Als het anders was gelopen, dan zou de Antilliaans-Nederlandse Kerwin Duinmeijer dit jaar 55 jaar zijn geworden. Misschien zat hij, inmiddels op middelbare leeftijd, nu wel van zijn kleinkinderen te genieten. Die waren, anders dan hun opa Kerwin, geboren in Amsterdam en gingen zo nu en dan bij hem langs. Hij zou hen dan, wie weet, hebben verteld over het land dat hij in de jaren zeventig aantrof. Over de hippies in het Vondelpark en misschien ook wel de verscheidene gastarbeiders die een steeds groter deel van de hoofdstad bevolkten.

Helaas is Kerwin voor altijd 15 gebleven en heeft hij nooit het geluk van kinderen en kleinkinderen mogen proeven. Precies veertig jaar geleden is hij door een racistische skinhead na een woordenwisseling neergestoken op de Damstraat en stierf hij een paar uur later aan zijn verwondingen in het ziekenhuis. Een taxichauffeur weigerde hem te vervoeren, omdat hij geen bloed op de stoel wilde.

De ‘vuile n*g*r’ zou hem vuil hebben aangekeken, verklaarde de zestienjarige moordenaar Nico Bodemeijer tegen de politie.

Ik tik zijn naam op Google en lees de berichten die er sindsdien over Kerwin zijn verschenen. Ieder jaar verschijnt er wel wat. Ik moet toegeven dat ik me nooit echt heb verdiept in wat er toen precies is voorgevallen. Ik betrap mezelf op het feit dat mijn interesse groeit, wanneer ik lees dat de woordenwisseling al in de Turkse shoarmatent was begonnen.

In het Historisch Nieuwsblad lezen we: ‘Op zaterdag 20 augustus 1983 loopt hij [Kerwin] met drie vriendjes tegen middernacht in de Damstraat een shoarmatent binnen. Er zijn ook skinheads in de zaak. Ze roepen ‘vuile Turk’ tegen de man achter de toonbank en brengen de Hitlergroet. De jongens lopen weer naar buiten, Kerwin als laatste. Als hij de skinheads wil passeren ontstaat er een woordenwisseling. ‘Ik steek je verrot,’ zegt een van de skinheads. En hij steekt.’

‘Racisme is moord’, staat op een van de bordjes van de demonstratie die toen, in 1983, plaatsvond

Ik word ongemakkelijk van het feit dat mijn interesse is gegroeid doordat die skinhead ook ‘vuile Turk’ heeft geroepen, voordat hij instak op Kerwin. Moet ik daar ongemakkelijk van worden, of is het niet meer dan logisch dat ik me aangesproken voel, omdat ik zelf Turks ben? Het moralistische antwoord is dat elke vorm van racisme me, ongeacht mijn afkomst, zou moeten interesseren. Het realistische antwoord is dat ik als vanzelf meer geïnteresseerd ben in Turkse dingen, zoals zwarte of witte Nederlanders ook meer geïnteresseerd zijn in zwarte of witte zaken.

Ik kijk verder en zie een naar schilderij van Kerwin met Nike-gympen en een bebloede buik in een tuinbroek. Tot mijn grote schrik is er ook een echte foto. Hoe hij daar wijdbeens ligt op de karakteristieke steentjes van de Dam raakt mij. Ik moet meteen denken aan wat vele zwarte activisten met triggerwarnings op sociale media zeggen: ‘Laat die beelden niet zien.’ Zwarte mensen hebben genoeg van die traumatiserende zwarte lichamen. Waarom zou je daar als media een rol in willen spelen? Aan de andere kant denk ik: dit is de confronterende realiteit van racisme.

‘Racisme is moord’, staat op een van de bordjes van de demonstratie die toen, in 1983, plaatsvond. Hoe kunnen we racisme bestrijden, als we de meest brute consequentie van racisme niet tonen? Maar op een ander bordje van diezelfde demonstratie staat weer: ‘Racisme is elke dag (een beetje) sterven.’

Het zijn aangrijpende woorden. Daarom is het misschien beter om het bebloede lichaam van Kerwin op de Dam niet meer te tonen, zeker niet als hoofdfoto bij een artikel.

Laten we ons Kerwin herinneren als die prachtige, glimlachende jongeman, die helaas niet oud mocht worden in Nederland, omdat hij een Antilliaan was. Dat is al triest genoeg.