De brand in Turkije die vorige maand de Syrische betonwerkers Mamoun al-Nabhan (23), Ahmed Al-Ali (21) en Muhammed el-Bish (17) fataal werd, is aangestoken door de 40-jarige Turkse man Kemal Korukmaz. Dat werd onlangs pas bekendgemaakt door mensenrechtenorganisaties.

De Syrische fabrieksarbeiders werden in hun slaap verrast toen Korukmaz, ook een werker in de betonsector, hun woning met benzine in brand stak. De avond ervoor zou hij tegen een collega het volgende hebben gezegd: ‘De boel gaat in de fik daar, die Syriërs gaan vandaag dood.’

Een racistisch gemotiveerde daad, dus. De nabestaanden moesten een maand wachten voordat ze dit te horen kregen. Het was geen ‘kortsluiting’ of ‘koolmonoxidevergiftiging’, zoals de brandweer aanvankelijk tegen de familieleden had gezegd. Ook bleek er niets waar te zijn van de ‘geestelijke stoornis’ waaraan Korukmaz zou lijden.

De Turkse dader moet nog berecht worden. Dan zullen we waarschijnlijk meer weten over wat Korukmaz heeft bewogen om de drie jonge Syriërs op gruwelijke wijze te vermoorden en hun familie en vrienden in enorm verdriet te storten.

Het feit dat Korukmaz ook werkzaam was in dezelfde betonsector doet me denken aan een scene in de Amerikaanse film Mississippi Burning (1988). De met een Oscar bekroonde film gaat over een racistische moordzaak in het zuiden van de Verenigde Staten, die twee witte FBI-agenten moeten oplossen.

Op een gegeven moment, terwijl ze op de uitkijk staan ergens, vraagt de jonge agent, gespeeld door Willem Dafoe, aan de oudere agent, die door Gene Hackman wordt gespeeld: ‘Where does it come from, all this hatred?’

Hackman: ‘You know, when I was a little boy, there was an old Negro farmer who lived down the road from us, his name was Monroe…’

En Hackman vertelt over Monroe die een ezel kocht en het land begon te ploegen met zijn nieuwe ezel.

‘Dat was een big deal toen’, vertelt hij. Maar de vader van Hackman zat vol met haat tegen die ezel. Zijn vrienden plaagden hem hiermee en zeiden dat Monroe straks nog een stukje land zou pachten omdat hij een nieuwe ezel had.

Dat gebeurde niet. Want op een dag trof Monroe een dode ezel aan. Het water waar hij uit dronk was vergiftigd.

Hackman: ‘Monroe verliet het gebied en trok waarschijnlijk naar het noorden. Daarna praatte nooit meer iemand over die ezel waar mijn vader bij was’.

Toen Hackman met zijn vader er een keer langsreed, en ze naar het lege huis van Monroe keken, betrapte hij zijn schamend kijkende vader. ‘Hij zag dat ik wist dat hij het had gedaan, en zei meteen daarna: ‘If you ain’t better than a nigger son, who are you better than?’

De oude man zat volgens Hackman zo vol met haat, ‘dat hij niet eens in de gaten had dat het de armoede was wat hem van binnen opvrat’.

Voor de Turk Kemal Korukmaz was het persoonlijke geluk van deze Syriërs misschien wel te veel voor zijn racistische Turkse trots

Terug naar Turkije. De broer van de 23-jarige Mamoun al-Nabhan verklaarde dat hij zich een week later zou verloven. Mamoun had dus kennelijk wat geld gespaard, want bruiloften zijn niet goedkoop. Maar toen werd hij verbrand door de 40-jarige Turk Korukmaz. In Izmir.

De stad waar ook de Grieken op grootschalige wijze werden verbrand in 1922 door Mustafa Kemal Atatürk, de met name door seculiere Turken verheerlijkte massamoordenaar. Is dat geen manke vergelijking?

Nee, zeer zeker niet. Het is allemaal racisme. Toen met het terroristische doel om de Grieken te verjagen, zoals ook Monroe in Mississippi Burning uiteindelijk naar het noorden trok. En nu met het uiteindelijke doel om de Syriërs uit Turkije te verjagen.

Een witte Amerikaan kon het toen niet verkroppen dat Monroe met zijn ezel het land bewerkte. Voor de Turk Korukmaz was het persoonlijke geluk van deze Syriërs misschien wel te veel voor zijn racistische Turkse trots. Hij zette de fik erin.