‘Heeft het nou echt zin, zo’n demonstratie?’ vroeg iemand mij van de week. We spraken over de Rode Lijn demonstratie, waar mensenrechtenorganisaties, vakbonden, politieke partijen en vele anderen opriepen om een rode lijn te trekken, dwars door Den Haag, van het Malieveld tot het Vredespaleis.

‘Ja, dat heeft zeker zin’, antwoordde ik stellig.

Waarom? Allereerst omdat ons kabinet nog steeds doet alsof niet de genocidale oorlog die Israël aan het voeren is in Gaza het probleem is, maar de demonstraties ertegen. De reacties op de recente rellen in Katwijk waren daarvan het zoveelste voorbeeld. Niet de hooligans die pro-Palestijnse demonstranten belaagden, maar de demonstranten zelf kregen van verschillende landelijke politici de schuld. Hetzelfde zagen we eerder bij de alternatieve Dodenherdenking, waar rechts Nederland over elkaar heen buitelde om er schande van te spreken. Ik was erbij, en ik kan u zeggen: het was de meest ontroerende, oprechte en solidaire Dodenherdenking die ik ooit heb meegemaakt. Mensen met een keppeltje zij aan zij met mensen met een keffiyeh, jong en oud, samen luisterend naar indringende speeches en prachtige muziek. Verbonden in het herdenken van menselijk leed. Waar ook ter wereld.

Hoe meer mensen zich uitspreken en hoe meer organisaties zich bij demonstraties, sit-ins en bijeenkomsten aansluiten, hoe moeilijker het voor dit kabinet wordt om te doen alsof het gaat om een marginaal protest van een handjevol agressieve mensen met bivakmutsen, een kwaadaardig beeld dat door een aantal ministers en partijleiders met griezelige graagte wordt gevoed. Nee mijnheer Schoof, mevrouw Faber, mijnheer Wilders, mevrouw Yesilgöz. We zijn geen relschoppers of antisemitische extremisten. Wij zijn die meerderheid van ons land die niet medeplichtig wil zijn aan de inmiddels vele tienduizenden onschuldige burgerdoden die Israël op zijn geweten heeft. Wij trekken een rode lijn. Die rode lijn, die u nog steeds weigert te trekken. We zijn studenten en gepensioneerden, ambtenaren, leraren, acteurs en ondernemers. We zijn Joden, moslims, christenen en atheïsten. We zijn hier geboren of nog maar pas hier. We zijn zwart, wit, of alles ertussenin. Wat we gemeen hebben? Dat we geloven in medemenselijkheid. Dat we niet langer weg kunnen kijken. Dat we ons uitspreken, luid en duidelijk. Niet in onze naam!

Wat we gemeen hebben? Dat we geloven in medemenselijkheid

Dat lijkt me persoonlijk al reden genoeg om de straat op te gaan. Maar er is nog een reden waarom ik geloof in demonstreren: de troost die uitgaat van openlijk betoonde solidariteit. Veel mensen in ons land voelen zich erg alleen, terwijl de beelden en verhalen uit Gaza dagelijks wanhopiger worden en ondertussen politiek en media vaak doen alsof er niets aan de hand is. Die cognitieve dissonantie kan gekmakend zijn. Kan het dan niemand iets schelen dat onschuldige kinderen sterven van de honger? Ben ik dan echt de enige die depressief wordt van alle uitzichtloosheid en het onbeschrijfelijke menselijk leed dat zich voltrekt, op maar een paar uur vliegen van hier? Hoe pijnlijk is het om de dubbele standaard te zien, het gemak waarmee Palestijnse burgerslachtoffers worden weggemoffeld onder het tapijt van ‘bondgenootschap’ en ‘recht op vergelding’, terwijl elders in wereld onze leiders vooraan staan om mensenrechtenschendingen te veroordelen. Om je te midden van zoveel verdriet omringd te weten door mensen die precies datzelfde verdriet delen, die net zo gek worden van machteloosheid als jij, dat is de helende kracht van demonstraties. Nee, we zijn niet gek. Nee, we zijn niet langer stil. Nee, we staan er niet alleen voor.

In tegendeel zelfs: we waren met 100.000 mensen. Een eindeloze rode stoet, dwars door de stad van Vrede en Recht. Sommigen hadden zelfs hun hond een rode halsband omgedaan. Er ware mensen in rolstoelen, mensen met wandelstok, mensen met kinderwagens, mensen met spandoeken, met vlaggen, met kleine handgeschreven bordjes, mensen met een zelfgebreide rode sjaal. Mensen van alle kleuren van de regenboog, met één boodschap aan ons kabinet: als jullie die rode lijn niet trekken, dan doen wij het wel. Want nooit meer is nu.