Sinds Trumps troonbestijging is Europa voor Rusland de hoofdvijand en in de VS zelf is het slechtste naar boven gekomen. De Proud Boys en andere criminele bendes van grotendeels voormalige soldaten heersen. Het zijn gefrustreerde veteranen, zoals de Freikorpsen in het Duitsland na de Eerste Wereldoorlog waren, nijdig terug van het front. Iemand had ze verteld dat ze de oorlog gewonnen hadden, maar dat de elite in Berlijn hen verraden had. Zoals de Proud Boys nu denken over de onnodige, met schande overladen oorlog in Irak en de bruuske capitulatie in Afghanistan, die niet bruusk was maar door Trump zelf aangekondigd, echter door hem toegeschreven aan de ‘elitaire’ Biden. Bedrog en verraad door ‘de elite’! Zoals Hitler de Redder van de Freikorpsen werd, zo is Trump de Verlosser van de wraakzoekende veteranen van het Amerikaanse leger.

Trump lijkt een graadje rustiger, maar ondertussen.

Ondertussen is er een rechter gearresteerd omdat hij op de hand van migranten zou zijn, en gisteren zijn er op één dag acht immigratierechters ontslagen. De Verlosser zet de tanden in de rechtsstaat. Trump foetert: ‘We mogen niet toestaan dat een handvol radicaal-linkse rechters de uitvoering van wetten en taken in de weg staan, taken die uitsluitend toebehoren aan de president.’ Hij ontkent eenvoudig het bestaan van de rechtsstaat, de fascistische staatsgreep vordert.

Staakt het vuren?

Trump toont zich nu ook gefrustreerd, want vriend Vladimir doet niet wat hij van hem wenst. Hij heeft zelfs niet geluisterd naar het amicale ‘Vladimir, stop!’ van de Amerikaanse president en blijft opgewekt appartementencomplexen in Kyiv en andere Oekraïense steden beschieten. Hij weet dat hij aan Trump een bondgenoot heeft die hem dit vergeven zal en die hij makkelijk aan het lijntje kan houden. Door te blijven praten over een oplossing voor de ‘grondoorzaken’ van deze oorlog, die bij Oekraïne liggen — wat Trump hem zelf bevestigd heeft, vandaag weer tegenspreekt, maar morgen weer herbevestigt. Poetin schermt met charmante gebaren zoals het ‘Paasbestand’ en nu weer het – ‘Overwinningsdagenbestand’ rond 9 mei, waarvan het eerste imaginair was. En het tweede ook zal zijn, hoewel het voor het Russische leger goed uitkomt. Omdat het dan op het Rode Plein, dat nu in fascistische handen is, moet paraderen, om de ‘overwinning op het fascisme’ te showen.

Oekraïne niet in de NAVO, Rusland krijgt de veroverde gebieden compleet met de niet-veroverde delen

Zou het niettemin toch nog tot een echt staakt-het-vuren van dertig dagen kunnen komen, zoals Trump en Zelensky beiden willen? Heeft Trump niet genoeg uit de kast gehaald om Poetin zover te krijgen?

Trumps vredesvoorstel is nog geheim, maar er is genoeg uitgelekt om te weten dat er niets in zit dat Poetin hindert, wel wat hem behaagt. Oekraïne niet in de NAVO, Rusland krijgt de veroverde gebieden compleet met de niet-veroverde delen, een gebied dat met de Krim erbij zo groot is als de hele Amerikaanse oostkust, inclusief Florida, diep landinwaarts. Zelfs gaat Trump zover aan te bieden de verovering van de Krim te erkennen. Omdat de verovering ‘al twaalf jaar geleden heeft plaatsgevonden’.

Ondergraving van de wereldorde

Hiermee weerspreekt hij niet alleen zijn eigen standpunt uit 2018, in zijn eerste presidentschap. Dat heeft Zelensky onlangs Trump nog eens voorgehouden: ‘Rusland heeft met zijn invasie van Oekraïne in 2014 en zijn annexatie van de Krim geprobeerd om een fundamenteel internationaal grondbeginsel te ondergraven dat alle democratische staten delen: dat geen land de grenzen van een ander kan veranderen door geweld.’ Ja, toen sprak Trump nog wel eens de waarheid. Maar nu probeert hij samen met de voormalige vijand dit grondbeginsel van de democratische wereldorde te ondergraven.

Natuurlijk begrijpt hij zelf ook dat als verovering erkend wordt als reden voor grensverandering, de wereld in groot gevaar komt. Niet alleen Taiwan, maar ook Groenland, Canada en Panama. Wat hij zelf wil veroveren. Maar zelfs in dit aas hapt de snoek in Moskou niet.

Gouden kans

Het doet er niet zoveel toe of het staakt-het-vuren er nu komt of niet. Mij lijkt het onwaarschijnlijk, er is nog steeds geen veiligheidsgarantie voor Oekraïne. Maar áls het er komt, zal Poetin er militair gebruik van willen maken. Zijn doel staat vast: Oekraïne veroveren en zijn rijk uitbreiden met Oost-Europa. Eerst de Amerikanen eruit, en dan hij erin. Of er nu 30 dagen niet geschoten wordt of niet. Poetin rekent op jarenlange oorlog daarna. Nooit eerder heeft hij een zo’n gouden kans gehad als met Trump. Die man stopt echt niet. En wat zouden zijn eigen Proud Boys zeggen als hij het er zomaar bij laat zitten? Zouden zij niet het gevoel krijgen in een zinloos avontuur te zijn gelokt en als op hol geslagen criminelen terugkeren naar Rusland, met zijn armoe en inflatie?

Tsarenrijk

Volgens mij heeft de Nederlandse MIVD, onze Militaire Inlichtingendienst, gelijk met de conclusie van hun onderzoek dat Poetin zijn ‘speciale militaire operatie’ ook beschouwt als een oefening voor een grote oorlog tegen de NAVO-landen. De hele militaire machine die hij op de been gebracht heeft, inclusief de wildgroei van militaire industrie in Rusland, wil Poetin in beweging houden. Het zou voor hem persoonlijk ook afkicken zijn als hij die machine tot stilstand bracht: dat is zijn levenswerk geweest.

Poetin denkt aan het Balticum, dat veel minder sterk verdedigd is dan Oekraïne, aan Moldavië, waar zijn troepen al zitten, en alle buurlanden. Er worden in Rusland ijverig rekruten geworven, met invallen in sportscholen en met de verlokking van geld. Rekruten in Samara wordt zelfs 38.000 euro beloofd als zij een contract tekenen, met ook nog tegen een voor Rusland top-maandloon van 2200 euro. Waar haalt Rusland dat geld vandaan? De olieprijzen dalen, het is duidelijk dat Rusland op abnormale en geheimzinnige leningen drijft, daar stinkt iets.

Wolodymyr Zelensky is een evenwichtskunstenaar, een ongewone politieke acrobaat

Ondertussen melden er zich dagelijks gemiddeld 1300 misleide jongens. Dagelijks. Langs de grens van Finland bouwt Rusland troepen op — merkwaardig, want die worden dus onttrokken aan het front in Oekraïne — en Medvedev roept dat Rusland de oorlog nu echt moet winnen. De omvang van het tsarenrijk moet hersteld worden. Tja… en toen, weten we, hoorden daar ook Finland en delen van Polen bij.

Poetin denkt aan een tweede Grote Vaderlandse Oorlog en hij wil die, net als Stalin in de eerste gedaan heeft, winnen. Met hulp van Trump kan hij dat.

Ik ben ontevreden

Wat gebeurt er als Poetin onverwacht toch instemt met een gevechtspauze van 30 dagen? Dan wil Macron dat de internationale troepen van de Coalition of the Willing worden gelegerd in Oekraïne, bij strategische steden, havens en energiecentrales. Gevechtsvliegtuigen zouden het Oekraïense luchtruim moeten gaan beveiligen, en marineschepen de Zwarte Zee. Maar Starmer vindt dit te onvoorzichtig: de troepenmacht zou slechts enkele tienduizenden soldaten zijn, en het gevaar zou groot zijn dat ze niet opgewassen zijn tegen de Russen. En dan zijn we wel mooi in de aap gelogeerd. Vol in oorlog met Rusland, kunnen we ons niet langer achter de rug van Zelensky en zijn Defenders verbergen.

Doet Europa nu genoeg om zich voor te bereiden op een all-out oorlog met Rusland? Nee, het is te zoet tegen Trump en Poetin. Het zet in verhouding kleine stappen, zoals de Coalition of the Willing nu doet. Of het besluit van de Europese Commissie om subsidie voor wetenschapsontwikkeling ook beschikbaar te stellen voor toepassing op het gebied van wapens. Men noemt dit baanbrekende besluiten, maar dat zijn het niet in het licht van de daden van Poetin, met indirecte steun van Trump.

Ik ben ontevreden. De mensen moeten indringender worden voorgelicht. Wat nu nog cyberaanvallen zijn of stroomnetonderbrekingen, kan morgen geen water meer uit de kraan betekenen. Of bommenregens. Waarom worden Oekraïense jongens en mannen nog steeds niet teruggestuurd om hun leger en land te helpen, zoals Zelensky al langer heeft gevraagd? Waarom zien we geen foto’s in de media van energieke opbouw van verdedigingswerken langs de oostgrens van de NAVO?

Over de Nederlandse regering praat ik maar niet — die hindert zelfs het programma Rearm Europe door zich te verzetten tegen Eurobonds, alsof er niets belangrijkers is in de wereld. Eurobonds, de gemeenschappelijke leningen van Europa om onze militaire kracht drastisch te versterken.

Vergelijking met Charlie Chaplin

Ik zie nog steeds geen Churchill opstaan in Europa, we hebben hem schreeuwend hard nodig in ons als dromend democratisch eiland in een dictatoriale wereld.

Zelensky, het buitenbeentje in Europa — ja, hij heeft de beste kaarten. Ik vind het ongelooflijk hoe hij toch nog een verstandhouding heeft kunnen terug bevechten met de afkerige Trump en nu een handelsakkoord heeft dat — als ‘heropbouw-investeringsfonds’ — er stukken beter uitziet dan het dictaat dat de schimpende Trump hem wilde opleggen. Wolodymyr Zelensky is een evenwichtskunstenaar, een ongewone politieke acrobaat. Zelf vergelijkt hij zich liever met Charlie Chaplin, maar juist dat maakt hem zo lenig en stelt hem in staat uit te groeien tot de man die wij Europeanen ontberen.

Wanneer ontpopt zich Europa van consumentenparadijs tot strategische grootmacht? Zijn wij deelnemers aan een metamorfose, of aan een illusie?