In oktober zijn er Tweede Kamerverkiezingen. Wordt Nederland straks weer bestuurd door uiterst rechts? Het dK-panel vertelt over hun ideale kabinet en wie het moet leiden.

Ruben Arnhem, docent

‘Het is jammer dat we opnieuw naar de stembus moeten. Een stevige coalitie van PVV-BBB-VVD had ons land vooruit kunnen helpen, zonder de voortdurende vertragingen en blokkades die NSC met zich meebracht. Met die drie partijen lag er een kans om eindelijk te werken aan een betere samenleving en een sterker Nederland.

‘Toch vrees ik dat veel kiezers thuisblijven in oktober en dat de vorming van een coalitie wederom een ramp zal worden. Zowel links als rechts zijn hopeloos versplinterd in tientallen kleine partijen, die vooral elkaars kiezers wegkapen.

Regenboogkabinet

‘Het liefst wil ik een rechts kabinet (VVD-PVV-JA21-SGP) met Geert Wilders als premier. Echter gooit het CDA roet in het eten door met een soft partijprogramma kiezers van zowel links als rechts aan te trekken. Hierdoor lukt het geen van beide kanten om een meerderheid te behalen.

‘De uitkomst zou weleens een zogenoemd regenboogkabinet kunnen worden, vergelijkbaar met de Vivaldi-coalitie in België: alle kleuren en smaken bij elkaar, veel debatten en mooie woorden, maar weinig daadkracht en nog meer vertraging bij het oplossen van de problemen in Nederland.’

Jakob de Jonge, kunstenaar

‘Ik denk niet dat er met deze verkiezingen veel gaat veranderen. De komende tijd, net als de afgelopen tijd, zullen we veel politieke chaos zien. De polarisatie in Nederland is enorm.

‘De stem van extreemrechts zal supergroot blijven. Ofwel Wilders komt met een nog grotere overwinning dan daarvoor. Ofwel, mocht hij verliezen, dan wordt dat weer opgevangen door andere extreemrechtse partijen, zoals JA21 en anderen. Dus de facto verandert er niets.

‘We gaan een periode tegemoet van extreme militarisering. Gigantische budgetten naar defensie: dat is blijkbaar voor bijna elke politieke partij belangrijker dan wat dan ook. De meerderheid in het parlement zal zeer waarschijnlijk pro-genocide blijven in Gaza.

‘De stem van extreemrechts zal supergroot blijven’

Pas bij de daaropvolgende verkiezingen zullen andere stemmen in de maatschappij voldoende georganiseerd zijn om iets te veranderen, en ik hoop daar zelf ook aan bij te dragen. Verder ben ik blij dat Bij1 terug is en denk ik dat Tofik Dibi een stem vertegenwoordigt die breed leeft.’

Ahmed Abdillahi, postbezorger

‘Ik denk niet dat er bij de komende verkiezingen veel zal veranderen. Mijn ideale kabinet zou bestaan uit linksgeoriënteerde partijen die echt iets kunnen betekenen voor mensen die moeite hebben om rond te komen. De kosten van levensonderhoud rijzen de pan uit. Alles wordt maar duurder.

‘Daarnaast hebben we een kabinet nodig dat vanaf dag één serieus werk maakt van de wooncrisis.

‘Juist in deze onzekere tijden hebben we politici als Timmermans nodig’

‘Wat me ook zorgen baart, is de toenemende polarisatie in de samenleving, zeker naar aanleiding van wat er recent gebeurde in Duivendrecht. Eén van de politieke leiders die hierin een verbindende rol zou kunnen spelen, is Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA.

‘Ik hoop dat mensen hem een kans geven, want zonder daadkrachtig en sociaal leiderschap dreigt het een rommeltje te worden in Den Haag. Juist in deze onzekere tijden hebben we politici als Timmermans nodig.’

Ayala Levinger, softwareontwikkelaar

‘Ik verwacht niet dat de komende verkiezingen echt iets zullen veranderen, zolang de meerderheid blijft stemmen op rechts en extreemrechts. Helaas denk ik dat een groot deel van de Nederlandse bevolking racistische partijprogramma’s aantrekkelijk vindt.

‘Wat ik zou willen zien, is politiek die stopt met de Nederlandse medeplichtigheid aan de genocide op het Palestijnse volk door Israël, en die zich conformeert aan uitspraken van het ICC en het ICJ. En politiek die de klimaatramp eindelijk serieus neemt.

‘Een groot deel van de bevolking vindt racistische partijprogramma’s aantrekkelijk’

‘Ik hoop ten minste dat de massale opkomst bij de Rode Lijnen-demonstratie ook in oktober bewust gaat stemmen – niet alleen bij mooi weer rode kleding aantrekken om samen te wandelen in Den Haag. Symboliek alleen verandert niets. Alleen als wij die rode lijnen ook vertalen naar onze stem, kan er werkelijk iets kantelen.’

Mostafa Hilali, militair

‘Verkiezingen zijn belangrijk, want stemmen is het feest van de democratie. Het moment waarop wij de meest directe vorm hebben van invloed op de politiek.

‘Ik hoop dat we gaan kiezen voor partijen die zich de afgelopen tijd hard hebben gemaakt voor verbinding en de mens centraal hebben gesteld. En wat dat betreft, zeg ik met verbazing, waren het juist de Partij van de Arbeid, de Partij voor de Dieren, D66 en Denk die zich het meest hebben ingezet voor de mensen.

‘Denk daarbij aan de toeslagenaffaire, maar ook de oorlog in Gaza en het leed van de Palestijnen. Dit zijn de partijen die ‘wij’ het grootst mogelijk hebben gedefinieerd. Dat zijn dus ook de partijen die mijn sympathie hebben.

Ikke, ikke

‘Ik hoop dat dit de partijen zijn die in het volgende kabinet wat meer mogelijkheden krijgen om een regering te vormen. Wat dan dus wel nodig is, is dat mensen gaan stemmen. Dat mensen niet aan de zijlijn blijven zitten of uit boosheid gaan stemmen, maar dat mensen weer gewoon gaan kijken naar het land waar we leven en naar de wereld waarin we ons bevinden. En hopelijk tot de conclusie komen dat al die partijen die zich de afgelopen periode zo hebben ingezet voor het particularisme van het ikke, ikke, ikke, niets hebben geleverd.

‘Wat nodig is, is dat mensen gaan stemmen’

En misschien zou een keer niet de grootste partij de premier moeten leveren, maar juist een outsider kiezen, zoals Esther Ouwehand, Jörgen Raymann, Tofik Dibi of Ahmed Aboutaleb die verantwoordelijkheid gunnen. Personen die echte impact hebben gemaakt en die meer menselijkheid tonen dan de meeste andere partijen bij elkaar opgeteld. Dat zijn wat mij betreft echt de helden die een kans moeten krijgen.’