11.7 C
Amsterdam

De zaak rond de Hagia Sophia laat zien: islamisering bestaat wel degelijk

Gert Jan Geling
Gert Jan Geling
Publicist. Kernlid van de denktank Liberales. Onderzoeker aan het Leids Universitair Centrum voor de Studie van Islam en Samenleving dat verbonden is aan de Universiteit Leiden.

Lees meer

Iedereen die het nieuws over Turkije de afgelopen tijd gevolgd heeft zal het meegekregen hebben: de beslissing van de Turkse rechter om de Hagia Sophia – eerst een Byzantijnse kathedraal en daarna een moskee – van een museum weer terug in een moskee te veranderen. Hiermee wordt het besluit van Kemal Atatürk, die in 1935 de moskee veranderde in een museum, in een klap ongedaan gemaakt.

De rechtszaak die hieraan ten grondslag lag was aangespannen door een groep conservatieve moslims in Turkije. Ook de Turkse president Erdogan en zijn aanhangers drongen al langere tijd aan op deze verandering. Na het vonnis tekende Erdogan dan ook meteen een decreet om de status van het gebouw te veranderen en het als moskee in gebruik te nemen.

De beslissing van de Turkse rechter en het streven van Erdogan en zijn aanhangers laten zien dat islamisering wel degelijk bestaat. Zij bestaat niet in een vorm die in het Nederlandse debat vaak wordt aangehaald: het angstbeeld van Wilders en de zijnen dat Nederland islamitisch wordt door islamitische migranten. Maar zij bestaat wel op een veel fundamentelere wijze. In Turkije namelijk islamiseert het regime de samenleving en de staat.

Het Turkse parlement neemt wet- en regelgeving aan die in lijn is met islamitische principes. Schoolboeken krijgen een conservatief-islamitische inhoud. En een museum, dat ooit de grootste kathedraal van het christendom was, wordt een moskee. Dit is allemaal in lijn met het klassieke islamistische principe dat eerst de staat overgenomen moet worden zodat vervolgens staat en samenleving verregaand geïslamiseerd dienen te worden totdat de islam niet alleen in de privésfeer, maar ook in de publieke sfeer de dienst uitmaakt.

De verandering van de Hagia Sophia in een moskee is hiermee een overwinning voor het islamisme. De Hagia Sophia als museum was voor islamisten in Turkije wat abortus is voor conservatieven in de Verenigde Staten: een symbool van progressieven en seculieren, een schandvlek op het conservatief-religieuze blazoen die zo snel mogelijk uitgewist moet worden.

Islamisme en Turks nationalisme vormen de giftige cocktail waarop Erdogans en zijn aanhang al jaren voortdrijven

Erdogans overwinning werd niet alleen door zijn aanhangers in Turkije uitgebreid gevierd, maar ook in Nederland. Dit leidde tot islamistische uitingen, zoals mensen die op social media van de daken schreeuwden dat men zo snel mogelijk wilde bidden in de nieuwe moskee. Maar ook tot nationalistische uitingen, vanwege de kritiek die Turkije van diverse landen en de Verenigde Naties kreeg. Islamisme en Turks nationalisme vormen dan ook de giftige cocktail waarop Erdogans en zijn aanhang al jaren voortdrijven.

De vraag is nu: wat kan hieraan gedaan worden? Mijns inziens vrij weinig. De kogel is door de kerk. Het is onwaarschijnlijk dat deze beslissing onder het bewind van Erdogan nog ongedaan gemaakt wordt. Hooguit kunnen we hopen dat de Hagia Sophia nu niet ten prooi zal vallen aan een beeldenstorm die ervoor zorgt dat alle christelijke elementen van het gebouw vernietigd worden.

Het enige wat ons rest is waakzaamheid. Waakzaam voor het feit dat islamisering wel degelijk bestaat, en dat het met name de seculiere structuren in overwegend islamitische landen treft. De strijd tegen deze islamisering wordt dan ook niet in het Westen, maar vooral in de zogeheten islamitische wereld gestreden. Seculieren en liberalen, moslims én niet-moslims, strijden hier samen tegen islamisten die de islam zowel de staat als de samenleving willen laten domineren. Hun strijd verdient onze steun en sympathie, in Turkije en elders ter wereld.

Nu u hier toch bent...

Goede journalistiek kost geld. Leden en donaties maken onze gebalanceerde berichtgeving over biculturaliteit, zingeving en vrijheid mogelijk. Steun ons daarom als u ons werk belangrijk vindt.

Vertel mij meer!
- Advertentie -