Het DK-panel gaat deze maand over Internationale Vrouwendag, dat op 8 maart wordt gevierd. Moeten we deze dag niet afschaffen? Is de vrouwenemancipatie hier compleet? Of zijn er nog terreinen te winnen en groepen te emanciperen?

Leontine Vreeke, salesmanager

‘Vrouwenemancipatie in Nederland is absoluut niet klaar of compleet. Kijk naar het verschil in loon tussen mannen en vrouwen, het (lagere) aantal vrouwelijke bestuurders of directeuren, het aantal uren dat vrouwen meer dan mannen besteden aan zorgtaken en dat naast hun werk. Maar ook hoe men tegen fulltime werkende moeders aankijkt – je neemt toch geen kind om het naar de opvang te brengen – versus fulltime werkende vaders. Onze maatschappij is niet ingericht op twee fulltime werkende ouders: kijk naar de schooltijden en hoe de schooldag is ingericht, in vergelijking met bijvoorbeeld Frankrijk.

‘Vrouwen zijn vaker dan mannen niet financieel onafhankelijk. Overigens is ons belastingstelsel zeer ouderwets en bedacht vanuit het idee dat een man en vrouw samen een huishouding voeren. Waarom maken we mensen financieel afhankelijk van elkaar, als het gaat over toeslagen of uitkering, om maar iets te noemen?

‘Nee, er is nog veel te winnen op het gebied van vrouwenemancipatie. In termen van geld, carrière en een meer eerlijke verdeling van de zorgtaken, maar ook vooral in cultuur en het denken over vrouwen. ‘Als de basishouding richting vrouwen er een is van gelijkwaardigheid, dan volgt de rest. Maar daar zijn we nu nog niet, helaas.’

Anushka Soekhradj, sociaal werker

Op deze dag moeten we de vrouwelijke energie vieren en stilstaan bij wat een vrouw die in haar recht staat betekent. In veel landen is het een officiële feestdag waarop mensen vrij zijn. Hierdoor wordt deze dag bewuster beleefd, in tegenstelling tot in Nederland. Nederlandse vrouwen staan hier behoorlijk in hun mannelijke energie en noemen dit ‘onafhankelijkheid’. Voor de goede orde: de feministische golf is absoluut nodig geweest voor de gelijkheid op sociaal, economisch en juridisch gebied, denk aan lichamelijke zelfbepaling, kiesrecht, handelsbekwaamheid enzovoort. Maar er is ook een keerzijde aan dit soort feminisme. We hebben er namelijk ook meer taken bijgekregen, waardoor je afstand creëert op je rechten als vrouw én de man zijn mannelijkheid ontneemt. 

‘In plaats van vrouwen vanuit hun eigen kwaliteiten in hun kracht te laten schitteren, pogen sommige feministen ons op alfamannen te laten lijken door carrièrejagers van ons te maken, met zelfredzaamheid als prioriteit. Dit terwijl vrouwen nog steeds de ballen binnenshuis omhoog moeten houden. Zo blijven ze hoofdverzorger van de kinderen en manager van het huishouden, uitzonderingen daargelaten. Op dit punt in de geschiedenis is de balans nog zoek.’ 

‘Nederland telt meer CEO’s die Peter heten dan het totaal aantal vrouwen aan de top’

Ruben Arnhem, wijkraadslid

‘Na zware inspanningen van een vrouw hebben wij bij onze geboorte het licht mogen zien. Ondanks het feit dat vrouwen oververtegenwoordigd zijn op hogescholen en universiteiten hebben we nog steeds een loonkloof en telt Nederland meer CEO’s die Peter heten dan het totaal aantal vrouwen aan de top. 

‘Gisteren zat ik samen met een vriend op een bankje in het park. Op een ander bankje zat een jonge dame rustig te genieten van een broodje. Een passerende man vond het nodig om in haar comfortzone te stappen en verleidelijke bewegingen te maken, terwijl het meisje ongemakkelijk wegkeek. Toen hij zag dat wij wilden ingrijpen, verdween hij. 

‘We kennen allemaal de mediaberichten over vrouwen die strijden voor vrijheden en de vele slachtoffers van geweld en femicide. Dan hebben we het als man zo slecht nog niet. Al is het wel zo dat mannen ook de nodige problemen hebben, die aandacht verdienen. Dat neemt niet weg, dat wij onze oma, mama, tante, zus, schooljuf, klasgenote, caissière, buurvrouw en buurmeisje geen mooie dag gunnen. Op zo’n dag, besef ik, dat het leven als man eigenlijk best relaxed is.’

Anastasia Kroupkina-Ferber, filmmaker

‘Natuurlijk moet Internationale Vrouwendag blijven bestaan in Nederland. Het is goed dat er zo’n moment van aandacht bestaat. Vrouwen mogen hier veel meer in het zonnetje worden gezet, omdat ze per slot van rekening binnenshuis nog steeds de meeste taken oppakken. Dat mag veel meer gewaardeerd worden. 

‘En dan is er nog altijd de ongelijke behandeling op kantoor. Ik heb nog steeds niet het gevoel dat vrouwen echt gewaardeerd worden om de verlichting, creativiteit en verbinding die zij met zich meebrengen naar hun werk. Dat moet echt veranderen. Vrouwen moeten vanwege hun vrouw-zijn een bepaald voordeel krijgen. Bijvoorbeeld een dag per maand vrij kunnen nemen (tijdens menstruatie) zonder dat het van je vakantie afgaat, de mogelijkheid langer met zwangerschapsverlof te gaan dan drie maanden. Dat zou meer vrijheid geven aan vrouwen in een patriarchale maatschappij die hen automatisch op achterstand zet. Zo kunnen vrouwen doorgaan met creëren en zorgen, thuis bij familie, maar ook op hun werk.’ 

‘Migrantenvrouwen zijn sowieso op veel terreinen nog ondergeschikt aan mannen’

Ahmed Abdillahi, postbezorger

‘De laatste jaren is het hier echt hard gegaan met de vrouwenemancipatie. Het valt op dat vrouwen steeds meer topposities bekleden. Dat is mooi, zolang dat niet alleen maar gebeurt voor het plaatje. Overigens zijn het vooral witte vrouwen die topfuncties bekleden en zodoende meer kapitaal vergaren. De achterstelling van vrouwen van kleur is ook een probleem.

‘Migrantenvrouwen zijn sowieso op veel terreinen nog ondergeschikt aan mannen. Wat inkomen en werk betreft, maar ook als het gaat om huiseigenaarschap. Het woningbezit onder vrouwen met een migratieachtergrond loopt volgens mij ver achter bij dat van witte vrouwen. Dit komt omdat ze vaker uit armoedige milieus komen, waar mannen ook nog eens dominanter zijn vanwege traditionele sekseverhoudingen. 

‘Maar dit alles wil niet zeggen dat vrouwen met een migratieachtergrond niet emanciperen. Ze winnen stilletjes steeds meer terrein. In het onderwijs vooral, maar er is nog meer tijd nodig. Dit betekent trouwens niet dat het bij autochtone vrouwen fantastisch gaat. In de regio zijn traditionele rolverhoudingen nog sterk aanwezig. En ook in de stad lijkt de zogenoemde tradwife (een conservatieve witte vrouw, die bewust kiest voor kinderen en het huishouden, red.) een comeback te maken.’

Mostafa Hilali, militair

‘Het is prima is om Internationale Vrouwendag af te schaffen. Zo’n dag is in wezen nutteloos als de rest van de 364 dagen mannendagen zijn. Door deze speciale dag wordt de rest van het jaar er namelijk niet beter op voor vrouwen. 

‘Dat een paar vrouwen hier en daar topposities zijn gaan bekleden ziet er leuk uit, maar als je goed kijkt dan valt het bitter tegen. Zo vinden mensen in Nederland het nog steeds heel normaal om zeer traditionele gedachten te uiten over man-vrouwverhoudingen. Tot en met de Tweede Kamer aan toe. Kijk maar wat ambitieuze vrouwen in leiderschapsposities – zoals Rita Verdonk, Sigrid Kaag en Femke Halsema – over zich heen kregen en krijgen. Het B-woord valt dan snel, naast ‘heks’, ‘dominant’ enzovoort. Er wordt disproportioneel ingezoomd op hun privéleven en hun vrouw-zijn wordt er dan altijd bijgehaald. Bij een man gebeurt dat niet. 

‘Daarom zeg ik: schaf die ene dag voor vrouwen maar af, als we het eerlijke gesprek hierover niet durven te voeren. Zo hebben vrouwen nog steeds 10 procent minder inkomen bij vergelijkbare functies dan mannen. Vrouwen moeten disproportioneel overgekwalificeerd zijn om op dezelfde positie van een minder gekwalificeerde, middelmatige man te komen.’

‘Geëmancipeerde vrouwen moeten zich blijven inzetten voor andere vrouwen’

Dimple Sokartara, communicatieadviseur

‘We moeten internationale vrouwendag zeker niet afschaffen. Er is nog altijd een loonkloof tussen mannen en vrouwen. Daarom is het belangrijk dat er een dag als deze is, om onder andere deze issues aan te kaarten. 

‘Daarnaast ben ik van mening dat geëmancipeerde vrouwen zich altijd moeten blijven inzetten voor andere vrouwen, die nog wel benadeeld worden. Aangezien dit een internationale dag is lijkt het mij een goede dag om solidair te zijn, evenementen te organiseren die zich richten op problematiek in binnen- en buitenland rondom het thema en bewustwordingscampagnes te houden, vooral online.’

Jakob de Jonge, kunstenaar 

‘Nee, we moeten Internationale Vrouwendag zeker niet afschaffen. We hebben nooit een politica gehad die het tot premier heeft geschopt in Nederland. Veel plekken worden nog zeer gedomineerd door mannen, ook in de politiek. Kijk naar de commissie Buitenland, GroenLinks-PvdA-Kamerlid Kati Piri is volgens mij de enige vrouw die daar zit.  

‘In Nederland hebben we nooit echt veel gedaan met Internationale Vrouwendag. Het is hier nooit echt populair geworden. Dit in tegenstelling tot veel andere landen, waar deze dag een veel groter gebeuren is. Daarom moeten we deze dag vieren, zeker gezien de periode die we tegemoet gaan, waarin binnen het kader ‘anti-woke’ getornd wordt aan allerlei progressieve verworvenheden. Daarmee worden hele normale dingen, zoals sociale rechtvaardigheid en opkomen voor zwakkeren in de samenleving (waar vrouwenrechten fundamenteel bijhoren) afgeschreven.

‘Ik denk dat wij als Nederlanders heel snel geneigd zijn te denken dat we vooroplopen en geëmancipeerd zijn. Maar bij nader inzien blijkt dat we op veel punten juist best wel achterblijven. Dus ik zou juist zeggen, laten we deze dag eindelijk voor het eerst eens een keer serieus nemen, en Internationale Vrouwendag gebruiken om te praten over de rol van de vrouwen in de Nederlandse samenleving.’