Ik heb deze man al een paar keer bij dit stoplicht gezien, tussen de auto’s door bewegend, met een vragende hand en ogen die je recht aankijken. Hij probeert contact te maken. Steeds weer, met elke chauffeur die hij passeert, om zo blikjes of geld te ontvangen, tot het licht op groen springt en zij hem achter zich laten.

De vorige keren dat ik hem zag, had ik geen contant geld bij me, en om nou de lege blikjes van de vloer van mijn auto te gaan vissen, dat vond ik ook zo wat. Ik geef ze liever netjes gebundeld in een plastic tas. Soms een vuilniszak. De moeite die ik niet neem om het bewijs van mijn cola-zero-verslaving weg te werken, praat ik voor mezelf goed door het weg te geven.

Vandaag heb ik wél contant geld bij me. Een briefje van 50 euro. Ik kijk nog een keer naar de man. Hij ziet er vies uit; zijn huid is vaal van het stof en waarschijnlijk ook van het roet. Maar hij ziet er niet verslaafd uit. Blijkbaar vind ik dat belangrijk. Alsof hij het moet verdienen om geholpen te worden, terwijl: wie zou in zijn situatie niet willen vluchten uit de werkelijkheid?

Zonder erbij na te denken pak ik mijn portemonnee en open ik het raam van mijn auto. Bij het overhandigen kijk ik hem aan en zeg: ‘Pas goed op jezelf.’ Op het moment dat hij ziet wat ik geef, zie ik de verbazing en hij stamelt: ‘Jij ook.’

Ik doe mijn raam weer omhoog en rijd weg. Waarom moest ik nou zoveel geven? Mijn emotionele beloning van iets goeds hebben gedaan krijg ik niet. Wel het gevoel dat ik een hypocriet ben. Ik zie mezelf rijden in mijn leaseauto, met mijn designertas op de bijrijdersstoel. De inhoud van mijn koelkast komt als beeld naar voren, met de fles crémant in de deur duidelijk in zicht.

Zou Denk eens moeten proberen. Een demonstratie met NSB-kenmerken

Ik weet niet in welke werkelijkheid ik terecht ben gekomen of waar ik naartoe kan vluchten. In de afgelopen maanden, weken, dagen zijn er zoveel ontwikkelingen of voorvallen geweest waarbij Nederland haar racistische gezicht en het meten met twee maten zo overduidelijk heeft laten zien. Een SGP die anno 2025 nog steeds geen vrouwen toestaat op de kieslijst. Zou Denk eens moeten proberen. Een demonstratie met NSB-kenmerken, maar die ‘echt niets met politiek te maken heeft’, volgens de ‘kenners’.

Ik vraag me af welk Nederland het is, waar de schreeuwers van die bewuste zaterdag van beweerden dat het hún Nederland is en dat alleen zij dat zouden zijn. Zo vraag ik me ook af naar welke geschiedenis van Nederland en naar welke ‘onze normen en waarden’ er verwezen worden door bijvoorbeeld Geert Wilders of door een Duyvendak. Wanneer ik naar het nieuws kijk of een willekeurige talkshow, hoor ik alleen maar verwijzingen naar onze joods-christelijke cultuur en traditie, horrorverhalen over migranten en de islam, en de oorzaak van onze wooncrisis komt door de asielzoekers. En zieke kinderen uit Gaza kunnen echt veel beter in de regio worden geholpen. Stel je voor dat die kinderen hier komen; dan krijgen wij de ouders als nareizigers.

Misschien moeten we het hebben over al die Joden die mede door Nederlands toedoen de dood hebben gevonden. Verstaan we dat onder onze joods-christelijke cultuur? Of zullen we het hebben over het uitbuiten van arbeidsmigranten, van de Italianen en de Portugezen tot aan de Turken, Marokkanen, Polen en Oekraïners? Of zullen we het hebben over ons gedeelde verleden in het koloniale Nederland? Dan is het meteen duidelijk waarom er zoveel Nederlanders van kleur zijn. Dat is ook óns Nederland.

Bij het remmen hoor ik de lege blikjes op de vloer tegen elkaar aan rollen. Ik maak een notitie in mijn hoofd dat ik een plastic tas mee moet nemen de auto in. Ik ben best een goede hypocriet, denk ik met een glimlach. Heb ik toch mijn beloning.