, waar alle kippen ongeremd hun heilsboodschap verkondigen? Om dan tevreden op hun stok terug te keren, nu ze het ‘toch maar lekker even hebben gezegd’?

Leidt het ook nog tot enige dialoog? De scheldpartijen tussen PVV en Denk, die beide last hebben van antidemocratische oprispingen – zich vertalend in een meldpunt voor overlast gevende Polen dan wel voor ongehoorzame Turken – bieden in dat opzicht niet echt hoop.

Want ze staan nogal scherp tegenover elkaar, deze nieuwelingen, ver op de flanken. BIJ1: extreem woke. Volt: extreem eurofiel. JA21: extreem nationalistisch. En bij BBB is weer de boer heilig.

Of anders gezegd: BIJ1 is GroenLinks in het kwadraat. Daar koestert men het liefste óók alle onderdrukte minderheden die maar ergens te vinden zijn. Volt is D66 in het kwadraat – sociaaleconomisch is er weinig verschil: een club voor succesvolle kosmopolieten, alleen nog aan het begin van hun carrière in Brussel.

JA21 is de VVD in het kwadraat: hardcore marktdenken gecombineerd met infantiel Oranjegevoel en afkeer van het vreemde. Zij verwoordt ongegeneerd wat veel VVD’ers eigenlijk al heel lang vinden en ook zelf steeds meer hardop durven zeggen. BBB is het CDA in het kwadraat: vol van agrarisch (res)sentiment jegens de Randstad.

Voorheen mopperden hun kiezers in de marge van andere partijen dat het niet hard genoeg hun kant uitging. Nu hebben zij zich zelfstandig gemaakt en zich opgesloten in hun eigen bubbel, waarbinnen zij niet meer met een ietsje-pietsje-andersdenkende worden geconfronteerd.

Elk deelbelang zijn eigen partij?

Het gevaar van monomanie ligt zo op de loer. Een politieke partij moet meer zijn dan een actiegroep.

Dat monomane komt misschien – leuk voor de kijkcijfers van de media – de levendigheid van de ‘debatten’ ten goede, maar geldt dat ook voor hun kwaliteit? Een parlement is ook iets anders dan een debatingclub, al is ons woord ‘parlement’ wel afgeleid van de bezigheidstherapie die eindeloos spreken voor sommige lieden vormt.

Een politieke partij moet meer zijn dan een actiegroep

Kamerleden zijn niet alleen volksvertegenwoordigers. Zij zijn ook wetgevers en controleurs van de macht. Niche-politici moeten dus ook meebeslissen over thema’s waarvoor zij níet speciaal gekozen zijn.

Neem de confrontatie in Nieuwsuur van Esther Ouwehand met een dierenfundamentalist uit haar achterban. Hoe de fractie het waagde om enige tijd te spenderen aan andere onderwerpen dan de bio-industrie – pensioenen bijvoorbeeld – zolang er nog ergens een varken in nood gered moest worden? Daar waren toch andere partijen voor?

Om dat te kunnen, om als fractie een zinnige (wetgevende) bijdrage te kunnen leveren op de belangrijkste politieke terreinen, is een zekere omvang nodig, toch tenminste wel een zetel of acht à tien. Dat haalt de helft van de Kamerfracties bij lange na niet eens.

Ten tweede moet er dan ook een zekere interne samenhang bestaan qua opvattingen over al die andere punten, anders scheurt zo’n club al snel uiteen. Dat is ook iets wat we de afgelopen decennia voortdurend hebben gezien bij vrijwel alle nieuwkomers die met de pretentie binnenkwamen dat ze de boel eens even goed zouden opschudden.

Ze bleken vooral bezig met zichzelf op te schudden. De interne conflicten waren niet van de lucht: bij de LPF en FvD (dat wordt vast opnieuw leuk, nu Wybrand Haga onder het corona-yogajes evenveel stemmen heeft gescoord als Baudet), bij Denk, bij alle ouderenpartijen die de afgelopen kwarteeuw het Binnenhof in en uit zijn gemarcheerd.

Zeker, één risico lopen de eenmansfracties van BIJ1 en BBB niet: een interne scheuring. Maar misschien moeten we zelfs dát niet uitsluiten.

Nu u hier toch bent...

Goede journalistiek kost geld. Leden en donaties maken onze gebalanceerde berichtgeving over biculturaliteit, zingeving en vrijheid mogelijk. Steun ons daarom als u ons werk belangrijk vindt.

Vertel mij meer!
- Advertentie -