10.1 C
Amsterdam

Virtueel discussiëren over de preek van de imam

Jan Jaap de Ruiter
Jan Jaap de Ruiter
Arabist aan de Tilburg University.

Lees meer

Mijn familie van vaderskant wortelt in de gereformeerde traditie. Het verhaal wil dat als opa en oma De Ruiter zaliger terugkeerden van de zondagochtendkerkdienst, mijn opa in zijn fauteuil ging zitten en de volgende vaste uitspraak deed: ”Het was weer een beste preek.” Vervolgens liet hij zich – naar verluidt – een borreltje inschenken waarna hij een bolknak opstak.

Ik weet niet of er veel gediscussieerd werd over de preken in het huisgezin van mijn vader, ze waren met negen kinderen. Ik denk dat de vaste verklaring van mijn opa voldoende was. Waarom zouden ze indertijd twijfelen aan het woord van de dominee? Hij baseerde zich immers op het onfeilbare woord van God.

Toch is er in de kerk heel wat veranderd. De jaren zestig van de vorige eeuw waren getuige van een rappe ontkerkelijking in Nederland en mede als reactie daarop ontbrandden er in de diverse protestantse kerken, maar ook in katholieke kerken, allerlei discussies over hoe nu verder te gaan.

Het interne debat binnen de islam laat zich goed vergelijken met wat er gebeurde in de kerken. Ook voor moslims is het woord van Allah, waarvan de Koran getuigt, heilig en als de imam zich baseert op diezelfde Koran, wat kan er dan mis zijn aan zijn woorden? Er zullen heel wat moslims zijn die na de preek net als opa De Ruiter zaliger zullen zeggen dat ”het weer een beste preek was”. Ik denk niet dat ze zich daarna een borrel zullen laten inschenken, maar een waterpijp als alternatief voor de bolknak lijkt me niet uitgesloten.

Aan de poorten van de islam wordt echter gemorreld. Een simpele blik in de pers leert dat de religie wereldwijd onder druk staat en er allerlei krachten werkzaam zijn die hem ofwel de gewelddadige kant op willen stuwen of juist de kant van tolerantie en vrede.

Ik heb telkenmale gesteld dat ik vind dat het debat binnen de islam over de interpretatie van Koran en soenna van groot belang is. De religie doet er goed aan elke zweem van geweld uit te bannen. Ik heb echter ook immer gezegd dat ik vind dat moslims dat zelf moeten doen, logisch uiteraard, ik kan wel dingen vinden, maar ik ben nu eenmaal geen moslim.

Daarom sprong mijn hart op toen ik van het initiatief vernam van Mohammed Mouman – dat de pers haalde – voor het ontwikkelen van wat je een PreekApp kunt noemen. Mouman noemt het de MynbarApp en mynbar staat dan voor het Arabische woord minbar (preekgestoelte) en de alternatieve spelling met een y is ongetwijfeld geïnspireerd op het Engelse woord my: my minbar: mynbar.

De app heeft als bedoeling dat imams en luisteraars met elkaar – virtueel – in gesprek gaan over preken die in moskeeën worden afgestoken. Het idee is niet meer alleen de preek te consumeren, maar – als ik het oneerbiedig mag zeggen – deze te herkauwen. Wat zei de imam nu eigenlijk? Wat was de strekking van zijn woorden en wat zijn de consequenties ervan? Mouman beoogt met zijn app het debat binnen de moslimgemeenschap op gang te helpen. Hij hoopt dat op die manier de islam ontdaan wordt van radicale elementen. Hij realiseert zich uiteraard best dat ook extremisten gebruik van de app kunnen maken, maar bang is hij er niet voor want ook en misschien wel juist met extremisten moet je het debat zoeken.

Mouman is druk bezig met het ontwikkelen van zijn app en kan wel wat geldelijke steun gebruiken.

Mijn hoop is dat moskeebezoekers in de toekomst meer zullen doen dan vaststellen ”dat het weer een beste preek” was, maar met elkaar in discussie zullen gaan om samen kritisch de woorden van de imam te overwegen en zo bij te dragen aan een open klimaat binnen de moslimgemeenschappen. De MynbarApp lijkt me daartoe een zeer geschikt middel.

Nu u hier toch bent...

Goede journalistiek kost geld. Leden en donaties maken onze gebalanceerde berichtgeving over biculturaliteit, zingeving en vrijheid mogelijk. Steun ons daarom als u ons werk belangrijk vindt.

Vertel mij meer!
- Advertentie -