Een lange Hollandse man, concertpianist van professie, wordt door een steenrijke sjeik in Qatar aangenomen als directeur van zijn kunstmuseum. De lange Hollandse man werpt zich vol enthousiasme op het project en ontdekt al snel dat het museum een chaotisch pakhuis is. Het gebouw ligt vol prachtige kunst maar ook stoffige oldtimers en de strop waar Saddam Hoessein aan opgehangen is, maken deel uit van de verzameling.

Om orde in de chaos te brengen, neemt de directeur een jonge, ambitieuze Amsterdammer aan die hem helpt bij het komen tot een inventarisatie. De contacten met de sjeik en zijn adviseurs verlopen moeizaam, het in kaart brengen van de collectie wordt ondermijnd door een toxische werksfeer. Niemand vertrouwt elkaar, stelt de directeur. En er is afgunst van de andere medewerkers want de Hollanders krijgen beter betaald dan zij, afkomstig uit het Midden-Oosten of India. Uiteindelijk verlaat de Hollandse directeur gedesillusioneerd het museum.

De jonge medewerker, Jacob, blijf achter want hij heeft het er naar zijn zin. Op een dag wordt hij dood aangetroffen in zijn appartement. Men gaat uit van een natuurlijke dood maar het overlijden is met vragen omringd. Is hij het slachtoffer geworden van jaloezie? Wist Jacob teveel over de schimmige herkomst van de collectie?

In de opwindende podcast Jacob, dood in Qatar, waar ik de afgelopen week met veel interesse naar heb geluisterd, probeert men tot antwoorden op deze vragen te komen. Jacob had Arabisch gestudeerd en haalt veel levensgeluk uit zijn aanstelling bij het museum. De Hollandse directeur, Kees Wieringa, echter ging met verbittering weg. Hij schreef over zijn ervaring een boek waarin hij afrekende met de strenge religie en cultuur van Qatar die wat hem betreft alle omgangsvormen verpest.

‘De podcast laat zien met wat voor onvoorstelbare oogkleppen op Hollanders in de Arabische wereld opereren’

Zijn boek heb niet gelezen, wel komt hij veelvuldig aan het woord in de podcast als ooggetuige en informant. Op basis van zijn soms ronduit bizarre aannames proberen de podcastmakers Lex Boon en kunstdetective Arthur Brand een mogelijke dader van een misdrijf te vinden. Ik luisterde naar de podcast omdat ik geïnteresseerd ben in hoe een Nederlander zich staande houdt in de Arabische wereld. En is Jacob vermoord? Spoiler alert maar uiteindelijk leidt geen van de aanwijzingen tot ook maar een snippertje van concreet bewijs. Wel zijn er veel valse beschuldigingen en ronduit harde woorden over moslims en Arabieren.

De podcast is vooral een mooie vertelling die laat zien met wat voor onvoorstelbare oogkleppen op Hollanders in de Arabische wereld opereren. Van een serieuze bedrijfsvoering is in het ‘museum’ geen sprake. Wieringa is het vooral voor zichzelf heel groot aan het maken. Wat naar voren komt, is de ambitie van een Arabische privéverzamelaar met heel veel centjes om zijn links en rechts bij elkaar gekochte spulletjes in de woestijn toegankelijk te maken voor publiek.

Podcastmaker Lex Boon bezoekt het museum, en wat hij beschrijft, is ontluisterend. Veel prachtige kunst maar ook heel veel rommel. Ex-directeur Kees Wieringa en speurder Arthur Brand zijn ronduit negatief over de Arabische medewerkers en adviseurs. In hun ogen is het een grote, cynische, corrupte en moorddadige bende – deze aantijgingen worden nooit onderbouwd; de suggestie moet het werk doen. Wieringa is extreem bevooroordeeld over de mensen die hij tot zijn collega’s rekende, op het karikaturale af. Dat maakt dat ik al snel geen snars geloofde van de aantijgingen, Wieringa maakt van mensen sprookjesfiguren uit duizend-en-een-nacht.

Het lijkt erop dat de directeur toen hij een prachtige kans kreeg museumdirecteur te spelen overal ‘ja, amen en inshallah’ op zei om eenmaal weg uit de zandbak keihard terug te willen slaan naar zijn broodheer. Dat maakt de podcast tot een beste wel ontluisterende luisterervaring.