De laatste weken toerde Forum voor Democratie (FvD) door het land met een grote truck, onder de noemer van ‘de Vredeskaravaan’. Het illustreert de onwetendheid over de Europese Unie en specifiek over het Europees Parlement. Er woedt oorlog op het continent en er zijn felle discussies of en hoe Europa Oekraïne moet steunen, maar als er één instelling is die daar niets over te zeggen heeft, is dat het Europees Parlement. Zeker als het gaat over het sturen van mensen en materieel.

Het weerhield FvD er niet van een ‘vredesboodschap’ te komen brengen en zichzelf te presenteren als de enige partij die wil dat de oorlog in Oekraïne stopt. De overeenkomst met de stevige pro-Russische koers van de partij is niet te missen: vrede betekent immers dat Oekraïne moet inbinden ten opzichte van Rusland en dat de oude grenzen niet worden hersteld. De boodschap sloeg niet aan: op sociale media staan veel foto’s en video’s die laten zien dat het animo voor de vredeskaravaan nihil was.

Verloren zetels

Forum viel in Brussel net als in Nederland uit elkaar. Van de vier Europarlementariërs die via Forum verkozen werden, is niemand meer bij de partij actief. FvD wist wel voormalig PVV-Europarlementariër Marcel de Graaff aan zich te binden. Of dat een succes was, is inmiddels wel bekend. De ambitie van Forum om met De Graaff als lijsttrekker mee te doen aan de Vlaamse verkiezingen mislukte, de extreemrechtse ID-fractie heeft De Graaff al lang geleden geroyeerd en er was onlangs een inval bij een van De Graaffs medewerkers.

Forum viel in Brussel net als in Nederland uit elkaar

Je zou kunnen zeggen: met deze track record is het volstrekt logisch dat FvD geen zetel in het Europees Parlement heeft behaald. Toch is dat niet helemaal waar: als er een plek is waar politici niet worden afgerekend op hun prestaties, dan is dat in Brussel. Er is nauwelijks journalistieke aandacht, kiezers kennen de kandidaten niet, weten niet wat de zittende Europarlementariërs hebben gedaan, lezen geen verkiezingsprogramma’s en weten ook niet wat de bevoegdheden van dit parlement zijn.

Zo bezien had FvD-lijsttrekker Ralf Dekker prima verkozen kunnen worden. Ondanks alle negatieve publiciteit en de verlaten pleinen bij de vredeskaravaan, is Forum nog steeds de grootste ledenpartij van Nederland. Als alle FvD-leden drie mensen hadden overgehaald om op Dekker te stemmen, zou het zijn gelukt. Dat dat niet is gebeurd, zegt dat Forum langzaam ook onder de actieve aanhang terrein verliest. Zijn de leden nog wel te mobiliseren?

Meer mislukkingen

De Nederlandse uitkomst van de Europese verkiezingen laat vooral kaalslag zien op de uiterste rechterflank. Forum baarde drie partijen die meededen aan deze verkiezingen. Geen ervan had enig succes. De bekendste is JA21, die met lijsttrekker Michiel Hoogeveen geen zetel wist binnen te slepen. Het is een krachtige illustratie dat hard werk in Brussel niet wordt opgemerkt, laat staan gewaardeerd. Van alle ex-FvD’ers was Hoogeveen het meest actief, maar niemand heeft dat gezien en dus had hij er electoraal geen voordeel van.

Bij andere FvD-afsplitsingen is het nog erger. De meeste mensen is het ontgaan dat Wybren van Haga überhaupt met BVNL meedeed. De campagne was niet veel meer dan wat posters en een eenmalig campagne-evenement. De leden van BVNL hadden vooraf al hun twijfels of deelname wel slim was. Het einde van BVNL is nu langzaamaan in zicht. Dat geldt nog meer voor Meer Directe Democratie, een initiatief van ex-FvD’er Dorien Rookmaker. Niemand weet dat ze ermee is begonnen.

Dezer dagen heeft iedereen het over de overwinning van de PVV en die is imposant. Het neveneffect is echter minstens zo belangrijk: alle andere partijen op de uiterste rechterflank liggen in duigen. De vraag is of ze nog bestaan tegen de tijd dat teleurgestelde PVV-kiezers weer een ander toevluchtsoord nodig hebben.