10.1 C
Amsterdam

George Floyd en de opstand van het August Allebeplein

Tayfun Balcik
Tayfun Balcik
Journalist en historicus.

Lees meer

Wit politiegeweld heeft alweer een zwarte man het leven gekost. George Floyd is niet meer. De ijzingwekkende beelden van de agent die met zijn knie minutenlang op de nek drukt van de stikkende George, gingen de hele wereld over.

‘Ik kan geen adem halen’, zei de arme man, voordat de laatste levenslucht zijn lichaam werd uitgeperst. Horror. Natuurlijk is Black Lives Matter weer terug in de straten van Amerika. En aangezien er weinig is veranderd, laat de reactionaire All Lives Matter-beweging ook van zich horen. Het voorlopige resultaat is dat Minneapolis nu in brand staat. Nog meer horror.

‘We hebben vaker vreedzaam gedemonstreerd nadat een zwarte persoon door politiegeweld was gedood’, meldde een zwarte vrouw tegen de NOS-camera in Minneapolis. ‘Er is niks veranderd’ herhaalde ze een paar keer ongeduldig. Maar daar bleef het bij. Haar woede kreeg niet de gevolgtrekking die je wel zou verwachten: ‘En nu branden we de stad af tot de grond.’

Het is een trieste aaneenschakeling van gebeurtenissen, die we vaker hebben zien ‘overwaaien’ uit de Verenigde Staten. De raciale verhoudingen staan op scherp en niet iedereen bewaart de rust. In hetzelfde NOS-filmpje zien we agenten ruzie maken met demonstranten, en daarna de schokkende beelden van ‘een auto die inrijdt op demonstranten’, aldus de begeleidende NOS-tekst.

Kennelijk bestuurt de auto zichzelf en staat-ie ingesteld op ‘menigtes inrijden’, oftewel een terreuraanslag plegen op vreedzame mensen. Framing is alles. Maar goed. Terug naar het moment dat George werd gedood door witte agenten.

‘Wat zou jij doen als ik minutenlang werd doodgedrukt door een agent?’, vraag ik vrienden via de app. ‘Zou je de ambtenaar in dienst ongestoord zijn gang laten gaan of is proportioneel geweld in dit geval gerechtvaardigd?’, voeg ik eraan toe.

Toegegeven, het is een makkelijk gestelde vraag uit het relatief veilige Amsterdam, waar de politie niet zo schietgraag is als in Amerika. Maar toch: ook hier is politiegeweld. Mitch Henriquez is eraan gestorven in 2015. Iedereen stond erbij en keer ernaar.

Mijn buurtgenoot overleefde het politiegeweld toen, maar George Floyd niet

De beelden uit Amerika voeren me ook terug naar 1998, toen ik politiegeweld van dichtbij heb aanschouwd. Zes witte politieagenten op het tienerlichaam van een Marokkaanse jongen. De hele buurt was naar buiten gekomen en keek schreeuwend toe. Totdat er iemand een klap uitdeelde naar een van de agenten en de jongen enigszins los kon komen. Zijn hoofd was helemaal roze geworden van ademnood.

Inmiddels waren meerdere politieauto’s gearriveerd en werd een aantal mensen gearresteerd en weggevoerd. We bleven in verbijstering achter en pikten het ook niet. Aangejaagd door wat oudere bewoners bezetten we een rotonde op de Postjesweg in Amsterdam-West. Geen enkele auto mocht er meer langs. Uiteindelijk maakte de ME na een paar uur een einde aan wat ‘de rellen van het August Allebeplein’ zou gaan heten.

Mijn buurtgenoot overleefde het politiegeweld toen, maar George Floyd niet – zoals zoveel zwarte Amerikanen. ‘Waarom deden die filmende handen niks anders dan filmen?’, denk ik, alweer zonder gevaar voor eigen leven.

Hier komen we dus op het superdodelijke terrein van waar het staatsmonopolie op geweld verandert in staatsterreur en zelfverdediging van de zwarte gemeenschap, dat juist vaak afgeschilderd wordt als ‘terreur’. Alleen een rechtvaardig politieapparaat dat alle bewoners op een gelijke manier dient en beschermt kan de geweldsdynamiek op de lange termijn doen verminderen.

Dat is wat moet gebeuren, maar de wit-suprematistische realiteit is Trump. Van zijn regering hoeft men niks te verwachten. Als er al een verandering komt, dan zal dat alleen van onderop komen, waar wit, zwart en alles wat daar tussen zit samen werken aan verandering.

Nu u hier toch bent...

Goede journalistiek kost geld. Leden en donaties maken onze gebalanceerde berichtgeving over biculturaliteit, zingeving en vrijheid mogelijk. Steun ons daarom als u ons werk belangrijk vindt.

Vertel mij meer!
- Advertentie -